Ege’de o adalar Yunanistan’a ait değil

DEĞERLENDİRME: ORHAN KEMAL ERKILIÇ

Türkiye ile Yunanistan arasında zaman zaman özellikle Ege Denizi’nde yaşanan gerginlikleri ilgilendiren önemli bir gelişme yaşandı…

ABD Dışişleri Bakanlığı, 26 Ocak 2024’te Türkiye’ye “40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı” ile “79 adet modernizasyon kiti” ve “büyük miktarda mühimmat”ın satışıyla ilgili resmi bir açıklama yapmıştı. Aynı gün içerisinde ise Bakanlık, ABD Kongresi’ne Yunanistan’a F-35 satışının yolunu açan bildirimi duyurdu.

Bu gelişmelerden memnun olmayan Atina, Kongre’deki temsilcileri ve lobileri aracılığıyla ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’e Türk F-16’larının Yunanistan’a karşı kullanılmayacağına dair bir taahhüt talep etti. ‘Komşu’yu kırmayan Blinken, Kongre’ye gönderdiği ikinci mektup ile Yunanistan’ı adeta salladı!

Birkaç gündür Yunan medyası, Blinken’ın Kongre’ye yazdığı mektuba adeta ateş püskürüyor.

Yunan internet haber sitesi newsbreak’in yayımladığı habere göre, Blinken’in Kongre’ye yazdığı ikinci mektup Atina’da şu endişeye yol açtı: Türkiye; Yunan egemenliğine kolayca meydan okuyacak!

Haberin içinde ayrıca şu önemli ifadeye de yer verildi:

“Bir NATO müttefiki, uluslararası tanınmış sınırlar içinde tekrarlanan ihlaller gerçekleştirirse, ABD durumu diplomatik yollardan çözmeye çalışacaktır. Eğer durum normal diplomatik yollarla çözülemezse, ABD ilave siyasi ve ekonomik araçlar kullanarak durumu çözecektir.”

‘Uluslararası tanınmış sınırlar’ ifadesi Yunan basını tarafından rahatsız edici bulunurken, Blinken’in kullandığı ifadelerle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a bir ‘hediye’ sunduğunu iddia edildi. Haberde ayrıca Atina FIR’ını (Uçuş Bilgi Hattı/Hava Sahası) ve 10 millik ulusal hava sahasının da geçersiz kıldığı değerlendirildi.

Mektupta, 6 deniz mili ötesindeki hava sahasının uluslararası olarak Yunan egemenliği olarak kabul edilmediği ifade ediliyor. Bu durumun ise Türk F-16’ları ile İHA’ların adaların 6-10 deniz milinde uçmasına izin verdiğine dikkat çekiliyor.

Yunanistan dışında tüm ülkelerin karasuları genişliği ile hava sahası genişliği eşit olduğu hatırlatılırken, Yunan tarafı Ege’deki hava sahasını 10 mil olarak iddia ediyor. Yunanistan’ın bu iddiasını kabul eden hiçbir devlet bulunmuyor.

Haberde ayrıca, Blinken’in mektubuyla Ege’deki bazı adaların Yunanistan’a ait olmadığının teyit edildiği ve bunun, Yunanistan’ın BM’ye gönderdiği mektupta belirtildiği ifade ediliyor. Ancak bu adaların ve kayalıkların hangi antlaşmalarla Yunanistan’a verildiğinin belirtilmediği ve uluslararası sularda egemenlik hakkının olmadığı vurgulanıyor.

29 ADA BAŞIBOŞ DURUMDA!

Blinken’in mektubunun, ABD-Türkiye ilişkilerine ilişkin 2023’teki Kongre Araştırma Servisi raporunu takip ettiği ve bu raporda Ege’deki Yunan adalarının ‘tartışmalı adalar’ olarak nitelendirildiği ve Türk uçuşlarının bu adalar üzerinde Yunan egemenliğini ihlal etmediği savunulduğu belirtiliyor. Bu durumun, Biden yönetiminin Yunan egemenliğini parçalamak için Türkiye’ye sunduğu bir ‘nimet’ olduğu öne sürülüyor.

Ege Denizi’nde bulunan 29 ada, adacık ve kayalık, ABD Başkanı Biden yönetimine göre Yunanistan egemenliğinde değil, tartışmalı ve başıboş durumda.

Sonuç olarak;

ABD ikinci mektuba göre Yunan egemenliğini sadece Meriç-Dedeağaç hattında güvence altına alıyor. Burada Lozan Anlaşması’na dayalı olarak belirlenmiş bir Türk-Yunan sınırı var.

Ayrıca Türkiye, Ege’de 6-10 deniz mili içerisinde de istediği gibi uçabilecek…