Evde kal ama evde sakatlanma

Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa’dan ev işlerinde sakatlanmamak için 15 öneri. Yemek, temizlik, çamaşır... Ev işi yaparken sağlığınızı büyük ölçüde riske attığınızın farkında mısınız?

Ev işleri sırasında yaşanacak uzun süreli duruş bozuklukları veya doğru olmayan yüklenmeler diz, bel, boyun, omuz gibi bölgelerde problemlere yol açmaya başladı. Ağır ev işi yapan kişilerin ortalama yüzde 60’ı her yıl kas iskelet sistemi ağrıları nedeniyle günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanmalar hatta sakatlıklar yaşanıyor.

Kişilerin yaşamlarını etkileyen bu durumdan korunmak için risk faktörleri bilinmeli, ev ortamı ergonomiye uygun düzenlenmeli ve ev işlerine basit önlemler alarak oluşabilecek sorunların önüne geçilmeli. Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, yapılan hatalar ve alabileceğiniz önlemler hakkında şu bilgileri verdi:

1) Sağlıklı vücut duruşu için çalışılacağınız yüzeylerin (tezgah gibi) yüksekliği her zaman önemlidir. Çalışacağınız yüzeyler çok yüksek veya çok alçak olmamalıdır. Alçak yüzeylerde çalışmanız uzun süreli kambur pozisyonda durmanıza sebep olacaktır. Bu duruş ileride yaşayacağınız bel boyun ve sırt problemlerine neden olabilmektedir.

2) Yüzeyin yüksek olması ise dirsek ve kolda zorlanmaya sebep olur. Tezgah yüksekliği dirsekten 5-10 cm aşağıda olmalıdır, ağır iş yapanlar için ise bu seviye10-25 cm’dir. Bu durumda tezgahınızı yıkmak yerine ayağınızın altına bir yükselti koymayı deneyin.

3) Yüksek bir yere uzanmadan çalışabileceğiniz yüzey yükseklikleri omurganızın duruş sağlığı için her zaman en idealidir.

4) Bel bölgenizden destek alıp öne doğru eğilerek uzun süre yapacağınız işler o bölgeye binen yükü arttırmaktadır. Bu durum ilk başlarda bel ağrılarınızın oluşmasına yol açabilmekle birlikte ilerleyen dönemlerde bel fıtığı tablosu ile karşılaşma riskinizin artmasına neden olabilir. Çalışılacak yer ile aranızdaki mesafe 30 cm üzerinde olmamasına özen göstermelisiniz.

5) Uzun süreli ayakta kalarak veya oturarak iş yapmaktan kaçınmalısınız. Sürekli aynı pozisyonlarda kalmaktan kaçının, bu tarz işlerinizi gün içindeki zamana yayabilirsiniz.

6) Lavabo gibi alanlarda yıkama işlemi gerçekleştireceğiniz zaman bir adımınızı öne alarak çalışmalısınız ve daha sonra diğer bacağınız ile değiştirmelisiniz.

7) İşlerinizi yaparken uzun süreli ani dönme hareketlerinden kaçınmalısınız. Bu tarz stresler vücutta yaralanma mekanizmasını tetiklemektedir. Ani dönme hareketleri yerine adım alarak hedefe yönelmeniz daha sağlıklıdır.

8) Günlük hayatınızda sıkça kullandığınız eşyalarınızı kolay ulaşabileceğiniz yerlerde muhafaza edebilirsiniz.

9) Perde asmak veya yüksek bir yere uzanmak gibi baş üzerinde yapacağınız aktiviteler omuz, boyun gibi bölgelerinizde yaralanmalara neden olabilmektedir. Bunun önüne geçmek için merdiven ve benzeri yükselticilerden destek alabilirsiniz.

10) Ütü yaparken masanızın yükseltisini kambur pozisyonda durmayacak şekilde ayarlamalısınız. Çamaşır sepetinizi tabure gibi yardımcı eşyaların üzerine koyabilirsiniz. Böylelikle sepetin içinden ütüleyeceğiniz eşyayı almak için sürekli kontrolsüz öne doğru eğilmenin önüne geçerek omurga sağlığınızı koruyabilirsiniz.

11) Yerleri dizlerinizin üzerinde silmemelisiniz. Bu durum ileride diz ekleminiz ve çevre dokularınızda yaralanmalara neden olabilir. Bu durumun önüne geçmek için uzun saplı yer silme aparatlarından destek alabilirsiniz. Bu tarz aparatlarI temin edemiyorsanız dizlerinizin altına yastık koyabilirsiniz.

12) Elektrik süpürgenizi kullanırken süpürge sapının uzun olmasına ve vücudunuza göre ayarlanabilir olmasına dikkat etmelisiniz.

13) Temizlik esnasında bulunduğunuz ortamı havalandırmaya özen göstermelisiniz. Temiz hava hem daha dinç hissetmenizi sağlayacaktır hem de temizlik esnasında kullandığınız deterjan vb. kimyasal içerikli ürünleri solumanıza engel olacaktır.

14) Temizliğe başlamadan önce dirseklik ve dizlik gibi yardımcı ekipmanlar kullanabilirsiniz. Bu ekipmanlar temizlik sırasında yaralanma riskinizi minimum seviyeye indirebilmektedir.

15) Temizlik sırasında mutlaka molalar vermelisiniz. Her 30 dakikada bir 10 dakika mola vermeniz vücudunuzun yorulmasına engel olacaktır.