Akkuyu Nükleer Güç Santrali nedir? Akkuyu Nükleer Güç Santrali özellikleri nelerdir?

1970'lerin başlarında yapılan fizibilite ve yer araştırmaları sonucunda, Türkiye'nin güvenli bölgelerinden biri olarak belirlenen Akkuyu sahası, nükleer santral yapımı için uygun görüldü. Bölgenin deprem açısından güvenli olması, nüfus yoğunluğunun düşük olması, taşkın riskinin az olması, arazinin inşaata uygun olması ve bölgenin turizm, tarım ve sanayiye elverişli olmayışı gibi faktörler bu kararın alınmasında etkili oldu.

1976 yılında sahaya yer lisansı verildi ve 600 megawat üretim planlanarak ihaleye çıkıldı. Ancak İsveç merkezli ASEA Atom şirketi dış kredi bulamadığı için proje durdu. 1983'te ise başka üç şirketle görüşüldü ancak malî konuda Türkiye Cumhuriyeti'nin garantisini isteyen firmaların talepleri karşılanmadı.

1998'de üçüncü kez ihaleye çıkıldı ancak Bülent Ecevit'in farklı enerji kaynakları geliştirilmesi gerektiği yönündeki açıklaması üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile iptal edildi. 2004'te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, nükleer santral kurulacağını açıkladı ve 2007'de kanun kabul edildi.

2010'da Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasında Akkuyu sahasında nükleer santral yapım antlaşması imzalandı ve 2012'de TAEK kararıyla Rusya Federasyonu'ndaki Kalininskaya Santrali referans kabul edildi. 2015 yılında tesisteki deniz yapıları ve limanın temeli atıldı.

2018 yılında birinci ünitenin temeli atıldı ve Haziran 2020'de ikinci ünite, Mart 2021'de üçüncü ünite ve Temmuz 2022'de dördüncü ünite için temeller atıldı.

Cumhurbaşkaı Erdoğa'nın Putin ile yaptığı görüşme sonucu ve yapılan açıklamalar dahilinde tekrar gündeme geldi.

Nükleer santraller, enerji üretimi için temiz ve verimli bir seçenek olabilir. Çoğu ülke, enerji arzını çeşitlendirmek ve karbon salınımını azaltmak amacıyla nükleer enerjiye yatırım yapmaktadır. Ayrıca, enerji arzının güvenliğini sağlamak için de önemli bir rol oynarlar. Devletler, elektrik enerjisi sağlamak için güvenilir bir kaynağa ihtiyaç duyarlar ve nükleer santraller bu gereksinimi karşılayabilir.

Nükleer santraller ayrıca, diğer enerji kaynaklarından farklı olarak, temel yük gereksinimlerini karşılayabilirler. Yani, elektrik üretiminde sabit bir oranda enerji sağlayabilirler ve diğer kaynaklarla birlikte kullanıldıklarında, elektrik arzının dengelenmesine yardımcı olurlar.

Ekonomik açıdan bakıldığında, nükleer santraller, yüksek miktarda elektrik üretme kapasitesine sahip oldukları için, birçok ülke için önemli bir ihracat geliri kaynağı olabilirler. Ayrıca, yerel istihdam sağlayarak ve ülke ekonomisine katkıda bulunarak, yerel ve ulusal düzeyde ekonomik faydalar sağlayabilirler.

Ancak, nükleer santrallerin çevresel riskleri ve güvenlik endişeleri de vardır. Bu nedenle, devletlerin nükleer santrallerin inşası, işletilmesi ve atık yönetimi konularında sıkı kurallar ve düzenlemeler koymaları gerekmektedir.

1. Düşük Maliyetler: Nükleer enerji, diğer enerji kaynaklarına göre daha düşük maliyetlidir.
2. Daha Az Sera Gazı Emisyonu: Nükleer enerji, fosil yakıtlara dayalı enerji kaynaklarına göre daha az sera gazı emisyonuna neden olur.
3. Yüksek verimlilik: Nükleer santraller, yüksek verimlilikle çalışarak elektrik üretiminde diğer enerji kaynaklarına göre daha yüksek bir verimlilik sağlar.
4. Daha Az Yakıt Tüketimi: Nükleer santraller, diğer enerji kaynaklarına göre daha az yakıt tüketir.
5. Güç Üretiminde İstikrarlı: Nükleer santraller, diğer enerji kaynaklarına göre daha istikrarlı bir güç üretimi sağlar.
6. Daha Az Yer İşgali: Nükleer santraller, diğer enerji kaynaklarına göre daha az yer işgal eder.
7. Yerli Enerji Kaynağı: Nükleer santraller, yerli enerji kaynaklarından biridir ve ülkenin enerji bağımsızlığına katkı sağlar.
8. Uzun Ömürlü: Nükleer santraller, diğer enerji kaynaklarına göre daha uzun ömürlüdür.
9. Yüksek Güvenlik: Nükleer santraller, yüksek güvenlik standartlarına sahiptir ve sıkı denetimlerle kontrol altında tutulur.
10. Daha Az Atık Üretimi: Nükleer santraller, diğer enerji kaynaklarına göre daha az atık üretir ve bu atıkların çoğu geri dönüştürülebilir.

