Türkiye’de taş işçiliği, binlerce yıllık bir mirasın ürünü olarak geçmişten günümüze kadar uzanıyor. Ancak modern inşaat tekniklerinin yaygınlaşmasıyla birlikte taş duvar ustalığı, yok olmaya yüz tutan meslekler arasında yer alıyor.
USTALIK BİR SANAT: TAŞLAR ELDE ŞEKİLLENDİRİLİYOR
Erzincan’da taş duvar ustalığı yapan Şakir Alkan, taş işçiliğinin inceliklerini şöyle anlatıyor: “Taşları çekiçle işleyip harçla birleştirerek duvar yapıyoruz. İşimiz sadece bir yapı inşa etmek değil, aynı zamanda bir eser ortaya koymak. Biz bu işin sanatkarıyız.” Alkan, işçiliklerinin ev sahiplerinin taleplerine göre şekillendiğini, her taşın el emeğiyle işlenip duvar haline getirildiğini belirtiyor. Ancak bu zorlu ve zaman alan meslek, yeni nesiller tarafından ilgi görmediği için her geçen gün biraz daha unutuluyor.
5 yıldır taş duvar ustalığı yapan Cevdet Akar ise, işlerinin tamamen el emeğine dayandığını vurguluyor. Akar, “Makineden geçen taşlar yerine biz taşları elle işliyoruz. Taşları istediğimiz şekle getirip duvar haline getiriyoruz. Bu bizim işimiz, başka bir yolu yok,” diyerek mesleğin zorluklarını ve ustalık gerektiren doğasını ifade ediyor.
YÜKSEK KAZANÇLARA RAĞMEN MESLEĞİ DEVAM ETTİRECEK KİMSE BULUNAMIYOR
Taş duvar ustaları yüksek gelir elde etmelerine rağmen meslek, teknolojik gelişmeler ve modern inşaat yöntemleri karşısında eriyor. Erzincan’daki taş ustaları yaz mevsiminde bölgedeki işleri üstlenirken, kış aylarında ise Muğla’ya giderek taş ev inşaatlarında çalışıyorlar. Ustalardan Şakir Alkan, bu işten aylık yaklaşık 100 bin lira kazandıklarını belirterek, “Kazançlarımız iyi, ancak bu işi bizden sonra yapacak kimse bulmak zor. Bu sanatı gençlere aktarmak istiyoruz, ama ilgi gören bir meslek değil,” diyor.
GURBETÇİLERİN TERCİHİ TAŞ DUVARLAR
Erzincan’da taş duvar ustası bulmanın zorluğuna dikkat çeken gurbetçi Hıdır Yıldız ise, Almanya’da yaşamasına rağmen Erzincan’daki evinin bahçesine taş duvar ördürdüğünü ifade ediyor. Yıldız, “Taş duvar işçiliği hem estetik hem de sağlamlık açısından tercih sebebim. Ancak taş ustası bulmak çok zor. Bu zanaat yok olma noktasına gelmiş,” diyerek taş işçiliğinin değerine vurgu yapıyor.