Sizi topraktan yaratması, O’nun (varlığının) delillerindendir. Sonra siz (her tarafa) yayılan insanlar oluverdiniz. (Rum suresi 20)
- Kaynaşmanız için size kendi (cinsi)nizden eşler yaratıp aranızda sevgi ve merhamet peyda etmesi de Onun (varlığının) delillerindendir. Doğrusu bunda iyi düşünen kavimler için ibretler vardır. (Rum suresi 21)
- Onun delillerinden biri de gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin değişik olmasıdır. Şüphesiz bunda bilenler için (alınacak) dersler vardır. (Rum suresi 22)
- Gece olsun gündüz olsun uyumanız ve Allah’ın lütfundan (nasibinizi) aramanız da Onun (varlığının) delillerindendir. Gerçekten bunda işiten bir kavim için ibretler vardır. (Rum suresi 23)
- Yine onun delillerindendir ki size korku ve ümit vermek üzere şimşeği gösteriyor, gökten su indirip ölümünün ardından arzı onunla diriltiyor. Doğrusu bunda aklını kullanan kavim için (alınacak) dersler vardır. (Rum suresi 24)
- Göğün ve yerin onun buyruğu ile durması da Onun varlığının delillerindendir. Sonra sizi topraktan bir çağırdı mı hemen (kabirlerinizden) çıkıverirsiniz. (Rum suresi 25)
- Güneşi ışıklı, ayı da parlak kılan, yılların sayısını ve hesabı bilmeniz için ona (aya) birtakım menziller taktir eden O’dur. Allah bunları ancak bir gerçeğe (ve hikmete) binaen yaratmıştır. O bilen bir kavme ayetlerini açıklamıştır. (Yunus suresi 5)
- Gece ve gündüz değişmesinde (uzayıp kısalmasında), Allah’ın göklerde ve yerde yarattığı şeylerde (O’nun inkar etmekten) sakınan bir kavim için elbette nice deliller vardır! (Yunus suresi 6)
- Eğer yerde ve gökte Allah’tan başka tanrılar bulunsaydı, yer ve gök kesinlikle bozulup bitmişti. Demek ki Arş’ın Rabbi Allah, onların yakıştırdıkları sıfatlardan münezzehtir.(Enbiya Suresi 22)
- Yeryüzünde birbirine komşu kıtalar, üzüm bağları, ekinler, bir kökten ve çeşitli köklerden dallanmış hurma ağaçları vardır. Bunların hepsi bir su ile sulanır. (Böyle iken) yemişlerinde onların bir kısmını bir kısmına üstün kılarız. İşte bunlardan akıllarını kullanan bir toplum için ibretler vardır. (Ra’d suresi 4)
NOT: Aynı topraktan ve aynı sudan beslenen bitkilerin her birinin tadı birbirinden farklı olan meyveler vermesi, Allah’ın varlığının ve kudretinin en açık delillerindendir.
- Yeri döşeyen, onda oturaklı dağlar ve ırmaklar yaratan ve orada bütün meyvelerden çifter çifter yaratan O’dur. Geceyi de gündüzün üzerine O örtüyor. Şüphesiz bütün bunlardan düşünen bir toplum için ibretler vardır. (Ra’d suresi 3)
NOT: Modern ilmin bir keşfi olan bitkilerdeki döllenme olayını haber veren bu ayet Kur’an’ın mucize olduğunun açık delillerinden birisidir.
- Göğün boşluğunda emre boyun eğdirilmiş olarak uçuşan kuşları görmediler mi? Onları Allah’tan başkası tutamaz. Kuşkusuz bunda inanan bir toplum için ibretler vardır. (Nahi suresi 79)
- O ki birbiri ile ahenktar yedi göğü yaratmıştır. Rahman olan Allah’ın yaradışında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bir bak bir bozukluk görebiliyor musun? (Mülk suresi 3)
- Sonra gözünü tekrar tekrar çevir bak göz (aralığı bozukluğu bulmaktan) aciz ve bitkin halde sana dönecektir. (Mülk suresi 4)
- De ki: Suyunuz çekiliverse, söyleyin bakalım, size kim bir akar su getirebilir? (Mülk suresi 30)
- Deniz de dağlar gibi akıp gidenler (gemiler) de O’nun (varlığının) delillerindendir. (Şüra suresi 32)
- Dilerse O, rüzgarı durdurur da onun (denizin) üstünde kalakalırlar. Elbette bunda çak sabreden herkes için ibretler vardır. (Şüra suresi 33)
- Biz geceyi ve gündüzü birer ayet (delil) olarak yarattık. Nitekim, rabbinizin nimetlerini araştırmanız, ayrıca yılların sayı ve hesabını bilmeniz için gecenin karanlığını silip (yerine, eşyayı) aydınlatan gündüzün aydınlığını getirdik. İşte bir her şeyi açık açık anlattık. (İsara suresi 12)
- Yeri sizin için yerleşim alanı, göğü de bir bina kılan, size şekil verip de şeklinizi güzel yapan ve sizi temiz besinlerle rızıklandıran Allah’tır. İşte Allah sizin Rabbinizdir. Alemlerin Rabbi Allah yücelerden yücedir. (Gafir Suresi 64)
- Gece ve gündüz, güneş ve ay O’nun ayetlerindendir. Eğer Allah’a ibadet etmek istiyorsanız, güneşe de aya da secde etmeyin. Onları yaratan Allah’a secde edin. (Fussilet suresi 37)
- Senin yer yüzünü kupkuru görmen de Allah’ın ayetlerindendir. Biz onun üzerine suyu indirdiğimiz zaman harekete geçip kabarır. Ona can veren elbette ölüleri de diriltir. O, her şeye kadirdir. (Fussilet suresi 39)
- Görmedin mi Allah gökten su indirdi. Onunla renkleri çeşit çeşit meyveler çıkardı. Dağlardan (geçen) beyaz, kırmızı, değişik renklerde ve simsiyah yollar (yaptık). (Fatr suresi 27)
- İnsanlardan, hayvanlardan ve davarlardan da yine böyle türlü renkte olanlar var. Kulları içinden ancak alimler, Allah’tan (gereğince) korkar. Şüphesiz Allah, daima üstündür, çok bağışlayandır. (Fatr suresi 28)
NOT: Alimler, Allah’ı bilen ve O’na tazimde bulunarak saygı besleyenlerdir. Bir hadiste “Rütbelerin en yükseği ilim rütbesidir.” denilir. Ayette bahsi geçen ilim, imanla birleşen ilimdir. Çünkü iman, ahiret hayatını da garanti altına alır; imansız ilim ise insanlara sadece geçici dünya faydaları sağlar.
31. Size varlığının delillerini göstermesi için, Allah'ın lütfuyla gemilerin denizde yüzdüğünü görrmedin mi? Şüphesiz bunda, çok sabreden, çok şükreden herkes için ibretler vardır.(Lokman 31)
Yeryüzüne bir bakmazlar mı! Orada her güzel çiftten nice bitkiler yetiştirdik.
Şüphesiz bunlarda (Allah'ın kudretine) bir nişâne vardır; ama çoğu iman etmezler.(Şuara 7-8)