Türkiye genelinde 225 diri fay hattı üzerinde yapılan araştırmalar, geçmişte yaşanan depremlerin izlerini ortaya koyarken, gelecekteki depremler için daha doğru tahminler yapılmasını hedefliyor. Manisa’nın Salihli ilçesinde yapılan kazılarda, son 11 bin yıl içinde meydana gelen 4 büyük depremin izlerinin tespit edilmesi dikkat çekti.
DEPREM HARİTASI GÜNCELLENİYOR
MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığının, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın güncellenmesi amacıyla yürüttüğü çalışmalar, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından TÜBİTAK’ın desteğiyle hız kazandı. 2022’de başlatılan Türkiye Afet Risk Azaltma Planı kapsamında oluşturulan Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi ile fay hatlarının geometrik ve yapısal özellikleri detaylı bir şekilde inceleniyor.
Projeye, MTA’nın yanı sıra Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türkiye Belediyeler Birliği ve 22 üniversite de katkı sağlıyor. Bu kapsamda, Türkiye'deki 485 diri fay hattının deprem üretme potansiyeli detaylı bir şekilde analiz ediliyor.
HEDEF: 2030’A KADAR DİRİ FAYLARIN TÜM ÖZELLİKLERİNİ ORTAYA KOYMAK
MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanı Doç. Dr. Selim Özalp, yapılan paleosismolojik araştırmalarla fay hatlarının tarihsel süreçteki aktivitelerini incelediklerini belirtti. Özalp, “Projemiz kapsamında bugüne kadar 225 fay hattı üzerinde çalışmayı tamamladık. Bu çalışmaların sonuçlarını raporlaştırarak Türkiye Deprem Tehlike Haritası'na katkı sağlayacağız. Hedefimiz 2030 yılına kadar tüm diri fayların tarihsel sürecini ortaya koymak” dedi.
DEPREM TEKERRÜR SÜRELERİ TESPİT EDİLİYOR
Proje Başkanı Jeoloji Yüksek Mühendisi Hasan Elmacı ise kazı yapılan hendeklerde fay hatlarının deprem izlerinin incelendiğini ve depremlerin tekerrür sürelerinin hesaplandığını ifade etti. Elmacı, “Depremin yüzeyde bıraktığı izleri özel yöntemlerle yaşlandırıyoruz. Örneğin, 500 yılda bir tekrarlayan bir depremin zaman aralığını hesaplayarak gelecekteki olası depremin büyüklüğünü ve yer değiştirme miktarını tahmin edebiliyoruz” dedi.
2023 yılında Aydın, Uşak ve Manisa’da 25 fay hattı üzerinde çalışan ekipler, elde ettikleri verilerle Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın hassasiyetini artırmayı amaçlıyor. Manisa’nın Salihli ilçesinde yapılan kazı çalışmaları, 11 bin yıllık süreçte 4 büyük depremin izini ortaya çıkardı.
Bu verilerin, Türkiye'nin deprem risklerini azaltma stratejilerinde önemli bir rol oynayacağı belirtiliyor.