1949 yılında kabul edilen 5441 sayılı yasa ile Devlet Tiyatroları kuruldu ve o günden bu yana Türk sahne sanatları, halkın genel eğitimini, kültürünü ve dilini geliştirmeye yönelik misyonunu sürdürüyor. Devlet Tiyatroları, Türk dilini yaygınlaştırma, şive birliğini sağlama ve sanatsal estetik değerlerini artırma gibi hedeflerle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ulusal ve uluslararası sahnelerde önemli temsilcilerinden biri olmuştur. İşte o tarihten günümüze kültürel yolculuğundan kesitler...
DEVLET TİYATROLARI'NIN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE GELİŞİMİ
Devlet Tiyatroları’nın kuruluşuna giden yol, 1940 yılında Tiyatro ve Opera Tatbikat Sahnesi’nin kurulmasıyla başladı. Bu sahnede, Giacomo Puccini'nin "Tosca" operası ve Carlo Goldoni'nin "Otelci Kadın" adlı tiyatro oyunları sahnelenerek ilk temsiller verildi. Tatbikat Sahnesi’nden çıkan sanatçılarla birlikte, 16 Haziran 1949’da 5441 sayılı kanun ile Devlet Tiyatro ve Operası Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak kuruldu. Genel Müdürlüğe Muhsin Ertuğrul atandı ve Türk sahne sanatlarında profesyonel bir döneme geçildi.
1960’larda Devlet Tiyatroları gelişerek Altındağ Tiyatrosu, Yeni Sahne gibi yeni sahneler açtı. 1966’da Devlet Opera ve Balesi, Devlet Tiyatroları’ndan ayrılarak bağımsız bir kurum haline geldi. Bu dönemde, Devlet Tiyatroları ülke genelinde daha fazla temsille izleyiciye ulaşmaya başladı.
1971 yılında İstanbul Kültür Sarayı’nda çıkan yangın, büyük bir kayıp yaşanmasına neden oldu; ancak onarımlar tamamlanarak bina, Atatürk Kültür Merkezi adıyla yeniden açıldı.
1978 yılında İstanbul Devlet Tiyatrosu yerleşik olarak kuruldu ve bu şehirdeki tiyatro etkinlikleri artırıldı. Aynı yıl Devlet Tiyatroları’nın bağlı olduğu Kültür Müsteşarlığı, Başbakanlık’a bağlandı.
1980’LER: FESTİVAL VE ÇOCUK TİYATROLARI DÖNEMİ
1980’ler Devlet Tiyatroları için ulusal ve uluslararası festivallerin başladığı, çocuk oyunlarının ve gençlik tiyatrolarının yaygınlaştığı bir dönemdi. 1989’da "Ankara Tiyatro Şenliği" düzenlenmeye başladı ve 1993'te "Devlet Tiyatroları Ankara Buluşması" adını aldı. Aynı yıllarda Devlet Tiyatroları Bursa, Adana ve Diyarbakır gibi farklı şehirlerde sahneler açarak tiyatroyu Anadolu'ya yaymaya devam etti.
ULUSLARARASI ALANDA İLK ADIMLAR
1999’da Adana Tiyatro Şenliği, Devlet Tiyatroları Sabancı Uluslararası Adana Tiyatro Festivali olarak yeniden düzenlenerek uluslararası bir boyut kazandı. Festival sayesinde birçok farklı ülkeden sanatçı Türk tiyatrosuyla buluştu ve kültürel paylaşım arttı.
2005 yılında "Devlet Tiyatroları Küçük Hanımlar Küçük Beyler Uluslararası Çocuk Tiyatroları Festivali" düzenlenmeye başlandı. Bu festival, genç nesillere tiyatro sevgisi aşılamak ve çocukların sanata erişimini sağlamak amacıyla düzenlendi. Aynı dönemde, İzmir, Ankara ve İstanbul’da yeni sahneler açılarak tiyatro etkinlikleri daha geniş kitlelere ulaştırıldı.