Beyitlerden oluşan gazellerde, genellikle aşk, sevgi, ayrılık, hasret gibi temalar işleniyor. Şair, içsel duygularını ve düşüncelerini ifade etmek için gazel türünü kullanıyor.
GAZEL ÖZELLİKLERİ
Beyitlerden oluşur. Bir gazel, en az 5 ve en fazla 15 beyit arasında olabilir.
Kafiye örgüsü aa, ba, ca şeklindedir. Yani, gazelin her beytinin ikinci dizesi, bir önceki beytin birinci dizesi ile kafiyeli olur.
Matla ve makta ile başlar ve biter. Matla, gazelin ilk beyiti ve şairin mahlasının geçtiği beyit olarak adlandırılıyor. Makta ise gazelin son beyiti ve şairin duygu ve düşüncelerini özetler. Gazel, divan edebiyatında oldukça önemli bir yere sahip.
GAZEL YAZAN ŞAİRLER
- Ömer Hayyam
- Yahya Kemal Beyatlı
- Nedim
- Fuzuli
- Şeyh Galip
GAZEL ÖRNEKLERİ
ÖRNEK 1
Gönlüm, sensiz, bu hasret içre yanar.
Gözlerin dolsa da ben ağlarım her zarar.
Beni, bu sevdaya salıp gitme, ne olur.
Yalvarırım, el koyar bu canı benden alır.
FUZULİ
ÖRNEK 2
Aşk meyini doldur, içelim cancağızım.
Şu bencileyin hali gör, görelim cancağızım.
Ruhun bu aşk kulesine girmeden ölmez.
Bu kul döner, yüzün seversen gör cancağızım.
MEVLANA CELALEDDİN RUMİ