Tarih sahnesinden ve Anadolu coğrafyasından silinmek istenen bir milleti 100 yıl önce Kurtuluş Savaşı ile şahlandıran ve Türkiye Cumhuriyeti ile buluşturan Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Ankara’yı da ‘Başkent’likle onurlandırmıştır…
***
100 yıl, bir insan için çok uzundur ama milletler ve devletler için kısa bir zaman dilimidir. Hele bilinen tarihi 5 bin yılı bulan Türkler için dilimin de dilimdir!
Ancak bin yıl önce Anadolu’ya adım atar atmaz başlayan ölümcül mücadele, çok sayıda beylik ve devlet oluşumu ile Türkiye Cumhuriyeti’ne ulaşmıştır… Ankara, böylesine şanlı bir tarihin ardından, 13 Ekim 1923’te genç Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti oldu.
SÜREÇ ZOR, ATATÜRK KARARLIYDI
Birinci Dünya Savaşı bitmişti ama Anadolu Türklüğü hayatta kalma mücadelesi veriyordu. Düşman yurdu işgal ederken Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919'da Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlattı.
Tarihler 12 Ocak 1920’yi gösterirken Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul’da son kez toplandı. 16 Mart 1920 günü İngilizler İstanbul’a girdi ve Meclis’i kapattı. Milletin vekillerinin toplanacağı ve ülkenin yönetileceği bir başkent şart olmuştu…
Mustafa Kemal Paşa, 19 Mart 1920'de bazı şehirlere ve komutanlıklara “Türk ulusu kendi varlığını ve bağımsızlığını koruyacaktır” ibareli bir genelge gönderdi. Bunun üzerine temsilciler ve Osmanlı Mebusan Meclisi’nin bazı üyeleri Ankara’ya geldi. Mustafa Kemal Paşa, Temsilciler Kurulu üyeleriyle 27 Aralık 1919’da Ankara'ya ulaştı ve hemen Kurtuluş Savaşı planlamasına başladı…
Düzenli ordu kurulması kararı alındı ve kuruldu. Düşman; İnönü, Sakarya ve Dumlupınar’da bozguna uğratıldı. 30 Ağustos 1922’de kazanılan Başkomutanlık Savaşı ile kurtuluş tamamlanırken kuruluşun yolu açıldı.
ÖNCE BAŞKENT, SONRA CUMHURİYET
Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuna 20 gün kala, 9 Ekim 1923 günü, Dışişleri Bakanı İsmet Paşa, tek maddelik, “Türkiye devletinin makarrıidaresi (idare merkezi) Ankara şehridir” ifadesinin yer aldığı yasa tasarısını Meclis'e sundu.
Yasa tasarısı, 10 Ekim'de Layiha Komisyonu ve Anayasa Komisyonu'ndan geçerek 13 Ekim 1923’te Meclis Genel Kurulu’na geldi. Tasarı, tartışmalardan sonra oy çokluğuyla kabul edildi.
Yasa teklifi şeklinde gündeme gelen bu konu, “Ankara şehrinin Türkiye devletinin başkenti olmasına ilişkin Malatya Milletvekili İsmet Paşa'nın 2/188 sayılı yasa önerisi üzerine Anayasa Komisyonunca düzenlenen 10.10.1923 tarihli mazbata TBMM'nin 13.10.1923 tarihli 35. birleşiminin 2. oturumunda okunarak olduğu gibi kabul edilmiş ve Ankara şehrinin Türkiye devletinin başkenti olması büyük çoğunlukla kararlaştırılmıştır.” şeklinde karara dönüştü.
Türk Milletinin kara günlerini aydınlatan süreç başlamış, sıra başkenti belli olan Türkiye Cumhuriyetini kurmaya gelmişti. Nihayet 29 Ekim 1923, kutlu gün olarak tarih sayfalarındaki yerini aldı…
MANSUR YAVAŞ’TAN RESEPSİYON…
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Ankara’nın Başkent oluşunun 100. yıl dönümü münasebetiyle bir resepsiyon düzenledi. Başkan Yavaş’ın eşi Nursen Hanım'la ev sahipliği yaptığı toplantıya yerli ve yabancı kalabalık bir davetli topluluğu katıldı. Resepsiyona, anadolugazete.com.tr de yazar ve muhabirleriyle iştirak etti.
Bir gün önce Başkan Mansur Yavaş’ın konuk olduğu, “SözONda” programının “Başkentin 100 Yılında Benim Ankara’m” söyleşisinin açılışında konuşan Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz, “Ankara, Ümmü'd Dünyadır” derken; Başkan Yavaş da hem o programda hem de dün akşamki resepsiyonda, bu söylemi doğrular gibi, bir ‘ana’ şefkatiyle, “Ankara’nın köklü geçmişini ve kültürel zenginliğini korumak için çalışıyoruz” dedi.
Ankara, Başkentliğin 100. Yılının tadını çıkarıyor ve bu da ona yakışıyor…