Büyük aileden, çekirdek aileye hızla dönüşen aile yapısında bir tehlikeyle karşı karşıyayız. Bölünmüş, parçalanmış, boşanmış aile. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında boşanma oranlarında önceki yıllara kıyasla önemli bir artış görülmüştür: 2024 yılında Türkiye'de toplam boşanma sayısı 210.000'in üzerine çıkmıştır. Bu, 2023 yılına göre %15 oranında bir artışa işaret etmektedir.
Boşanma, çocukların psikolojik ve duygusal durumları üzerinde önemli bir etki bırakır. Türkiye'de boşanma oranlarının artması, aile içindeki ilişkilerin yanı sıra çocukların sağlıklı gelişimini de tehdit etmektedir. Çocuğun boşanma durumuna vereceği ve geliştireceği tepkiler, çocuğun yaşına, bebekse mizacına, çocuksa karakterine, genetik yapısı ve yatkınlıklarına göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle, boşanma öncesi ebeveyn tutum ve davranışlarının nasıl olması gerektiği konusu, aile terapistleri ve psikologlar tarafından sıklıkla ele alınmaktadır.
Boşanma süreci çocuklar için özellikle travmatik olabilir. Ebeveynlerin bu dönemdeki tutum ve davranışları, çocukların boşanma sonrası uyum sürecinde önemli bir rol oynar. Anne ve babalar her şeyden önce duygusal dengeyi korumalıdır. Stres ve kaygı, ebeveynlerin çocuklarına davranışları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle ebeveynlerin ayrılık sürecinde dahi çocukları için ortak, net ve kararlı bir duruş sergileyerek sağlıklı bir iletişim kurmaları gerekmektedir.
Araştırmalar, boşanma sürecinde anne ve babalar arasındaki açık ve dürüst iletişimin çocukların psikolojik sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu göstermektedir. Çocukların boşanma nedenleri, duygusal durumları ve boşanmanın onlar üzerindeki etkisi hakkında bilgilendirilmesi, boşanma sürecini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. Ayrıca, çocuklarının duygularıyla empati kurulması ve onlara duygusal destek sağlanması çok önemlidir.
İş birliği, boşanma öncesinde ebeveynlerin tutumunda da önemli bir faktördür. Sağlıklı iletişim ve iş birliği, çocukların ebeveynleriyle dengeli bir ilişki geliştirmelerine neden olur. Anne ve babaların çocuklarının bakımında ortak sorumluluk almaları, boşanmanın neden olduğu kaygıyı azaltır ve çocuğun güven duygusunu güçlendirir.
Boşanma sürecinde profesyonel destek almaktan asla utanmamalı, çekinilmemelidir. Hem anne-baba hem de çocuklarının ruh sağlığı için profesyonel danışmanlık almaktan çekinilmemelidir. Psikolojik danışmanlık hizmetleri, ebeveynlerin kendilerini ve çocuklarını daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuk için destekleyici bir ortam yaratmak, bu zor süreçte kendilerini daha güvende hissetmelerine sağlayacaktır.
Anne ve babanın boşanma öncesindeki tutum ve davranışları çocukların uzun vadeli psikolojik sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Ebeveynlerin sağlıklı iletişim kurması, empati göstermesi ve ortak stratejiler belirlemesi çocukların bu süreci daha az hasarla atlatmasına yardımcı olacaktır.