Özellikle Türkiye Cumhuriyeti'nin temel ilkeleri olan ilk üç madde ve vatandaşlık kavramı üzerinde duran Uçum, bu unsurların korunmasının gerekliliğini vurguladı.
"İLK ÜÇ MADDE DEĞİŞTİRİLEMEZ"
Mehmet Uçum, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın değiştirilemez ilk üç maddesi ile ilgili tartışmalara değinerek, bu maddelerin korunmasının hayati önem taşıdığını belirtti. Türkiye toplumunun ilk üç madde konusunda genel bir mutabakat içinde olduğunun altını çizen Uçum, bu maddelerin yalnızca bugünü değil, gelecek nesilleri de kapsayan bir perspektifle korunması gerektiğini ifade etti.
Uçum, "İlk üç madde ve değiştirilmezlik ilkesi, gelecek kuşaklara ülkesel birikimin korunmasına dair güçlü bir siyasi ve hukuki bakış açısı sunar. Değiştirilmezlik ilkesi, kurucu neslin gelecek nesillere bir nasihatıdır ve bu, sonraki neslin iradesine ipotek koymak anlamına gelmez," dedi. Uçum'a göre, her kuşak kendi kuruculuğunu yapma hakkına sahiptir, ancak bu kuruculuğun geçmiş nesillerin birikiminden bağımsız gerçekleşmesi mümkün değildir. Devletin ve milletin devamlılığı ancak geçmişe dayanan bu süreklilikle sağlanabilir.
VATANDAŞLIK: MİLLETİN BİRLİĞİ ÜZERİNE KURULU BİR KAVRAM
Vatandaşlık kavramı üzerinde de duran Uçum, Türk vatandaşlığının Cumhuriyet'in kuruluş sürecine dayandığını ve milletin birliğine göre şekillendiğini vurguladı. Türk vatandaşlığının herhangi bir etnik kökene dayanmadığını belirten Uçum, "Türk vatandaşlığı, Cumhuriyet'in kurucusu olan Türk Milleti'nin mensubu olmaktır. Bu, anayasa ile belirlenen ve hukuk sistemi ile korunan bir vatandaşlık tanımıdır" dedi.
Atatürk'ün "Türkiye Cumhuriyetini kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir" sözünü hatırlatan Uçum, Türk vatandaşlığının anayasa hukukuyla oynanacak bir kavram olmadığını, hem ismi hem de içeriği ile tartışmaya kapalı olduğunu belirtti. Yeni anayasa çalışmalarında Türk vatandaşlığı kavramının korunmasının elzem olduğunu vurgulayan Uçum, bu kavramın sadece hukukun değil, aynı zamanda tarihsel ve milli birliğin de temeli olduğunu ifade etti.