ÖZEL HABER: GAMZE ERDOĞAN
Türk basın tarihinin hâlâ yayınlanan en eski ve etkili gazetesi olan Cumhuriyet, 100 yılı geride bırakarak tarihe geçti. İstanbul merkezli olmasına rağmen ulusal kurtuluş için bağımsızlık mücadelesi veren Atatürk ve arkadaşlarının yanında yer alan Cumhuriyet'in Ankara'ya gelişi ve sonrasında, Atatürk ilkeleri doğrultusundaki yayıncılık anlayışını gazetenin Ankara Temsilcisi Sertaç Eş anlattı.
İLK GÜNDEN BU GÜNE CUMHURİYET'İN SESİ
Cumhuriyet gazetesi, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte bir asrı geride bırakan değerli bir kurum… Bize Cumhuriyet'i anlatır mısınız?
Cumhuriyet gazetesi, Kurtuluş Savaşı döneminde İstanbul'dan Ankara'ya geliyor. İstanbul'un İngilizler tarafından işgal edilmesinden sonra gazetenin kurucusu, Yunus Nadi Ankara'ya gelerek, Ulus'taki Atatürk Heykeli'nin yanında bir matbaa kuruyor ve Cumhuriyet gazetesi, Kurtuluş Savaşı boyunca çıkıyor.
Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Atatürk, Yunus Nadi'yi çağırarak, İstanbul'da Cumhuriyet karşıtlarına karşı Cumhuriyet’i savunacak bir gazete çıkarmamız lazım diyor ve adının da Cumhuriyet olmasını istiyor. Yunus Nadi, Cumhuriyet gazetesinin ilk sayısında nasıl bir gazete olduğunu anlatıyor, bizler buna 'gazetecilik anayasası' diyoruz. Çıkarılan ilk sayıda, 'Cumhuriyet bir zümre gazetesi değil, demokrasinin sesidir.' diyor. O günden bugüne demokrasinin sesi olmaya devam ediyoruz.
Cumhuriyet’i özel kılan ne?
Cumhuriyet gazetesi tarih boyunca ilklerin gazetesi oldu. Güzellik yarışmasını ilk kez Cumhuriyet gazetesi düzenledi. Keriman Halis hem Türkiye hem de dünya güzeli oldu. Keza yine ilklerden devam edersek, Ulus'taki Zafer Anıtı ve Şehit Kubilay Anıtı'nı Cumhuriyet gazetesi kampanya başlatarak yapılmasını sağladı. Bulunduğumuz sokağın adı Abidin Daver.
Abidin Daver, yazarlarımızdan birisi. Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra her yerde Türk bayrağı dağıtılıyor ama ulusal sembole yakışmayacak şekilde basılıyor, kimisi uzun kimisi kısa… Abidin Daver, bayrağımızın bir ulusal sembol olduğunu ve standart getirilmesi gerektiğini belirterek Türk bayrağı kanununun çıkmasının öncüsü oluyor.
Cumhuriyet gazetesinin son çıkan kitapları nelerdir?
Salı-cuma kitap günlerinde, Aleksandr Puşkin'den, Don Kişot ve Balzac'a kadar tüm klasikleri verdik, ayrıca Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna ilişkin kitapları verdik ve vermeye devam ediyoruz. Çok ciddi bir yayıncılık faaliyeti yürütüyoruz. Cumhuriyet aynı zamanda bir kitap yayıncılığı da yapıyor. İlyas Tunç, "Dipteki Zaman", Işık Kansu, "Karşı Devrime Direnirken", Eren Aysan, “Arka Sokakta İsyan”, Erdal Atıcı, “Köy Enstitülerine Saldırılar Tarihi” son çıkan kitaplarımız arasında yer alıyor.
100. Yıl kutlama programınız nasıl?
100. Yıla yakışır bir kutlama yapacağız. İlk kutlama 6 Mayıs'ta Ankara’da olacak. Zafer Anıtı’nın yapılma sürecine ilişkin Metro Sanat Galerisi'nde bir sergi düzenleyeceğiz. İlk sergi Koleksiyoncular Derneği ile yürüttüğümüz Zafer Anıtı'nın yapılma sürecini içeren bir sergi olacak. Hedefimiz bu sergiyi her yıl ve Anadolu’nun birçok yerinde gerçekleştirmek olacak.
Cumhuriyet gazetesinin geniş akademik kadrosu ile "Yüz Yılın Tanığı Cumhuriyet" adında resimci bir Cumhuriyet kitabı çıkartacağız. 100 yıl önce bize emanet edilen gazetecilik değerlerine sahip çıkmaya devam edeceğiz. Sonra 7 Mayıs’ta İstanbul’da etkinliğimiz olacak. Arkasından İzmir’de… Asteğmen Kubilay temalı bir Cumhuriyet etkinliği düzenleyeceğiz. Ama en önemlisi bunu yıl boyunca yurdun farklı bölgelerinde yapacağız.