Mevcut sistemde, gayrimenkul alım satımında emlak vergisi değeri esas alınırken, taraflar çoğu zaman gerçek bedel üzerinden işlem yapmamaktaydı. Bu durum, hem vergi kayıplarına hem de sektördeki kayıt dışılığın artmasına neden oluyordu. Yeni düzenleme ile birlikte, tapu harçları ve vergiler, alım-satım işlemlerinin gerçek bedeli üzerinden hesaplanacak.
Cumhurbaşkanlığı yıllık programında da vurgulanan bu düzenleme, gayrimenkul değerleme sisteminin modernize edilmesini içeriyor. Bu kapsamda, taşınmaz değer haritalarının oluşturulması ve Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’ne (TAKBİS) entegre bir altyapının geliştirilmesi hedefleniyor.
2026’DA HAYATA GEÇECEK
İlgili bakanlıkların teknik çalışmalarını tamamlamasının ardından kanun değişikliği yapılacak ve yeni uygulama 2026 itibarıyla devreye girecek. Bu tarihten sonra alıcı ve satıcılar, gayrimenkulün gerçek satış bedelini beyan etmekle yükümlü olacak. Yanıltıcı beyanda bulunan taraflar ise cezai yaptırımlarla karşılaşacak.
MEVCUT SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Hâlihazırda gayrimenkul alım satımlarında, alıcı ve satıcı binde 20 oranında tapu harcı ödemekle yükümlü. Ancak birçok işlemde beyan edilen bedelin gerçek değeri yansıtmadığı biliniyor. Bu durum tespit edildiğinde, eksik harç tutarı cezalı olarak tahsil ediliyor.
Ayrıca, Gelir Vergisi Kanunu’na göre, gayrimenkullerin beş yıl içinde elden çıkarılması hâlinde değer artışı kazancı üzerinden gelir vergisi alınmakta. Yeni düzenlemenin bu gibi vergi süreçlerini de etkilemesi bekleniyor.
VERGİ GELİRLERİNDE ARTIŞ BEKLENİYOR
Düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte, gayrimenkul alım satımında devlete beyan edilen bedellerin gerçeği yansıtması hedefleniyor. Bu durumun hem kamu gelirlerini artıracağı hem de sektörde daha şeffaf ve adil bir yapının oluşmasını sağlayacağı öngörülüyor.