Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Avrupa’nın doğal gaz tedarikindeki daralma, Türkmen gazının Avrupa'ya ihracatı konusunu yeniden gündeme getirdi. Türkiye, bu doğrultuda Türkmenistan ve Azerbaycan’la yürüttüğü enerji diplomasisini derinleştiriyor.
İLK ANLAŞMALAR TAMAMLANDI, İLK AŞAMADA 2 MİLYAR METREKÜP GAZ GELMESİ PLANLANIYOR
Türkiye, mart ayında Türkmenistan ve Azerbaycan ile enerji alanında iki önemli anlaşmaya imza attı. İlk etapta, 2 milyar metreküplük Türkmen gazının Türkiye’ye taşınması planlanırken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, uzun vadeli hedefin her yıl 15 milyar metreküp gaz taşınması olduğunu açıkladı. Bayraktar, üç farklı taşıma alternatifi üzerinde çalıştıklarını, bunlar arasında Hazar geçişli boru hattının sürdürülebilirlik açısından öncelikli olduğunu vurguladı.
ENERJİ UZMANLARI: "TÜRKİYE GAZ MERKEZİ OLMA HEDEFİNE YAKLAŞABİLİR"
Oxford Enerji Çalışmaları Enstitüsü’nden Julian Bowden, Türkmen gazının Türkiye'ye ulaşmasının, Avrupa için de stratejik bir hamle olduğunu belirterek, bu projenin İran ve Rusya gazına alternatif oluşturacağını söyledi. Küçük çapta başlatılacak bir takas işleminin bile Türkiye’nin gaz merkezi olma hedefi açısından sembolik bir önem taşıyacağına dikkat çeken Bowden, bu anlaşmaların Türkiye için güçlü bir başlangıç olacağını ifade etti.
Atlantik Konseyi Araştırmacısı John M. Roberts da mevcut altyapının kullanılması gerektiğine dikkat çekerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkmenistan-Azerbaycan-Türkiye güzergahını oluşturma çabalarının projeye önemli katkılar sunduğunu belirtti.
TRANS-HAZAR BORU HATTI BEKLENTİSİ VE JEOPOLİTİK ENGELLER
Uzmanlar, Türkmen gazının daha büyük kapasitede Avrupa'ya ulaşabilmesi için Trans-Hazar boru hattının önemine işaret ediyor. Ancak bu hattın tamamlanması kısa vadede jeopolitik, finansal ve çevresel engeller nedeniyle mümkün görünmüyor. Enerji Uzmanı Danila Bochkarev, Trans-Hazar hattının uzun vadeli bir proje olduğunu ve gazın İran üzerinden taşınmasının alternatif bir çözüm olarak değerlendirilebileceğini belirtti.
TÜRKMEN GAZININ TÜRKİYE'YE ULAŞMASI TÜM TARAFLARA KAZANÇ SAĞLAYACAK
Türkiye’nin, Türkmen gazının batıya ulaştırılması konusunda kilit bir aktör olduğunu belirten Roberts, Hazar’dan gelen gazın Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasının tüm taraflar için kazanç sağlayacağını ifade etti. Bochkarev ise Türkmen gazının, Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayarak bölgesel enerji merkezi olarak konumunu güçlendireceğini söyledi.
SONUÇ: TÜRKİYE'NİN ENERJİ MERKEZİ OLMA YOLUNDA KRİTİK ADIMLAR
Türkiye’nin Türkmen gazını Avrupa’ya taşımak için attığı bu adımlar, hem Türkiye’nin enerji arz güvenliğine katkı sağlarken hem de Avrupa’nın enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik stratejik bir hamle olarak öne çıkıyor. Gelecekte, Türkiye’nin bölgesel enerji merkezi olma hedefi doğrultusunda daha büyük projelere öncülük etmesi bekleniyor.