Kök hücre bağışları hızlandı

Her yıl eylül ayının üçüncü cumartesi günü gönüllü kemik iliği bağışçılarına teşekkür etmek amacıyla ‘Dünya Kök Hücre Bağışçıları Günü’ kutlanıyor.

Kızılay ile Sağlık Bakanlığının birlikte yürüttüğü TÜRKÖK (Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi) projesi ile 8 yıl içinde 15 bin eşleşme, 4 binden fazla başarılı nakil gerçekleştirildi. T.C. Sağlık Bakanlığı ile 2013 yılında imzaladığı protokolle TÜRKÖK’ü kurarak kök hücre çalışmalarına başlayan Kızılay, yurt dışına olan bağımlılığı azaltarak ve hastaların yaşama şanslarını arttırarak önemli bir adım attı.

TÜRKÖK kurulana kadar aile dışı uygun bağışçı bulma neredeyse yok denecek kadar azdı. Yapılan kök hücre nakillerinin tamamı yurt dışından bulunan kök hücre bağışçıları ile gerçekleştiriliyordu. Yurt dışından kök hücre ürününün Türkiye’ye gelmesi ise 6-12 ay sürüyordu. TÜRKÖK’ün kurulmasıyla Kızılay o tarihten bu yana kök hücre bağışçı adaylarının kazanımını sağlıyor ve eşleşme/nakil süreçlerinin takibini yürütüyor.

Onlar pelerinsiz kahramanlar
Bugüne kadar 15 bin eşleşme ve 4 bin nakil gerçekleştirildi
2014’te başlayan kök hücre bağışçısı kazanımı faaliyetleri sonucunda bugüne kadar kök hücre bağışçı adayı sayısı yaklaşık 850 bine ulaşırken 15 bin eşleşme gerçekleşti. İlik bekleyen 4 bin hastaya da nakil işlemi yapıldı. Sisteme kayıtlı kök hücre bağışçı adaylarının %58’i erkek, %42’si kadın bağışçılardan oluşuyor. Kök hücre bağışçı adaylarının %55’i 18-35 yaş aralığında bulunuyor. Ayrıca kök hücre bağışçı adaylarının %64 aynı zamanda kan bağışçısı adayı oluşturmaktadır.

Kök hücre bağışı hastalara umut oluyor
TÜRKÖK’ün hayata geçirilmesinin ardından kök hücre bağışçısı olan duyarlı vatandaşlardan 26 yaşındaki işitme engelli Erkan Tufan kök hücre bağışında bulunarak 2021’de bir kadın hastaya umut oldu. Yine 35 yaşındaki kök hücre bağışçısı Cihan Kaya, bağışta bulunduktan 4 ay sonra küçük bir kız çocuğuyla eşleşti. Kök hücre bağışçı adayı sayısı artsa da yeni bağışçı kazanımı ihtiyacı her yıl devam ediyor.

Kızılay ise kök hücre bağışında bulunarak hayat kurtarmak isteyen vatandaşlara en yakın Kızılay Kan Bağış Birimi veya mobil araçlarına başvurmaları çağrısında bulunarak nakil bekleyen binlerce hastanın hayalini gerçekleştirmek için gece gündüz çalışmalarını sürdürüyor.