Zilhicce kelimesi, Arapça’da yer alan “hac ayı” anlamını taşıyan iki kelime “zülhacce ve zülhicce” kelimelerini temsil ediyor. Hicri takvimde de bir aya denk gelen bu isim, senenin 12. ayı olarak bilinir. Hicri takvimin 12. ayına denk gelen zilhicce'de oruç tutulur. Tutulan orucun sevabı da diğer oruçlar gibi oldukça fazladır
Zilhicce ayı, Hacc görevinin yerine getirildiği bir ay. Her bakımdan kutsal ve bereketli olan zilhicce ayında kurbanlar kesilir, dua edilir ve ibadetlerini yerine getirenlerin amel defteri kapanır. Bu ayda yapılan ibadetlerden biri de oruçtur. Bu yazımızda sizlere, zilhicce orucu fazileti ve kurallarını anlatacağız.
Zilhicce ayı orucu, en bereketli oruçlardan biri. Rivayet edilir ki zilhicce ayının ilk 9 günü oruç tutulmalıdır. Dileyenlerin tutacağı bu orucun son günü Kurban Bayramı’nda kurban kesilene kadardır. Böylelikle onuncu gün Kurban Bayramı'nın ilk gününe denk gelir. Bu süreçte tutulan oruçlar, zilhicce orucu adını alır.
ZİLHİCCE ORUCUNUN FAZİLETLERİ VE SEVAPLARI NEDİR?
Zilhicce orucu hadis örnekleriyle ne kadar mühim ve bereketli olduğunu bizlere kanıtlar. Bu ay içinde ibadetlerini aksatmayan kişiler, bir senelik sevap kazandığı söylenir. Hz. Muhammed’in zilhicce ayında sık sık oruç tuttuğu da hadislerle anlatılmıştır.
Zilhicce orucuna dair hadisleri şöyle hatırlayalım:
Ebû Hureyre (Radıyallâhu Anh)‘dan rivayet edilen bir hadîs-i şerîfte Rasûlüllâh (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: “Allâh’ın Kendisine ibâdet edilmesini en çok sevdiği günler, Zilhiccenin (ilk) on (günü)dür. Onlardan her bir günün orucu, bir senenin orucuna, her bir gecenin kıyamı da, Kadir gecesinin kıyamına denktir.” (Tirmizî, Savm:52, No:758, sh:224)
Aişe (Radıyallâhu Anhâ)‘dan gelen bir rivayete göre; “Zilhiccenin her bir gün orucuna karşı, yüz köle azadı, yüz deve kurbanı ve Allâh yolunda cihada yüz at bağışı sevabı vardır.” (Geylânî, el-Ğunye 2/39)
Hafsa (Radıyallâhu Anhâ) validemizin şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: “Rasûlüllâh (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) dört şeyi hiç terk etmezdi: Zilhicce’nin ilk on gününün orucu, Aşura orucu, Her aydan üç gün orucu, Sabahın iki rekât sünneti.”(Geylânî, el-Gunye 2/39)
Zilhiccenin on gününü oruçla geçirene Allâh-u Te’âlâ her bir gün karşılığında bir sene oruç yazar.” (Ali el-Muttakî, Kenzu’l-ummal No:24265, İbn-i Adiyy, el-Kamil, 6/472)
Zilhicce Orucuna Nasıl Başlanır?
Kurban Bayramı’nın bulunduğu aya denk gelen zilhicce ayında tutulacak oruçlar için kalpten niyet edilmesi ilk husustur. Niyetinizde bu orucu Allah rızası için tuttuğunuzu belirtmeniz söylenri. Sahur vaktinde ve iftar zamanında dua ederek yemek masasına oturarak orucun bereketini yaşayabilirsiniz.
Orucunuz nafile, kaza ya da adaksa mutlaka bunu belirtmeniz gerekiyor. Zilhicce orucu niyeti ederken şu cümleler dilinizden dökülebilir: “Niyet ettim Allah rızası için yarınki zilhicce orucumu tutmaya. Kabul eyle Allah’ım. Amin”
ZİLHİCCE ORUCU HANGİ ZAMANLARDA TUTULUR?
