Türkiye Suriyelilere 10 milyar dolar tazminat ödeyebilir!

Kapalıçarşı’da 200’e yakın dükkân, hanlar, araziler, verimli tarlalarla bugünkü değerinin 20 milyar doları bulduğu savunulan gayrimenkuller... Merkez Bankası’nda açılan bir hesapta 47 yılda birikmiş olması gereken yaklaşık 10 milyar dolar... Kamu Denetçiliği Kurumu’nun raporuna göre gerekirse genel bütçeden ödenmesi gereken yaklaşık yarım asır gecikmiş “mülkiyet” hakları... Suriye’de mallarına el konulan Türk vatandaşlarına karşılık 1966’da Demirel Hükümeti’nin mallarına el koyduğu 3 bin 800 ailenin hukuk mücadelesinde ortaya çıkan tablo bu...

ÖRGÜTLENDİLER

Karar'dan Hilal Öztürk'ün haberine göre Suriye’de el konulan mallarına karşılık devletin taahhüt ettiği mülkleri alamayan mağdur vatandaşlar önce kişisel olarak hukuk mücadelesine girse de sonuç alamayınca Suriye’de Emlakı Kalanlar Derneği adıyla örgütlendiler. Dernek olarak devlet yetkilileriyle görüşmeler yapıldı, istenilen şey 1978 yılında Ecevit hükümeti döneminde çıkartılan bir genelge ile “topraksız çiftçilere dağıtılacağı” iddiasıyla ellerinden alınan mülkiyet haklarının iadesi ve bu sürede birikmesi gereken paranın da hak sahiplerine dağıtılmasıydı.

10 MİLYON BİRİKTİ

Ancak 2010 yılında Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden aldıkları cevap hesapta sadece 10 milyon lira ve 1 milyon 666 bin dolar olduğu bilgisiydi. Mülklerin uzun yıllar boyunca hangi yöntemle kimler tarafından kullandırıldığı, gelirlerin nasıl toplandığı ve biriken paranın olması gerekenin altında nasıl kaldığı soruları cevapsız bırakıldı.

AİHM BELGE İSTEDİ

Dernek Başkanı İşadamı Celal Erbayır’ın da aralarında olduğu 15 aile AİHM’e 100 milyon dolarlık tazminat davası açtı. AİHM’den çıkacak karar, Türkiye’yi hem mülkiyet haklarını ihlal etmek hem de yüklü maddi tazminatlarla çok zor bir durumda bırakacak. Erbayır kendisinin açtığı davada 4 bin dönüm arazi ve 20 bin zeytin ağacının 60 yıllık gelir karşılığı olarak 100 milyon dolar tazminat talep ettiğini belirterek “Geçtiğimiz günlerde AİHM birkaç evrakta teyit bilgisi istedi ve onları da gönderdik. Kısa sürede sonuçlanması bekleniyor” dedi.

ECEVİT GENELGESİYLE EL KONULAN ARAZİLER

Dernek Başkanı Celal Erbayır, artık kangren halini alan sorunu şöyle anlattı: “Milli Emlak Genel Müdürlüğü 1978 yılına kadar zorlukla ve baskılarımızla çıkardıkları genelgeler ile Türkiye’deki Suriye emlakını mağdur TC vatandaşlarına düşük kira ile kullandırtıyorlardı. Ancak Ecevit hükümetinin 1978 yılında çıkardığı 91 sayılı genelgesi ile kiralanan ziraat arazileri hak sahiplerinin elinden geri alınıp CHP taraftarlarına dağıttı. Bu tahsisler ağırlıklı Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis, Mardin gibi illerdeki tarım arazileri ve İstanbul gibi şehirlerdeki dükkanlar, daireler, iş hanları ve diğer tür emlakı kapsıyor.”

KDK: GEREKİRSE BÜTÇEDEN VERİN

Kamu Denetçiliği Kurumu’nun “Gerekirse genel bütçeyi kullanın bu hakları ödeyin” tavsiyesi “Uygulanabilir değil” denilerek geri çevrildi. KDK’nın raporuna verilen cevapla iç hukuk yolları da tükendi.