Üçüncü doz aşılama gerekli mi?

Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları, Halk Sağlığı ve Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim elemanları tarafından yürütülen 'Karşılaşmalı 3 Doz Covid-19 Aşı (Sinovac ya da Biontech) Etkililik Sonuçları 2 Doz Sinovac Sonrası 6. Ay Takip Sonuçları'na göre, 2 doz Sinovac olanlarda üçüncü aydan sonra antikor oranı yüzde 56’ya düşerken, 3. doz aşılamanın yerinde bir karar olduğu belirtildi.

Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları, Halk Sağlığı ve Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim elemanları tarafından yürütülen “Karşılaşmalı 3 Doz COVİD-19 Aşı (Sinovac ya da Biontech) Etkililik Sonuçları 2 Doz Sinovac Sonrası 6. Ay Takip Sonuçları” konusundaki bilimsel çalışma tamamlandı.

Araştırmada Türkiye'de geniş ölçekte uygulanan iki doz Sinovac aşısı sonrası Manisa CBÜ sağlık çalışanlarında uygulanan 3. doz Sinovac ile 3. doz Biontech (Pfizer) uygulamasının karşılaştırmalı koruyuculuk (antikor düzeyleri ve gerçek yaşam) sonuçları sunuldu. Çalışmanın kesin sonuçları 3. aşıdan üç ay sonraki bulgularla birlikte bilimsel dergilerde yayınlanacağı bilgisi verildi. Bildirimde ayrıca 2 doz Sinovac aşısı sonrası 3. doz aşı olmayan bir grup sağlık çalışanının, 2 doz aşı sonrası 6. ay antikor düzeyleri de sunuldu.

Yapılan çalışmalarda araştırma kohordunda kan örneği veren 520 hastane çalışanından 416'sına 2 doz Sinovac +1 doz Biontech; 61' ine üç doz Sinovac ve 43' üne ise iki doz Sinovac uygulandı. Çalışmada herhangi bir yan etki görülme sıklığı tüm grup için yüzde 75.9'ken, en sık yan etkiler yüzde 56.7 enjeksiyon bölgesinde ağrı, yüzde 30 yorgunluk, yüzde 18 baş ağrısı ve yüzde 15.6 kas güçsüzlüğü olduğu görüldü.

2 doz Sinovac + 1 doz Biontech aşısı uygulanan kişilerin antikor koruyuculuk değerleri üstünlük gösterdi

Ayrıca 3 doz Sinovac uygulanan 61 kişide yan etki yaşama sıklığı yüzde 45.9'ken en sık yan etkiler yüzde 29.5 enjeksiyon bölgesinde ağrı ve yüzde 14.8 yorgunluk olarak tespit edildi. Antikor düzeylerinde ise ortalama antikor değeri 32.41 ile 42.34 (min:1.36, maks:150) olarak görüldü. Bu kişilerin tümünde antikor düzeyleri 1.0'in üstündeyken; yüzde 34.4'ünde antikor düzeyleri 1.0-10.0 arasında, yüzde 57.4'ünde 10.0-150 arasında ve yüzde 8.2'sinde ise 150'nin üstünde olduğu tespit edildi.

2 doz Sinovac + 1 doz Biontech uygulanan 416 kişinin bulgularına bakıldığında ise; yan etki yaşama sıklığı yüzde 80.3'ken en sık yan etkiler yüzde 66.6 enjeksiyon bölgesinde ağrı, yüzde 35.8 yorgunluk ve yüzde 21.9 baş ağrı olduğu tespit edildi. Ortalama antikor değeri 145.14 ile 23.13 (min:0, maks:150) olduğu görülen çalışmalarda; gruptakilerin yüzde 0.5'inde antikor düzeyleri 1.0'ın altında, yüzde 0.7'sinde 1-10 arasında; yüzde 3.8'inde 10-150 arasında ve yüzde 95'inde ise 150'nin üstünde olduğu görüldü.