Zilhicce orucu ne zaman diyenler için Hicri takvim rehber olacak. Zilhicce ayı Kurban Bayramı’nın bulunduğu aya denk gelir. 10 günlük oruç süresi vardır zilhicce ayında. Tutulan ilk 9 günlük oruç, Kurban Bayramı ayı içinde tutulmalıdır. Zilhicce orucunun 10. günü Kurban Bayramı’nın ilk gününe denk gelmektedir. Bu orucu tutup sevaba girmek için bayram öncesinde niyet edip oruçlarınızı bitirebilirsiniz.
Hac görevini yerine getiren kişilerin zilhicce orucunun 9. gününde oruç tutması sağlık için önerilmemektedir. Hacda olanlar için Zilhicce ayının 9. günü nerede toplanılır sorusuna şöyle cevap verilebilir. 9. gün Arafat Dağı’nın olduğu yerde bir müddet durmak gerekmektedir.
2023 senesinde zilhicce orucunu tutmak isteyenler için önemli süreçleri not almak gerekir. Hicri takvimin son ayı olan zilhicce, aynı zamanda Kurban ve Hac ibadetlerini de içine alan bir süreçtir. Zilhicce ayı 1. gün 2023’te Haziran’a denk gelmektedir. 19 Haziran Pazartesi Zilhicce ayının 10. günü Kurban Bayramı’na denk gelmektedir. Bu bilgiye göre hareket edip oruç günlerini değerlendirmeniz gerekiyor.
Zilhicce ayının 9. ve 10. günü yapılması gereken ibadet nedir sorusunu yanıtlayalım. Zilhicce’nin ilk 9 günü oruç tavsiye edilmesi 9. gün için oruç tavsiye edildiği anlamına gelir. 10. gün ise Kurban Bayramı olur ve bayram günü oruç tutulması tavsiye edilmez. Bayram gününden önce oruçların tutulması daha sevaptır. Bayram gününde ailece ve kalabalıkla geçen sofraların manevi doygunluk verdiği ifade edilir. Bu nedenle bayram gününde değil de öncesinde oruç tutulabilir.
Peygamberimiz Hz. Muhammed’in de zilhicce orucu tuttuğunu hatırlayarak bu oruç sürecinin ne kadar mübarek olduğunu düşünebilirsiniz. Aklı ve sağlığı yeten kişilerin zilhicce orucunu tutması sevap kazandıracaktır.
PEKİ ZİLHİCCE NE DEMEK?
Arapça’da Zilhicce kelimesi anlamı “Hac Sahibi” veya “Hac Ayı” anlamına gelir.
Diyanet Zilhicce ile ilgili şöyle bir genel bilgi vermiştir: “Fecr suresinin 2. âyetinde geçen “on gece” ile, tercih edilen yoruma göre, hac ayı olan Zilhicce’nin ilk on gecesi kastedilir. (Râzî, Mefâtîhu’l-ğayb, XXXI, 163).” Buradan yola çıkarak hac için tercih edilmesi Zilhicce ayının manevi olarak değerini arttırıyor diyebiliriz ve bu ay doğanlar da böyle pozitif bir zamana doğmuş oluyorlar.
ZİLHİCCE AYINDA NELER OLMUŞ?
Zilhicce ayı, Hicri takvimde yılın son ayıdır. Bu ay içinde uzun yıllardır hacca gidilmektedir ayrıca Kurban Bayramı da bu ayın içerisinde yer alıyor.
ZİLHİCCE ORUCUNUN SEVABI VE FAZİLETİ NEDİR?
Elbette sevabın günahın hesabını sadece Allah bilir ama bu soruya dair şöyle bir hadis vardır: “Arefe günü tutulan orucun geçmiş ve gelecek birer yıllık günahları bağışlayacağı Allah’tan umulur.” (Müslim, Sıyâm, 196-197)
ZİLHİCCE ORUCU KAÇ GÜN TUTULUR?
Zilhicce orucu 10 gün tutulabileceği gibi daha az sayıda da tutulabilir. 1 ya da 2 , 3 gün tutmak mümkün.
Zilhicce ayı Hicri takvime göre son ay olur, buna göre ilk 10 gününün Miladi takvime göre ne zamana denk geldiği hesaplanabilir.
ZİLHİCCE AYINDA NEDEN ORUÇ TUTUYORUZ?
Zilhicce ilk on günü ile ilgili Diyanet yorumuna göre Fecr suresi için de bilgi vardır, bu dönem önemli kabul edilir ve bu yüzden oruç tutmak önerilir.