Doğum yapan kadın kaç saat çalışırsa o kadar maaş

Bu yılın başında yasası çıkan doğum yapan kadın çalışana, 6 yıl yarı zamanlı çalışma hakkı dün yayınlanan yönetmelikle beraber hayata geçirildi. Artık istisna olarak görülen sektörler dışında, özel sektörde çalışan ve doğum yapan kadınlar, çocuk ilkokula başlayana kadar yarı zamanlı çalışabilecek. Kamu görevlileri içinse Devlet Personel Başkanlığı ayrı bir düzenleme yapacak.

Yasaya ve dün yayınlanan yönetmeliğe göre düzenlemenin ayrıntıları şöyle:

- Kadın işçi toplam 16 hafta normal doğum iznini kullanacak. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine de, 8 hafta kullandırılacak. 

- Analık izninin bitiminin ardından, kadın işçi, birinci doğumda 2 ay, ikinci doğumda 4 ay, üçüncü ve sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışabilecek. Bu ücretsiz izin hakkı olarak değerlendirilecek. 3 yaşını geçmemiş çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçi de aynı haktan yararlanacak.

- Çocuğun engelli olması durumunda ise yarı zamanlı çalışma hakkı 1 yıla kadar çıkacak. Kadın işçiye, doğum izni bittikten sonra, isteği halinde 6 ay süreyle ücretsiz izin de verilebilecek.

- Tüm izin hakları bitince yarı zamanlı çalışma başlayacak. Buna göre çocuk ilkokula başlayıncaya (6 yaşına) kadar kısmi süreli çalışma yapılabilecek. 

- Bunun için işçinin bir ay önce, işverene yazılı olarak bildirmesi yeterli olacak. Çalışan vereceği dilekçede, haftada kaç saat çalışmak istediğini ve hangi günlerde, hangi saat dilimleri arasında mesai yapabileceğini de belirtecek.

- Ebeveynlerden biri çalışmıyorsa yarı zamanlı çalışma hakkı verilmeyecek. İşveren işin niteliği, o yerin gelenekleri ve işçinin talebini dikkate alarak çalışma sürelerini ve günlerini belirleyecek. Böylece işverenin vereceği karar, yeni mesai saatlerinde belirleyici olacak. Eğer işveren yanıt vermezse, kısmi süreli çalışma otomatikman başlayacak.

ÖĞRETMENLERE DE HAK TANINDI

Doktorlar, hemşireler, ebeler, laboratuvar sorumluları ve sağlıkta mesul müdür gibi tam zamanlı çalışması gerekenler, sanayide durmaksızın vardiya sistemiyle çalışanlar, bir yıldan az süreli mevsimlik, kampanya ve taahhüt işlerinde çalışanlar, karayollarında, demiryollarında ve deniz, göl ve akarsularda hareket halindeki taşıtlarda çalışanlar bu kapsamda olmayacak.

Bir kısıtlama olmaması nedeniyle, özel sektörde çalışan kadın öğretmenler de yarı zamanlı çalışma talep edebilecek. Toplu iş sözleşme yapılan yerlerde ise sendika ile işverenin alacağı karar belirleyici olacak.

Yarı zamanlı çalışma başladıktan sonra, kaç saat çalışma yapılıyorsa o kadar maaş ödenecek. İş mevzuatına göre bu kapsama girilmesi için, haftada en fazla 30 saate kadar çalışma yapılabilecek.
 

BU KEZ GÜNÜ UNUTTU!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 Eylül ayında çalışma günü sayısının sehven 1 gün eksik hesaplandığını açıkladı. Bu durumun takvim etkilerinden arındırılmış verilerin 2015 Eylül ayına denk düşen bölümünü etkileyeceğini belirten TÜİK, “Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerdeki 1 günlük eksik çalışma günü etkisi, rutin revizyon kapsamında ilgili haber bültenleri ile birlikte düzeltilerek yayımlanacaktır. Yukarıda özetlenen bu durumun, arındırılmamış (ham) veriler üzerinde herhangi bir revizyon etkisi bulunmamaktadır” açıklamasında bulundu.

Bu açıklama daha önce yine kurum tarafından yapılan ve kamuoyuna yansıyan hataları da gündeme getirdi. Son yıllarda basına yansıyan bazı TÜİK hataları şunlar oldu:

MADDİ HATA YAPILDI: TÜİK 2016 büyüme verisini Tablo 6 ve Tablo 7’de maddi hata nedeniyle düzelterek tekrar yayımladı. Kurumdan yapılan açıklamada, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmamış cari ve sabit fiyatlarla gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüklüklerinde ve büyüme oranlarında herhangi bir değişikliğin olmadığı belirtildi.

BÜYÜMEDEN KÜÇÜLMEYE GEÇTİ: 2014 Haziran ayında açıklanan GSYH istatistiklerinde yer alan dolar bazlı büyüme verisinde yanlışlık yapıldı. Buna göre, ilk bültende dolar cinsinden “yüzde 9.9 büyüme” olarak açıklanan veri, hatanın düzeltilmesiyle ikinci bültende “yüzde 7.2 küçülme” olarak değiştirildi.

SİGARA FİYATI YANLIŞ GİRİLDİ: Türkiye İstatistik Kurumu, 2014 Ocak ayı enflasyonunda hata yapıldığı gerekçesiyle yüzde 1.72 olan aylık değişimi düzelterek yüzde 1.98’e çekti. Böylelikle yıllık enflasyon da, yüzde 7.48’den yüzde 7.75’e yükseldi. Hatanın gerekçesi olarak sigara fiyatlarında yapılan hatalı giriş gösterildi.

4 SAATTE DÜZELTİLDİ: TÜİK’in 2009 yılında açıkladığı sanayi üretim rakamı, gazetecilerin uyarısı üzerine 4 saat sonra düzeltildi vesanayi üretiminde 86 ayın rekor küçülmesi ortaya çıktı. Tekstilde ’yüzde 40 büyüme’ yaşandığı bilgisine dayanılarak sabah saatlerinde yüzde 11.9 olarak açıklanan düşüş, bu hatanın telafi edilmesiyle birlikte yüzde 17.6’a yükseldi. TÜİK Başkan Vekili Ömer Toprak, kamuoyundan özür dilerken, bunun tamamen bir maddi hata olduğunu açıkladı.