1. Nükleer Atık Sorunu: Nükleer santrallerde kullanılan yakıt çubuklarından oluşan radyoaktif atık, yüzlerce hatta binlerce yıl boyunca radyoaktif kalabilir. Bu atıkların doğru şekilde depolanması ve imha edilmesi, çevre ve insan sağlığı açısından büyük bir sorundur.
2. Çevresel Riskler: Nükleer santral kazaları çevreye ve insan sağlığına ciddi zararlar verebilir. Çernobil ve Fukushima nükleer kazaları, ölümlere, hastalıklara ve geniş çaplı çevre kirliliğine neden oldu.
3. Yüksek İnşaat Maliyetleri: Nükleer santrallerin yapım maliyetleri oldukça yüksektir. Yüksek maliyetler, nükleer enerjinin diğer enerji kaynaklarına göre daha az tercih edilmesine neden olabilir.
4. Güvenlik Riskleri: Nükleer santraller, nükleer silahların üretimi için kullanılabilecek uranyum gibi malzemelerin ele geçirilmesi veya kötüye kullanılması riskiyle karşı karşıya olabilir.
5. Santral Ömrü Ve Atılma Süreci: Nükleer santrallerin ömrü sınırlıdır ve eskiyen veya güvensiz hale gelen santraller, uzun ve pahalı bir atılma süreci gerektirir.
6. İşletme Ve Bakım Zorlukları: Nükleer santrallerin işletme ve bakımı, çok yüksek teknik beceri gerektirir. Ayrıca, nükleer santrallerdeki herhangi bir sorun, ciddi sonuçlar doğurabileceğinden, işletme ve bakım süreci çok titiz bir şekilde yürütülmelidir.

AKKUYU NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ'NİN SAHİBİ KİM?

2010 yılında Türkiye ve Rusya arasında yapılan bir devletler arası anlaşmaya göre, Akkuyu nükleer santralinin inşası ve işletmesi 20 yıl boyunca Rusya Nükleer Atom Kurumu Rosatom tarafından yapılacak. Bu anlaşmaya göre, 20 yılın sonunda da Akkuyu'nun hisselerinin %51'i Rosatom'da kalacak ancak kontrol Türkiye'ye geçecek.

SANTRAL NE ZAMAN AÇILACAK?

Akkuyu nükleer santralinin ilk reaktörü, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılı olan 2023'te faaliyete geçmesi planlanıyor. Aslında santralin anlaşması 2010 yılında yapılmıştı, ancak yeterli maddi kaynağın bulunamaması nedeniyle inşaat 2018 yılında başlatılabilmiştir. Eğer her şey planlandığı gibi giderse, diğer üç reaktör de birer yıl arayla devreye girecek ve santralin tam kapasiteyle çalışması 2026 yılına kadar tamamlanacak.

TÜRKİYE’NİN ELEKTRİK İHTİYACININ NE KADARINI KARŞILAYACAK?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın verilerine göre, Türkiye'de 2019 yılında 290 milyar 445 milyon 456 bin kilovatsaat elektrik tüketilirken, bu rakam 2020 yılında yalnızca %0,14 artarak 290 milyar 856 milyon 21 bin kilovatsaate yükselmiştir. Talep artışı dikkate alındığında, santralin tam kapasiteyle faaliyete geçeceği 2026 yılında tüketimin 452 milyar kWh olması beklenmektedir. Bu durumda, toplam 35 milyar kWh üretim yapacak olan santral, yalnızca tüketimin %7,7'sini karşılayacaktır. Zamanla santralin payındaki düşüş devam edecektir. Örneğin, santralin dördüncü yılı olan 2030'da elektrik üretimindeki payı %6,3'e, 2040'ta ise %3,9'a düşecektir.

TÜRKİYE NEDEN NÜKLEER ENERJİYİ TERCİH ETTİ?

Türkiye, geleneksel enerji kaynakları (petrol, doğal gaz ve kömür) açısından enerji fakiri bir ülkedir, ancak güneş, rüzgar, su gibi yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin bir potansiyele sahiptir. Bu nedenle, nükleer enerji gibi riskli ve maliyetli bir projenin neden tercih edildiği konusu açık değildir.