Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, hükümeti kurmak üzere Mustafa el-Kazimi'ye, 9 Nisan’da görev verdi. Irak Anayasası’na göre hükümetin 30 gün içine kurulması gerektiği için 9 Mayıs’a kadar hükümet kurulacak.
Irak’ta yaklaşık 3 milyon nüfusa sahip Türkmenlerin yeni dönemdeki etkileri ve konumları bütün Türk dünyasının ortak meselesi olduğu gibi ülkenin adil bir yönetim anlayışını ortaya koyması bakımından da elzemdir.
Dolayısıyla yeni hükümette Türkmenlerin bakanlık beklentisinin karşılanması ve bu beklentinin karşılanmasında Irak parlamentosundaki Türkmen vekillerin katkısının alınması Mustafa el-Kazimi’nin atması gereken en demokratik ve hakkaniyetli adımdır.
Nitekim Erşat Salihi de; Irak Türkmen Cephesi'nin 25. kuruluş yıldönümü dolayısıyla Kerkük'te düzenlenen törende konuşarak bu hususlara değindi. Salihi; Ulusal İstihbarat Başkanı Mustafa el-Kazimi'nin hükümeti kurma görevini yerine getirirken yeni kabinede Türkmenlere muhakkak yer vermesi gerektiğini net bir şekilde ifade ederek Irak'ın toprak bütünlüğünü savunan Türkmenlerin yer almadığı bir hükümetin yetersiz ve eksik kalacağını belirtti.
Gelgelelim henüz resmi olarak açıklanmayan ancak kamuoyuna sızan bilgiler iç açıcı değil. Sızan yahut sızdırılan yeni kabinede Türkmenleri temsilen Kadın İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanlığı’na Ghada Hameed isimli Bağdat doğumlu bir şahıs aday gösterilmiş.
Irak meclisindeki Türkmen milletvekillerinin bilgisi dışında ve onların görüşlerine hiçbir şekilde müracaat edilmeden böyle bir adım atılması, haliyle, Irak Türkmen Cephesi’nde ve Başkan Erşat Salihi nezdinde tepkiyle karşılandı.
Sorun, sadece Türkmen vekillerin ya da Türkmen siyasi temsilcilerin görüşlerinin alınmaması da değil. Daha vahim olanı şu ki, Türkmenler için kabineye aday gösterilen şahıs, Türkmence bilmiyor.
Yani Türkmencesiz bir Türkmen; bir nevi Türkmenleri temsil mahiyetiyle kabinede bakanlık koltuğuna oturacak. Bu bir vitrin hamlesinden ibarettir. Tabir-i caizse; Türkmen halka “sus payı” gibi sunulacak, dış dünyada Türkmenlerin de kabinede olduğu algısını oluşturacak ancak hiçbir şekilde Türkmenlerin siyasi iradesini yansıtmayacak bir adım…
Irak Türkmen Cephesi Başkanı bu konuda tereddütsüz bir tavır ortaya koydu. Kabinede yer alacağı belirtilen Türkmen adayı reddettiklerini, Türkmen temsilcilere sorulmaksızın bir bakanlık dayatmasını kabul etmeyeceklerini duyurdu. Dahası sadece adayın değil bakanlığın da(Kadın İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanlığı) değişmesi için gereken temasları kuracaklarını beyan etti.
Erşat Salihi; bu çıkışında sonuna kadar haklıdır. 3 milyon nüfusu teşkil eden Türkmen varlığının yeni hükümet döneminde sadece kabinede değil resmi ve bürokratik pek çok makamda temsil edilmesi ve Anayasa’da buna uygun bir denklem oluşması beklenirken böyle bir fiyaskoyla karşılaşmak hazmedilir gibi değil.
Türkmenlerin mevcut siyasi iradeleri ve temsilcileri yok sayılarak ve Irak parlamentosundaki dokuz Türkmen milletvekili dâhil olmak üzere Türkmenlerin iradesini yansıtan hiçbir mevkiyi dikkate almayarak ve bu yetmezmiş gibi ana dilini konuşmayı bilmeyen bir şahsı Türkmenleri temsilen bakanlığa aday göstermek gibi bir vahametten katiyen dönülmelidir. Bu durum Irak’ın yeni hükümetinde Türkmenlerin beklentilerini karşılamayacağı gibi onlara karşı ciddiyetsiz bir tutum takınıldığı anlamına gelecektir.
Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi’nin itirazı, haklı çıkışı ve mücadelesi bu bakımdan fevkalade önemlidir, desteklenmelidir ve muvaffak olması için tüm siyasi, diplomatik imkânlar seferber edilmelidir.