ÖZEL HABER: GAMZE ERDOĞAN
Dr. Remziye Can, Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Yürütme Grubu Üyesi olarak tütün ürünlerinin halk sağlığı üzerindeki etkilerini değerlendirdi.
Dr. Can, "Aslında 'sigara endüstrisi' yerine 'tütün endüstrisi' demek daha doğru olur. Çünkü tütün hammaddesinin kullanıldığı tek ürün sigara değildir," diyerek sözlerine başladı. Tütün endüstrisinin kar amaçlı bir işletme olduğunu belirten Dr. Can, halk sağlığının bu işletmelerin önceliği olmadığını vurgularken: "Her gün tütün mamulü kullanan 15 yaş ve üstü bireylerin oranı 2019 yılında yüzde 28,0 iken 2022 yılında yüzde 28,3'e yükseldi. Kadınlar ve gençler arasında tütün kullanımı Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesinde”. dedi.
TÜTÜN ENDÜSTRİSİNİN SAĞLIK POLİTİKALARI ÜZERİNDEKİ LOBİSİ
Can, tütün endüstrisinin sağlık politikaları üzerindeki lobi faaliyetlerini de eleştirdi. "Sağlık politikaları insan hayatına zarar verecek ifadeler içermez. Ancak tütün endüstrisi, zararlı ürünler sunarak sağlık harcamalarını artırıyor. TÜİK verilerine göre, 2022 yılında sağlık harcamaları yüzde 71,5 artarak 606 milyar 835 milyon TL'ye ulaştı. Tütün ürünlerinin bu harcamalardaki payının yüksek olduğunu belirten Dr. Can, "OECD verilerine göre, sağlık harcamaları 2019 yılında gayri safi milli gelirin yüzde 2,9'u iken 2020 yılında yüzde 3,4'e yükselmiştir. Tütün endüstrisinin sağlık politikaları üzerinde yıkıcı bir etkisi var." diye konuştu.
ALTERNATİF ÜRÜNLERİN ETKİLERİ
Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri gibi alternatif ürünler hakkında da konuşan Can, bu ürünlerin tütün ürünü olduğunu ve daha az zararlı olmadığını belirterek: "2015 yılında sigarayı bırakmış ancak günlük elektronik sigara kullanan bir hastada hızlı gelişen EVALİ (elektronik sigara veya vaping ile ilişkili akciğer yaralanması) vakası meydana geldi. Bu ve benzeri çalışmalar, alternatif ürünlerin sağlık üzerinde olumsuz etkilerini kanıtlıyor". dedi.
TÜTÜN KULLANIMININ POPÜLER BİR TREND OLMASI
Tütün ürünlerinin kullanımının, özellikle gençler arasında bir trend olarak başladığını belirten Can, tütün endüstrisinin özgürlük, şıklık ve saygınlık algısı yaratarak bu durumu teşvik ettiğini söyledi. "Tütün ürünleri kullanmak, bireyleri daha şık ya da saygın yapmaz, aksine gerçek yaşamdan ve kendini değerli görme algısından uzak olduğunun bir göstergesidir. Medya ve sosyal medyanın da bu durumu normalleştirdiğini vurgulayan Can, "Sigara içmek sorunları çözmez. Bu nedenle zihnimizde oluşan sigaraya verilen anlamı yeniden yapılandırmamız gerekiyor." diyerek toplumsal farkındalığın önemine dikkat çekti.
TÜTÜNE YÖNELİK DÜZENLEYİCİ ÖNLEMLER
Türkiye'de tütün ürünlerine karşı ilk yasal düzenlemenin 1996 yılında yapıldığını hatırlatan Can, 2008 yılında yapılan düzenlemenin sigara içilmeyen alanları genişlettiğini belirtti. Son yıllarda denetimlerin yetersiz olduğunu ve tütün ürünleri kullanımının arttığını söyleyerek: "Özellikle ekonomik kaygılar nedeniyle işletmeler sigara içilmeyen alanları meşrulaştırmaya çalışıyor. Bu durum denetleme hizmetlerinin yetersizliğini gösteriyor.” sözleriyle ekonomik kaygıların tütün kullanımı üzerindeki etkilerine değindi.
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN YOL AÇTIĞI HASTALIKLAR VE TOPLUM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Tütün kullanımının kanserler, kalp hastalıkları, diyabet ve yüksek tansiyon gibi kronik hastalıklara yol açtığını belirten Dr. Can: "İçeriğindeki kimyasallar damarların yapısını bozuyor ve genlerde değişikliğe neden olarak organların yapısına zarar veriyor. Kısa vadede tütün kullanımının öfke, dikkat eksikliği ve problem çözme yeteneğinde zayıflamaya neden oluyor. Özellikle gençlerde tütün ürünü kullanımı beyin gelişimini engelliyor ve akademik başarıyı düşürüyor.” ifadelerine yer verdi.
TÜRK TORAKS DERNEĞİNİN YETKİLİLERE ÇAĞRISI
Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Yürütme Kurulu Üyesi Dr. Remziye Can, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Dünya Sağlık Örgütünün bu yıl ki 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü kapsamında teması; 'Çocukları tütün endüstrisinin müdahalesinden korumak.’ Gençlerin zararlı tütün ürünleriyle hedef alınmasına son verilmesini savunmaya odaklanan bu tema ile tütün endüstrisinin kirli oyunlarının kamuoyuna duyurulması için birçok etkinlik yapılıyor. Biz de Türk Toraks Derneği ve Tütün Kontrolü Çalışma Grubu olarak, kasıtlı olarak gençlere ölümcül bir bağımlılık satan tütün endsüstrisi taktiklerine karşı tüm toplumu bu konuda doğru bilgi kaynaklarına ulaşmaya ve gerekirse profesyonel danışmanlık hizmeti almaya davete ediyoruz. Bu kapsamda devletin yetkili organlarına ve hükümetimize gelecek nesilleri korumaya ve tütün endüstrisini neden olduğu zarardan sorumlu olmaya gerekli denetleme ve önleme çalışmalarını arttırmaya davet ediyoruz."