Azerbaycan’ın seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey kimdir?

Ebulfez Elçibey, 1938 yılında Nahçıvan'da doğdu. Elçibey, Azerbaycan'ın önde gelen siyasetçilerinden, tarihçilerinden ve Türkçü düşünceyi savunan bir ideologdur.

Azerbaycan'ın bağımsızlığı uğruna mücadele eden Elçibey, aynı zamanda Türk dünyasının birliği için de büyük çaba sarf etmiştir. 1992-1993 yılları arasında Azerbaycan'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.

ELÇİBEY’İN EĞİTİM HAYATI

Eğitim hayatına Nahçıvan'da başlayan Elçibey, 1957 yılında Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nde Arap Filolojisi bölümüne girdi. Mezuniyetinin ardından, 1963-1964 yılları arasında Mısır'da tercüman olarak çalıştı. Akademik kariyerine Azerbaycan'da devam eden Elçibey, 1968-1975 yılları arasında Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nde Asya ve Afrika Ülkeleri Tarihi bölümünde öğretim görevlisi olarak görev aldı. Doktora tezini Tolunoğulları Devleti üzerine yazarak, Türkçülük ideolojisine yoğunlaştı.

ELÇİBEY’İN SİYASİ KARİYERİ

Bu dönemde Türkçülük ve bağımsızlık fikirlerini açıkça savunan Elçibey, Sovyetler Birliği'nin baskılarına maruz kaldı. 1975 yılında Sovyet karşıtı propaganda yaptığı gerekçesiyle tutuklandı ve 1 yıl 7 ay hapis cezasına çarptırıldı. Tahliye edildikten sonra, Azerbaycan Bilimler Akademisi Elyazmalar Enstitüsü'nde araştırma görevlisi olarak çalışmaya devam etti.

1988 yılında Sovyetler Birliği'ne karşı başlatılan hareketin öncülerinden biri oldu. 1989 yılında kurulan Azerbaycan Halk Cephesi'nin (AHC) ilk genel başkanı seçildi. Azerbaycan'ın bağımsızlığı için mücadele eden Elçibey, 1991 yılında SSCB'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ın ikinci cumhurbaşkanı oldu.

ELÇİBEY’İN DEVLETİN TEMELİNE ATTIĞI ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR

Cumhurbaşkanlığı döneminde milli bir devlet kurma yönünde önemli adımlar atan Elçibey, Sovyet Rus ordusunu Azerbaycan'dan çıkardı, milli orduyu kurdu ve bağımsız Azerbaycan'ın para birimini oluşturdu. Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçiş sürecini başlattı ve üniversiteye giriş sınavlarında test sistemine geçildi. Sovyet döneminden kalma kitapları kaldırarak, milli kimliğe uygun yeni kitaplar yazdırdı ve devlet dairelerinde Azerbaycan Türkçesi'nin kullanılmasını zorunlu hale getirdi. İlk yurtdışı ziyaretini Türkiye'ye yapan Elçibey, Anıtkabir'i ziyaret etti ve Mustafa Kemal Atatürk'e olan hayranlığını "Senin askerin Elçibey" notuyla ifade etti.

Elçibey, sadece Azerbaycan'ın bağımsızlığı için değil, aynı zamanda Türk dünyasının birliği için de mücadele verdi. Türk devletleri arasında iş birliği ve dayanışmayı savunan Elçibey, ortak bir Türk birliği oluşturma amacıyla çalıştı.

2000 YILINDA ANKARADA VEFAT ETTİ

22 Ağustos 2000 tarihinde Ankara'da vefat eden Ebulfez Elçibey'in cenazesi Bakü'deki Şehitler Hiyabanı'na defnedildi. Bugün, Azerbaycan'ın bağımsızlığının mimarı olarak kabul edilen Elçibey, Türkçülük ve Türk dünyası birliği idealinin en önde gelen savunucularından biri olarak anılmaya devam etmektedir.