Bu yıl ikinci kez, mitolojide doğal felaketlerin habercisi olarak anılan nadir bir kürek balığı (oarfish) kıyıya vurdu. Yaklaşık 3 metre uzunluğundaki bu gizemli deniz canlısı, Encinitas sahilinde keşfedildi. Uzmanlar, bu durumun halk arasında felaketlerle ilişkilendirilmesine rağmen, aslında okyanus koşullarındaki değişikliklerle bağlantılı olabileceğini belirtiyor.
NADİR BULUNAN DEV BALIK
Kürek balıkları genellikle denizin 200 ila 1000 metre derinliklerinde yaşar. Ancak nadiren yüzeye çıkmaları ve kıyıya vurmuş şekilde bulunmaları, onları efsanelerin odağı haline getirmiştir. Bu tür, Kaliforniya kıyılarında oldukça nadir görülür ve 1901 yılından bu yana yalnızca 20 kez kayıt altına alınmıştır.
Son olayda, Kaliforniya Üniversitesi San Diego’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nün bir doktora öğrencisi, Encinitas sahilinde ölü bir kürek balığı keşfetti. Araştırmacılar, balıktan alınan örnekleri inceleyerek bu durumun olası nedenlerini anlamaya çalışıyor.
FELAKETLERLE BAĞLANTISI NEDEN KURULUYOR?
Kürek balıkları, halk arasında “kıyamet balığı” olarak anılır. Bunun sebebi, büyük doğal felaketler öncesinde kıyıya vurduklarına dair gözlemlerin bulunmasıdır. Özellikle Japonya’da, 2011 Tōhoku depremi öncesinde farklı sahillerde 20 kürek balığının görüldüğü rapor edilmiştir.
Japon mitolojisinde “Namazu” adlı dev bir yılan balığı, depremleri önceden haber veren bir sembol olarak bilinir. Bu kültürel geçmiş, kürek balıklarının deprem habercisi olarak algılanmasına katkıda bulunmuştur. Ancak bilim insanları, bu bağlantının doğrudan bir kanıta dayanmadığını, daha çok tesadüfi bir gözleme dayandığını ifade ediyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ROLÜ
Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden uzman Ben Frable, bu tür vakaların artış göstermesinin okyanus koşullarındaki değişikliklere işaret edebileceğini belirtiyor. Özellikle El Niño gibi iklimsel olayların, derin deniz canlılarını etkileyerek kıyıya daha sık yaklaşmalarına neden olabileceği düşünülüyor. Ancak bu olayları tetikleyen tüm faktörlerin her zaman kesin olarak belirlenemediği de vurgulanıyor.
Son aylarda gerçekleşen vakalarda incelenen balıklardan elde edilen genetik veriler, bilim insanlarına türün yaşam tarzı ve çevresel hassasiyetleri hakkında daha fazla bilgi sağlıyor. Bu bulgular, kürek balıklarının nadir görülen yaşam biçimlerine ve kıyıya vurmalarının ardındaki gerçek nedenlere ışık tutmayı amaçlıyor.