İsrâf haramdır

Sözlükte İSRAF, aşırıya kaçmak demektir. Varlığı ölçüsüzce tüketmek ve savurmak israftır. İsrafın karşılığı iktisattır. Müreffeh ve mutlu bir hayat için, orta yollu hareket etmek, yiyip içmede, giyinip kuşanmada, imkân ve enerjimizi harcamada tutumlu olmak gerekir. İsraf haramdır. İsrafın her türlüsü kötü ve zararlıdır. Hatta ibadette dahî ifrata kaçmak, ölçüsüz davranmak men edilmiştir. Abdest alırken çeşmeyi fazla açarak aşırı su tüketmek bile israf sayılmıştır. Cenâb-ı Hak (c.c.) gerçek mü’minleri anlatırken: “Ve onlar ki, harcadıkları zaman ne israf ne de darlık gösterirler. Bunun arasında orta bir yol tutarlar.” (Furkan-67) buyurmuş, Hz. Peygamberimiz de:”Kim iktisat ederse Allah onu zengin yapar, kim de saçar savurursa Allah onu fakir kılar.” Buyurmuştur. Bugün sahip olduğumuz nimetler, imkân ve varlıklar hepsi Yüce Allah’ın bahşettiği birer emanettir. Onları korumak, iyi değerlendirmek ve yerli yerinde usûlünce kullanmak zorundayız. Nimetler, sağlık ve âfiyet başta olmak üzere, yaşarken faydalandığımız ve lezzet aldığımız her şeydir. İçilen bir yudum tatlı ve soğuk su ve bir rahat nefes alışımız bunun içindedir. Bütün bunlardan sorumluyuz. Bir gün gelecek hesap vereceğiz. Hicret sonrası günlerdeydi,  Hz.Ömer:”Yâ Resûlallah! Hangi nimetlerden sorulacağız? Halbuki, yurtlarımızdan ve mallarımızdan çıkarıldık.” Demişti. Resûlullah da:”Sizleri sıcaktan ve soğuktan koruyan evler, ağaçlar, çadırların gölgeleri ve sıcak günde su” buyurmuştur. Nimetlere saygıyla ve besmeleyle yaklaşan, çarçur etmeden istifade edip şükreden kimselerin şükürleri gereği bolluk, bereket hâsıl olur, Şükür, nimeti artırıp koruduğu için huzur ve mutluluk getirir. İktisadın yararı ve israfın zararları konusunda ciltler dolusu yazmak mümkündür. “Damlaya damlaya göl olur” atasözü ne kadar anlamlıdır. Ekonomistler, israfın felâkete sürükleyeceğini ve aşırı harcamaya dayalı tüketimin iflasa götüreceğini bangır bangır bağırmaktadırlar. Esasen akl-ı selim sahibi herkes, israfın bir bataklık olduğunu görebilir. Komşu Yunanistan’ın ve diğer batılı ülkelerin içine düştüğü girdabın sebebi israftır. Hak ettiğinden fazlasını harcamak için borçlananlar, alacaklıların boyunduruğuna girmek zorunda kalır. Gelecek için tasarruf kaygısı taşımadan, gelirinden fazlasını harcamaya bakan ve sorumsuzca tüketen müsrifler, gününü gün etmeye çalışan hazırcılar, başkasının sırtından geçinmeye uğraşan asalaklar mevcut. Sofradaki ekmek parçalarını, tabakta kalan yemek artığını, su-gaz ve elektriği gereksiz kullanmayı ve çöpe giden bunca atığı hiç düşünmeyen sorumsuzlar çok var. Dahası adam işini umursamıyor, yapması gerekeni yapmıyor, sorumluluklarını rafa kaldırmış, hep istiyor, lükse dalıyor, acaba hak ediyor muyum? demiyor, borç ödemiyor. Böyle münasebetsizler maalesef var. Hal böyle olunca, ortaya çıkan mukadder manzara şudur: Boğazına kadar borç batağına saplanmış debelenen, çırpındıkça batan ve çürüyen bir toplum kesimi ile karşı karşıyayız. Diğer tarafta da lüks ve konfor içinde, bir eli yağda bir eli balda israf nedir düşünmeden aile fertlerine birer lüks otomobil alan, görkemli konutlarda hayat süren, sosyal sorumluluklardan bîhaber haramzâdeler mevcut. Eğitim sistemi, pazarlama metotları, özellikle reklamlar sadece isteyen-tüketen insanları çoğaltıyor. Göz alıcı vitrin süslemeleri özendiriyor, kışkırtıyor. Sonuçta israf ve tüketim çarkı alabildiğine körükleniyor. Günümüzde israfın adı, moda oldu. Artık iktisat ve tutumluluk cimrilik sayılmaktadır. SONUÇ OLARAK: Üretip kazanıp hak etmek sûretiyle edinilen tüm nimetleri, israf etmeden tutumlu kullanmak, şerefli vatandaş ve iyi fert kalmanın vazgeçilmez şartıdır. İsraf önlenirse pek çok sosyal yarayı da sarabiliriz. Eğer bu israf ekonomisi ve aşırı borçlanma sürüp giderse bunalım, kargaşa, batak ve iflâs mukadderdir.