ÖZEL HABER: SAMET EKER
Türkiye’de arıcılık ve bal ile ilgili birçok spekülasyonu Ziya Şahin, anadolugazete.com.tr’de cevapladı.
“ANKARA’NIN KEÇİSİ, KEDİSİ VAR AMA ARISI YOK”
Ankara arısı nedir ya da Ankara arısı var mı? Bunlarla ilgili proje ilerletiliyor mu?
-Ziya Şahin: Ankara arısı diye bir arı yok. Ankara kıl keçisi veya Ankara kedisi var ama arısı yok. Ankara’nın içinde olduğu Anadolu arısı var. Bu arı çeşidi Orta Anadolu’yu kapsıyor. Biz bu arı üzerine çalışıyoruz. Biz 2017’den beri bu projeyi alarak beş bölgeye yaydık. Bunlar ekotip yani Anadolu, Hatay, Düzce Yığılca, Kırklareli, Çanakkale Gökçeada biz arılarla çalışıyoruz. Biz bu arılarla çalışıyoruz. Çalışmanın dört yılı bitti. Şu anda Anadolu Arısı İle Kırşehir’de merkez kurduk. Biz bu araları nereden topladık? Ankara, Aksaray, Konya hadim taraflarından, Sivas, Kayseri, Yozgat illerimizden bu arıları topladık. Ve buradan topladığımız arıları Kırşehir merkezimizde bir araya getirdik. 200 kovan topladık. Hatay Üniversitesi, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi, Trakya Üniversitesi ve devletin araştırma enstitülerinden hocalarla bir proje yapıldı. Yürütücülüğünü Aziz Gül yaptı. Bu proje kapsamında beş tane aramızın koruma alanlarının ıslahlarını yapıp koruma alanlarına oluşturup Türkiye’de ilk defa semen (erkek arılardan) toplayacaktık. Dördüncü senenin sonunda bir program yapacaktık. Damızlık kayıt programı. Bunların hepsini gerçekleştirdik. Arılarımızın semenlerini bakanlığa tesis ettik. Kayıt sistemimiz hazır tabii ki ıslah uzun soluklu bir süreç. Biz bu topladığımız arıların önce kanadına, diline varıncaya kadar iki yıl inceleme yaptık. Her bölgenin arısına bu yapıldı. İki yılımız bununla geçti. Ve böylece o bölgenin arısı olduğu saptandı. Yani bunlar sürü, Anadolu sürüsü. 500 tane arı Anadolu sürüsü. Esas ıslah da bölgedeki arıcılar ne istiyor? Bal verimi, yavru verimi, sakinlik, hırçınlık bu gibi konular üzerinde çalışılması lazım. Bizim burada Anadolu arısına beşinci yılda başlandı. Daha damızlıkları vermeye başlamadık. Biz bir şey yaparsak layıkıyla yaparız. Bilimsel temelli yürütüyoruz çünkü bilimsel temele oturmayan hiçbir şeyi vatandaşımızla buluşturmayız. Bu arılar sağlam temellerde.
“DÜNYA PAZARINDA DEĞİLSENİZ YOK OLMAYA MAHKUMSUNUZ”
Arıların, birliklerin problemleri nelerdir? Türkiye arı üretiminde nerede?
-Ziya Şahin: Önümüzdeki yıllarda tek sıkıntımız şu: Birliklerimizin ekonomik gücü yok. Çünkü ekonomik yönden büyük sıkıntı içerisindeler. 500 üyesi var ve yılda 200 TL para alınıyor üyeden. Bununla birliği güçlü tutmaya çalışıyoruz. Onun için birliklere proje peşindeyim. Birlikler de çalışacak istihdam sağlanacak kişilere ihtiyacımız var ama 15 bin TL’ye çalıştıracak kimseyi bulamadık. Bakanlıkla yaptığımız bir toplantıda bizi birçok yönden desteklemeye çalışacaklarını belirttiler. Bu projeler zaman geçtikçe yerli yerine oturacak. Biz projeleri uyguluyoruz yani bakanlıktan yana sıkıntı yok. Bakanlığa proje götürün zaten destek veriyorlar. Ama eskisi gibi proje almak zor çünkü ekonomide büyük bir sıkıntı var. Burada önemli olan en büyük etmen Arıcıların birliklerine sahip çıkmaları gerekiyor. Tarımla ilgili bir sıkıntı olduğunda kimse Ziraat Mühendisleri Odası'na gitmiyor ya da başkanına bir şey söylemiyor. Ama bal para etmediğin de birlik başkanı nerede diye söyleniyor. Ziraat Odası’nın sözleşmesi ile Türkiye Arıcılar Birliği’nin sözleşmesi bir değil. Bizim ekonomik sıkıntımız var. Arıcının bunu düşünmesi lazım çünkü buradan birçok kişi gelir geçer ama biz ileriye dönük sağlam temelli projeler yapamazsak bu işi çözemeyiz. Dünya pazarlarının dışında iseniz yok olmaya mahkûmsunuz. Çam balını dünyaya tanıttık. Tanıtırken de bilimsel temeller ARGE’sini yaptık ve standardını ortaya koyduk. Uluslararası yayınlar yapıldı ve düzgünce çam balı Üret şu an satamayacağı yer yok. Çam balı, kestane balı, geven balı için üretim alanlarına çok ihtiyacımız var. Devletin üretim alanlarını artırması lazım. Bir de beyaz bal diye bir şey yok. Kimsenin böyle bir şeye itibar etmemesi lazım.