DEĞERLENDİRME: ORHAN KEMAL ERKILIÇ
Bölgemizde yaşanan savaşlar Türkiye ile diğer ülkeleri ayrıştırıyor. Gerek Rusya-Ukrayna savaşı gerekse İsrail’in genel olarak Filistin, özel olarak da Gazze’de yaptığı katliamlara net biçimde karşı çıkan ve yaşananları ‘soykırım’ olarak nitelendirip ‘savaş suçu’ değerlendirmesinde bulunan ilk ülke Türkiye oldu.
Savaşın başladığı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana Rusya ve Ukrayna ile görüşen ve tahıl koridorunun işlemesini sağlayan tek devlet de Türkiye oldu. Bu konularda önce acımasız eleştiriler yapılsa da Türkiye’nin tutumu bugün kabul görüyor. Hatta bunu takdir edenler rehinelerin kurtarılması ya da enerji güvenliği için Ankara’nın kapısını çalıyor.
KATLİAMLARA SESSİZ KALIYORLAR
Türkiye, eşi görülmemiş bir katliamla Gazze’de taş üstünde taş bırakmayan İsrail’e ‘katil’ diyen, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun işlediği savaş suçları yüzünden yargılanmasını isteyen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bu konuda ne yazık ki yalnız bırakılıyor. Bu süreçte açıktan tek destek veren isim BM Genel Sekreteri Antonio Guterres oldu. Guterres, İsrail’in katliamlarının durması ve kalıcı ateşkes sağlanması çağrılarını sürekli dile getiriyor.
Son dönemde Hollywood ve futbol dünyasından yıldızlar ile müzik dünyasının ünlü isimlerinden de İsrail’e tepkilerin arttığını görüyoruz…
HERKES KENDİSİNİ DÜŞÜNÜYOR
Bu arada Ukrayna ve İsrail’e destek konusunda ilginç gelişmeler yaşanıyor. Rusya - Ukrayna savaşının maliyetini Avrupa’ya özellikle de Almanya’ya yıkmak isteyen ABD, katliamcı İsrail’e silah, mühimmat, bomba aktarıyor. Destek için uçak gemilerini gönderiyor. Buna rağmen ABD halkı artan maliyetlerin kendi cebinden çıktığını bildiği için tepki gösteriyor. İsrail ve Ukrayna’ya son destek paketinin Senato’da Cumhuriyetçiler tarafından bloke edilmesi bunun siyasi yansıması olarak görülebilir.
Almanya’nın Ukrayna’ya gönderdiği tank, savunma sistemleri, zırhlı araçların maliyeti 3 milyar Euro’yu bulunca Alman siyasetçilerde ve kamuoyunda da homurdanmalar başladı.
Almanya Savunma Bakanı Pistorius’un, “Ukrayna’nın müttefiki değiliz” sözleri gündem oldu.
Batı bloğundaki çatlak büyürken, İngiltere’nin Silahlı Kuvvetlerden Sorumlu Devlet Bakanı James Heappey, silah stoku azalan Ukrayna’yı savaşta tutmak için destek veren ülkelere “pes etmeyin” çağrısı yaptı. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de Ukrayna’ya silah ve mühimmat desteğinin devam etmesi görüşünde.
PUTİN’İN FİLİSTİN AÇIKLAMASI
NATO’nun patronu ABD’nin kendi çıkarlarını düşünen tavrı; Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev’in, “Rusya ile NATO arasında 3. Dünya Savaşı’na dönüşebilecek doğrudan bir çatışma tehdidi var…” demesi, Avrupa patlayacak olası bir enerji krizi gibi gelişmeler düşünülünce barış için umutlar artmak yerine eriyor diyebiliriz…
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin eski popülerliğini yitirmesi, ülkesinde koltuğunun sallanması, savaşın gidişatından çok kendi şahsi kariyerini etkiler ama Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Filistin, tarihsel olarak Filistinlilerindir. Burası Filistinlilerin yaşadığı topraklardır. Bu bölgede bağımsız bir Filistin devletinin kurulması gerekiyor” sözleri, Türkiye’nin tezlerinin yanına yazılması gereken bir çıkış olarak değerlendirilebilir…
YALNIZLAŞAN ÜLKELER VE LİDERLER
İsrail ve Ukrayna, Netanyahu ile de Zelenski giderek yalnızlaşıyor. Sonları nasıl olacak bilmiyoruz ama sürecin en başından beri net tavır ortaya koyan ve haklı çıkışları ile barış konusundaki taleplerini ısrarla sürdüren Türkiye gibi; dünyanın da barışın önemini kavraması gelecek yıllar için önemli…