Sadece 2 doz Sinovac uygulanan 43 kişinin 6. ay antikor düzeylerine bakıldığında antikor düzeyleri ortalaması 25.61 ile 52.68 (min:0, maks:150) olduğu tespit edildi. Katılımcıların yüzde 44.2'sinde antikor düzeyi 1.0'ın altında (yetersiz), yüzde 32.5'inde 1.0-10.0 arasında, yüzde 23.3'ünde 10.0'ın üzerinde olduğu bilgisi verilen çalışmada 43 kişinin antikor düzeyi 10.0'ın üzerinde olan kişilerin tamamının korona virüs geçmişi olduğu belirlendi. Daha önceki çalışmalarda 2 doz Sinovac aşı uygulamasından 1 ve 3 ay sonra etkili antikor düzeyleri sırasıyla yüzde 97 ve yüzde 77 bulunmuşken, bu çalışmada 6. ayda yüzde 55.8'e düştüğü saptandı.

3. doz aşı olanların hastalığa yakalanma oranında belirgin düşüş

Eksik ya da tam aşılıların gerçek yaşam bulgularına bakıldığında; toplam 1982 çalışanın 1968‘inin sonuçları değerlendirildi. 1 Temmuz- 24 Eylül 2021 tarihleri arasında hastanede 44 kişinin hastalığa yakalandığı; yüzde 20.4' ünün aşısız ya da eksik (tek doz Sinovac ya da tek doz Biontech) aşılı olduğu anlaşıldı. Aşısız ya da eksik aşılı olma yüzdesi doktorlarda yüzde 5, hemşirelerde yüzde 21.3, diğer hastane çalışanlarında ise yüzde 14.2. Ayrıca aşısız ve eksik aşısı (tek doz Sinovac veya tek doz Biontech) olan 257 çalışanda Covid-19'a yakalanma sıklığı yüzde 3.5, sadece iki doz Sinovac aşısı olan 352 kişide yüzde 6.25, sadece iki doz Biontech aşısı olan 115 kişide yüzde 1.74, üç doz Sinovac aşısı olan 130 kişide yüzde 3.84, iki doz Sinovac + 1 doz Biontech aşısı olan 902 kişide yüzde 0.67 olduğu tespit edildi.

“3. doz aşıda uygulanan Biontech aşısı, 3. doz Sinovac aşısına göre koruyuculukta belirgin üstünlük göstermiştir”

Araştırmanın sonuçları ise şu şekilde paylaşıldı:

"Aşısız ya da eksik aşılı olma yüzdesi beklenenin üstündedir. Özellikle yaklaşık 5 hemşireden birisi aşısız ya da eksik aşılıdır. Sadece 2 doz Sinovac olanlarda antikor koruyuculuk düzeyi, ikinci aşıdan sonra üçüncü ayda yüzde 56'ya düşmüştür. Bu veri 3. doz aşılamanın yerinde bir karar olduğunu kanıtlamıştır. 3. doz aşı tercihi ne olursa olsun, 3 doz aşıyı olan bireylerin tümü koruyucu antikor düzeylerine ulaşmışlardır. 3. doz aşıda uygulanan Biontech aşısı, üçüncü doz Sinovac aşısına göre koruyuculukta (gerek antikor düzeyi, gerekse hastalanma durumu açısından) belirgin üstünlük göstermiştir.

3. dozu Biontech olanların antikor düzeyi, katılımcıların yüzde 95'inde ölçülebilen maksimum titrenin üstündedir. Bu durumda 2 doz Sinovac + 1 doz Biontech sonrası 4. doz Biontech aşısı uygulanmasının henüz erken olduğu düşünülebilir. Olası 2. doz Biontech aşısının (4. dozun) ne zaman yapılması gerektiği sorusuna, 3. doz uygulaması sonrası 3. ve 6. ay sonuçları elde edildiğinde yanıt verilebilir. İster eksik aşılı, ister tam aşılı olsun 3. aşıdan sonra geçen dönemde hastalanan 44 çalışandan hiçbiri hastaneye yatırılmamış, hastalığı ayakta geçirmişlerdir."

Araştırma ekibinde ise şu isimler yer aldı:

"Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Üyesi Prof. Dr. Sinem Akçalı, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Prof. Dr. Erhan Eser, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Prof. Dr. Pınar Erbay Dündar, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Prof. Dr. Beyhan Cengiz Özyurt, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şenol Akar, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Dr. Öğr. Gör. Deniz Özer, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Dr. Yunus Özkaya, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Dr. Kübra Çiçek, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Dr. Zeynep Öykü Öztürk Arıkan, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Üyesi Dr. Zeynep Ceyda Buran, Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Uz. Hemşire Ferya Karadağ Yalçın."