Açıklanan kasım ayı enflasyon rakamları, eğitim alanındaki yıllık yüzde 92,49’luk artışla aile bütçelerine ağır bir yük bindiriyor. Eğitim Sen Ankara 1 No’lu Şube Başkanı Mehmet Aydoğdu, bu artışın arkasındaki nedenleri ve çözüm önerilerini anadolugazete.com.tr’de değerlendirdi.
“EĞİTİM, KAMUSAL HAKTAN SEKTÖRE DÖNÜŞTÜ”
“Eğitim sistemi, bugün kamusal bir haktan ziyade bir sektör olarak görülmekte” diyen Aydoğdu, Ankara’da özel okulların oranının yüzde 11’in üzerine çıkmasının ve bu okullara olan talebin artmasının eğitimin ticarileşmesinin somut bir göstergesi olduğunu belirtti. “Bu durum, eğitim masraflarını ciddi şekilde artırarak aileleri gelirlerinin büyük bir kısmını bu alana harcamak zorunda bırakıyor.” dedi.
“MEB BÜTÇESİNİN YÜZDE 75’İ PERSONEL GİDERLERİNE HARCANIYOR”
2024 yılı için Milli Eğitim Bakanlığına ayrılan 1.4 trilyon TL’lik bütçenin yüzde 75’inin personel giderlerine harcanacağını hatırlatan Aydoğdu, geriye kalan bütçeyle okulların temel ihtiyaçlarının karşılanmasının mümkün olmadığını vurgulayarak, “Kalan bütçeyle okulların donanım, temizlik, inşaat ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması mümkün değil. Bu kısıtlı kaynaklar, eğitimdeki altyapı eksiklerinin giderilmesini engelliyor. Örneğin, hâlâ kış aylarında ısınamayan, tuvaletleri temizlenmeyen okullar var. Bunun sonucunda aileler, çocuklarını özel okullara yönlendirme eğilimi gösteriyor.” dedi.
“DEVLET VE ÖZEL OKULLAR ARASINDAKİ UÇURUM DERİNLEŞİYOR”
Türkiye’de 2 milyon 900 bin öğrenci okul dışında kalırken, bunların 500 bininin açık liselerde öğrenim gördüğünü belirten Aydoğdu, devlet ve özel okullar arasındaki eşitsizliğin giderek büyüdüğüne dikkat çekerek, “Maddi durumu iyi olan aileler çocuklarına daha iyi bir eğitim sağlayabilirken, düşük gelirli ailelerin çocukları temel eğitim haklarından bile yoksun kalıyor. Bu, gelecekte daha büyük toplumsal eşitsizliklere neden olabilir.” diye konuştu.
FAİZ BÜTÇESİ, EĞİTİM BÜTÇESİNİ İKİYE KATLADI
Eğitime ayrılan bütçenin yetersizliğine dikkat çeken Aydoğdu, “Türkiye’de eğitime ayrılan bütçenin yetersizliği de bu sorunların temel sebeplerinden biri. Eğitime ayrılan bütçe artırılmadıkça devlet okullarının temizlik, donanım ve personel gibi temel ihtiyaçlarını karşılaması mümkün görünmüyor. Örneğin, 2024’te sadece faize ayrılan miktar 2 trilyon TL... Eğer bu bütçe eğitime yönlendirilseydi, özel okullara ihtiyaç kalmaz, köy okulları yeniden inşa edilebilir ve öğretmen atamaları tam anlamıyla gerçekleştirilebilirdi. Bugün yaklaşık 100 bine yakın ücretli öğretmen çalışıyor ve çoğu asgari ücretin altında maaş alıyor.” ifadelerini kullandı.