Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, basın açıklamasında, üreticilerin beklentilerini ve temmuz ayında üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini değerlendirdi.
SOĞAN FİYATLARI DÜŞTÜ
Kuru soğanda erkenci çeşitlerin hasadının Amasya ve Merzifon bölgelerinde başladığını belirten Bayraktar, "Erkenci soğan depolanamadığı için üreticilerimiz ürününü kısa sürede elinden çıkarmak zorunda kalıyor. Bu durum soğan fiyatlarının düşmesine neden oldu. Geçen sene Temmuz ayında 6 lira 50 kuruş olan kuru soğan fiyatı, enflasyon ve girdi fiyatlarındaki artışa rağmen yüzde 6 oranında azaldı. Şu an ortalama 6 lira seviyesinde olan soğan fiyatları, Polatlı’da 5 liraya kadar geriledi" dedi.
SALÇALIK DOMATES DE İNDİRİMDEN YARARLANDI
Kuru soğanda yaşanan durumun domateste de görüldüğünü ifade eden Bayraktar, "2018 yılında 519 bin dekar olan salçalık domates üretim alanı, 2023 yılında yüzde 36 oranında artarak 705 bin dekara yükseldi. Aynı dönemde salçalık domates üretimi yüzde 49 oranında artarak 5,5 milyon tona çıktı. Üreticilerimiz bu yıl domates üretimine yöneldi, ancak bu durum arz artışına ve dolayısıyla fiyatların düşmesine neden oldu." diye konuştu.
Bayraktar, kuru kayısıda da arz fazlası nedeniyle fiyat düşüşü yaşandığını belirterek, "Geçen sezon 190 lira seviyelerine kadar yükselen kuru kayısı fiyatları, bu yıl 110 lira seviyesine kadar geriledi. Üreticilerimiz, Avrupa Birliği'nden coğrafi tescil alan ürünlerinin hak ettiği değeri görmesini istiyor. Toprak Mahsulleri Ofisi devreye girerek alım yapmalı ve piyasada dengeyi sağlamalıdır." dedi.
HAVUÇTA FİYAT FARKI YÜZDE 420,5
Temmuz ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 420,5 ile havuçta görüldüğünü belirten Bayraktar, "Havuçtaki fiyat farkını yüzde 333,9 ile limon, yüzde 328,6 ile elma, yüzde 313,9 ile kuru incir takip etti. Üreticide 6 lira olan havuç markette 31 lira 23 kuruşa, 15 lira olan limon 65 lira 9 kuruşa, 10 lira 38 kuruş olan elma 44 lira 49 kuruşa, 115 lira olan kuru incir ise 476 lira 9 kuruşa satıldı" ifadelerini kullandı.
MARKET FİYATLARINDA DÜŞÜŞ
Bayraktar, temmuz ayında markette fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 36,2 ile limon, en fazla düşen ürünün ise yüzde 42,4 ile karpuz olduğunu açıkladı. Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 27,8 ile patates, yüzde 25,5 ile Antep fıstığı, yüzde 21,2 ile kabak izledi.
ÜRETİCİDE FİYAT DÜŞÜŞÜ
Üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 48,4 ile karpuzda görüldü. Bayraktar, "Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 33,3 ile kabak, yüzde 29,4 ile havuç, yüzde 21,4 ile kuru kayısı izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı ise yüzde 25,5 ile yumurtada görüldü" dedi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ
Bayraktar, iklim değişikliğinden kaynaklanan aşırı sıcaklar ve şiddetli yağışların tarım sektörünü olumsuz etkilediğini belirterek, "Aşırı sıcaklar tarım ürünlerinde hasara ve verimde kayıplara neden oldu. Yeşil soğan, marul, yeşil fasulye ve maydanozda fiyat artışı arzdaki azalmadan kaynaklandı. Yeşil mercimeğin fiyatı yeni sezon ürünü olmasından dolayı yükseldi. Karpuz, kabak, salatalık ve sivri biberde yoğunlaşan hasatla birlikte ürün arzındaki artış fiyatların düşmesine neden oldu. Havuçta talepteki azalma fiyatın düşmesine neden oldu. Yumurtada arz ve talepteki değişimlerden kaynaklı fiyat artışı yaşandı." şeklinde konuştu.