ÖZEL HABER: AYBALA ALMİNA MELEK
Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler, tohumculuk sektöründeki gelişmeleri anadolugazete.com.tr'ye değerlendirdi.
Güler, bitki ıslahı ve tohum üretimi faaliyetlerinin Türkiye'de 1920'li yıllarda başladığını ve ilk yıllarda çalışmaların kamu ağırlıklı yürütüldüğünü belirtirken 1980 yılından itibaren ise serbest piyasa koşullarında, dünyadaki ve Türkiye'deki teknolojik, ticari ve bilimsel gelişmeler dikkate alınarak düzenlemeler yapıldığını ifade etti.
Güler, 2004 yılında çıkarılan 5042 sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun ve 2006 yılında yürürlüğe giren 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu'nun sektöre önemli bir ivme kazandırdığını, bu yasalar ve ilgili ikincil mevzuatların uygulanmasıyla birlikte bitki ıslahı, tohumluk üretimi ve ticaretinde çok önemli gelişmeler sağlandığını dile getirdi.
Tohumculuk Kanunu ile birlikte 7 alt birlik ve bu birliklerle Türkiye Tohumcular Birliğinin kurulduğunu belirten Güler, 2024 yılı Mart ayı itibarıyla alt birliklerin üye sayısının 78 bin 720’ye ulaştığını açıkladı.
TESCİLLİ ÇEŞİT SAYISINDA BÜYÜK ARTIŞ
Tescil edilen ve üretim izni alınan çeşit sayısının artışına dikkat çeken Güler, Ocak 2024 itibarıyla tarla bitkilerinde 5 bin 952, sebzelerde 8 bin 190, meyve ve asmada bin 926 olmak üzere toplam 16 bin 068 tescilli çeşit bulunduğunu belirtirken aynı dönemde tarla bitkilerinde 708, sebzelerde 626, meyve ve asmada 24 olmak üzere toplam bin 138 üretim izinli çeşit olduğunu söyledi.
"İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI YÜZDE 147"
Güler, üretim miktarlarındaki artışın ticarete de olumlu yansıdığını söyleyerek, 2023 yılsonu itibarıyla 1 milyon 300 bin 20 ton sertifikalı tohumluk, 112,3 milyon adet meyve fidanı, 3,8 milyon adet asma fidanı, 75 milyon adet çilek fidesi, tahminen 6 milyar adet sebze fidesi ve 2,1 milyar adet süs bitkisi üretildiğini, 2023 yılında ise sektörün dış ticaret hacmi 793 milyon dolara ulaştığını ifade etti.
İhracat ile ithalat arasındaki dengenin ihracat lehine gelişmeye başladığını ve 2018 yılında sektörün ilk defa ithalattan daha fazla ihracat yaptığını belirten Güler, "2023 yılında 793 milyon dolarlık bir dış ticaret hacmi oluşmuştur. İthalat ile ihracat arasındaki denge hızla ihracat lehine gelişmeye başlamış ve 2018 yılında sektör ilk defa ithalattan daha fazla ihracat yapmış ve bu oran yüzde 108 olmuştur. 2023 yılında ise ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 147 olmuştur." diye konuştu.
Güler, "Bütün bu gelişmelere rağmen sektörün, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da bazı mevzuat düzenlemelerine, yeni desteklemelere ve bazı problemlerin çözülmesine ihtiyacı vardır." ifadelerini kullandı.
DEVAMINDA....
TÜRKTOB Yönetim Kurulu Başkanı Güler, röportajın devamında, 'sertifikalı tohumluk' tartışmaları üzerine değerlendirmede bulunacak.