Olağanüstü Hâl (OHAL), bir ülkenin oluşumları, olağan yasal düzenlemeleri ve hukuki boyutları geçici olarak askıya alarak acil durumda normal sistem yerine geçen bir yönetim biçimidir. OHAL, genellikle ciddi güvenlik tehditleri, doğal felaketler, iç savaş, terör saldırıları veya diğer ciddi krizler gibi durumlarla ilişkilidir. OHAL ilan edilmesi için ülkelerin hukuki ve anayasal değişim farklılıkları gösterilebilir, ancak genellikle aşağıdaki koşullar altında ilan edilir.
Cumhurbaşkanı ve meclis tarafından açıklanan ve süresi belirlenen Olağanüstü Hal’in (OHAL) ilan edilmesi için ülkelerin hukuki ve anayasal değişim farklılıkları gösterilebilir. OHAL, en fazla 6 ay süreyle ilan edilebilir ve en çok 4 ay uzatılabilir.
Olağanüstü hâl (OHAL) durumunda Uluslararası hukuk açısından bakıldığında özgürlükler ve haklar kısıtlanabilir. Örneğin bir hükûmet bir kişiyi yargılama olmaksızın alıkoyabilir. Kanunlarla belirlenmiş olan, temel özgürlükleri içeren "sınırlanamayan haklar" kapsam dışıdır.
DÜNYADA OHAL ÖRNEKLERİ NELER?
Fransa 2015 Paris saldırıları sonrasında olağanüstü hâl ilân etti.
ABD 11 Eylül saldırıları sonrasında hâlen geçerli olan olağanüstü hâli ilân etti.
12 Haziran 2016'da 2016 Orlando gece kulübü saldırısı sonucunda Florida eyaleti Orange County'de olağanüstü hâl ilân etti.
Wood Buffalo belediyesi Fort McMurray Yangını sonucunda Alberta, Kanada'da olağanüstü hâl ilân etti.
Filipinler tropik fırtına felaketi sonucunda olağanüstü hâl ilân etti.
Myanmar mezheplerle ilgili şiddet sonucunda Meiktila'da olağanüstü hâl ilân etti.
Kırım, Ukrayna'daki enerji sıkıntısı nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti.
Kaliforniya valisi Jerry Brown 6 Ocak 2016'da gerçekleşen gaz sızıntısı nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti.
ABD'de Kuzey Karolina, Tennessee, Maryland, Pensilvanya, Georgia, Virginia, Batı Virginia ve New Jersey gibi eyaletler kar fırtınası nedeniyle olağanüstü hâl ilân ettiler.
2016'da Venezuela'da protestolar nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti. Nicolas Maduro protestoların arkasında ABD'nin olduğunu söyledi.
2016 Türkiye askerî darbe girişimi sonrasında Türkiye genelinde 3 ay süreyle olağanüstü hâl ilân edildi.