Edebiyat eserlerinde ahenk ve uyum oluşturmak için kullanılan bir dilbilgisi ögeleridir. Bir mısra içinde veya yakın mısralar arasında tekrarlanan ünlülere asonans, hece veya ünsüzlerin tekrarlanmasına da aliterasyon denir.
ALİTERASYON:
Aliterasyon, aynı sesin veya harfin ardışık kelime veya kelime gruplarında tekrarlanmasıdır. Bu, metinde bir tür ses tekrarı yaratır ve yazıya ritmik bir özellik katar. Ünsüz harf tekrarıdır.
ÖRNEK 1:
Eylülde melûl oldu gönül soldu da lâle
Bir kâküle meyletti gönül geldi bu hâle
ÖRNEK 2:
Kim o deme boşuna benim ben
Öyle bir ben ki gelen kapına baştan başa sen
ASONANS:
Asonans, ses tekrarıdır. Ancak aliterasyon gibi ardışık kelimelerde değil, bir veya birkaç kelimenin içindeki ünlü harflerin tekrarıdır.
ÖRNEK 1:
Neysen sen, nefes sen, neylersin neyi
Neyzensen, nefessen neylersin neyi
ÖRNEK 2:
Çözülen bir demetten indiler birer birer
Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun.
Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun
Bir sebile döküldü bembeyaz güvencinler...