Haraç-mezat satılan cumhuriyetin varlıkları

Selami Mutlu

Cumhuriyetin var ettiği bütün varlıklar teker-teker satılıyor. Gerekçe olarak ta zarar etmesi gösteriliyor. Gerekçe buysa yapılan köprü de zarar ediyor. Bu mantıkla gidiyorsanız onu da satmak gerekmiyor mu? İsrafın alabildiğine hüküm sürdüğü, İMF borcunu kapattık derken başkaca kanallardan temin edilen borcun üstü örtülmeye çalışılmaktadır. Cari açık alabildiğine artarken, takla attırılarak alınan borcu da ekleyip Milli gelirimiz 11500 Dolara çıktı diye topluma pompalayacaksınız ve millet bu yalanlara inanacak öyle mi?  Borç 650 milyar dolara varmış, muktedirin satarak paraya dönüştüremediği bir Şeker fabrikaları kalmıştı onu da satışa çıkardınız.

Ahtapotun kolları gibi dünyayı saran ABD ve Emperyalizm ağızlarından salyalarını sarkıtarak kurtlar sofrasında ki yerlerini almış durumdalar. Son on beş yılda özelleştirme adı altında satılan Devletin-Milletin Milli varlıkları durumun ciddiyetini ortaya koyuyor zaten. 10 adet liman, 90 Adet Elektrik santrali, 40 adet işletme,37 adet Maden sahasından tutun da Araç Muayene İstasyonuna kadar. Hepsi Haraç-Mezat… Sıra Şeker fabrikalarına geldi. Bir taraftan Sağlık Bakanlığı Mısır şurubuyla yapılan nişasta Bazlı şekerin Kansere yol açtığını açıklıyor, öte yandan tesadüfmüş gibi şeker fabrikaları satışa çıkarılıyor. Sanki ülkede şeker pancarı yokmuş gibi. Asıl niyet kapalı kapılar ardında verilen tavizlerde yatıyor. Emperyalist Devletlerin baskısı gibi.

Nasıl oluyor da özel sektöre ait fabrikalar kâr üstüne kâr ederken, Muktedirin satmaya karar verdiği Şeker fabrikaları zarar ediyor veya zarar etmesine göz yumuluyor. Nedir bunun hikmeti? Devletin ve Milletin sahibi olduğu fabrikalar daha olanaklı oldukları halde neden zarar ediyor?  Fabrika yönetiminde liyakate uygun olmayan yönetici mi var, yoksa yönetiminde yandaşlara yer açmak için atama mı yapılmış? Her şeyden önce şeker fabrikaları Çimento gibi, Petro kimya sanayisi gibi bir kuruluş değildir. Ülkemizin tarım ürünlerinden olan Şeker Pancarı ekimi tıpkı Tütün ekiminin bitirildiği gibi, tıpkı yem sanayisinin bitirildiği gibi, Haşhaş ekiminin bitirildiği gibi sonuçlanacak. Aceleyle alınmış bir karar.’’ Sat paraya dönüştür ithalatın kapısını aç’’ zihniyeti ile yapılan uygulama sorun çözücü olarak görülmemektedir.

Şimdi kapatmaya kalkılan Cumhuriyet varlıklarının bakın ne zaman hangi şart ve zorluklarla alındığını görelim. Osmanlı döneminin tüm borçlarını ödeyen, harap ve yorgun düşmüş ülkeyi varlık sahibi yaparak ayağa kaldıran, tek kuruş borç almadan kendi Milli ve yerli varlıklarını yaratan, Türk parasını en değerli para haline getiren Cumhuriyetin üretime-istihdama yönelik yatırımlarıdır bunlar.

YIL 1923

Devlet Demir Yolları kuruluyor. Gölcükte ilk tersane açılıyor. Türkiye İş Bankası kuruluyor. İstanbul-Ankara arası uçak seferleri başlıyor. İlk Milli Sigorta Anadolu sigortası kuruluyor. Bursa da Karacabey Harası kuruluyor. 1920 de Atatürk tarafından kurulan Anadolu Ajansı Anonim Şirkete dönüştürülüyor. Gazi Orman Çiftliği kuruluyor.

YIL 1925

Adana Mensucat fabrikası üretime geçiyor. Eskişehir Cer atölyelerinde demiryolu malzemesi üretilmeye başlanıyor. Türkiye’nin ilk betonarme köprüsü Menderes nehri üzerinde yapılıyor. İlk Cumhuriyet altını basılıyor. Tayyare cemiyetinin katkılarıyla Ankara da Türk yapımı ilk planör uçak uçuruluyor.

YIL 1926

Demir –Çelik Sanayi kuruluş kanunu kabul ediliyor. Eskişehir uçak bakım İşletmesi açılıyor. Yabancı gemi ayrıcalığını kaldıran Kabotaj kanunu kabul ediliyor. İlk Şeker fabrikası ALPULLU da işletmeye açılıyor. Ankara otomatik telefona kavuşuyor. Tarım Satış kooperatifleri kutuluyor. Kayseri Uçak ve Motor fabrikası açıldı.(1950 de Adnan Menderes Hükümetince kapatılana kadar bu fabrika 112 adet Milli ve yerli uçak üretmiştir.) Bakırköy çimento fabrikası kuruldu. Uşak Şeker fabrikası açıldı. Sanayi teşvik kanunu kabul edildi. Bünyan dokuma fabrikası hizmete girdi. Ankara- Kayseri demiryolu açıldı. Bursa dokuma fabrikası açıldı.

YIL 1928

Anadolu Demiryolu şirketi yabancıların elinden alındı. Ankara Çimento fabrikası açıldı. Refik Saydam HIFZISIHHA Enstitüsü kuruldu. İstanbul BOMANTİ de Türk Mensucat Fabrikası hizmete girdi. Amasya-Zile demiryolu, Kütahya-Tavşanlı demiryolu açıldı. Malatya Elektrik Santrali açıldı. İstanbul da Üsküdar-Bağlar başı, Kısıklı da Tramvay hatları işletmeye açıldı.

YIL 1929

Gaziantep’te Mensucat Fabrikası İşletmeye açıldı. Mersin-Adana demiryolu yabancılardan satın alındı. Trabzon VİZERA HİDRO ELEKTİRİK Santrali hizmete girdi. Anadolu Bağdat-Mersin-Tarsus-Demiryolu yabancılardan satın alındı. Kütahya-Emirler-Fevzi paşa-Gölbaşı Demiryolu açıldı. Paşabahçe rakı ve ispirto fabrikası hizmete girdi. Ankara-Sivas demiryolu açıldı. İstanbul Galata köprüsünden 70 Yıldır alına geçiş ücreti kaldırıldı.

YIL 1931

Bursa- Mudanya demiryolu yabancıların elinden alındı. Malatya-Gölbaşı demiryolu açıldı. Tekel Genel müdürlüğü kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kuruldu.

YIL 1932

Devlet sanayi Ofisi kuruldu. Samsun-Sivas demiryolu açıldı. Sanayi Teşvik Kanunu ile 1473 İşletme teşvikten yararlandırıldı. İzmir Rıhtım İşletmesi yabancıların elinden satın alındı. Türkiye Sanayi Kredi Bankası kuruldu. Kütahya –Balıkesir Demiryolu açıldı. Sümerbank resmen faaliyete geçti.

YIL 1933

Eskişehir ŞEKER fabrikası açıldı. Yerel yönetimlere finansal yardım için İller Bankası kuruldu. Zonguldak Yatırım bankası, Kayseri Milli İktisat Bankası kuruldu. Hava yolları İşletmesi kuruldu. Samsun-Çarşamba demiryolu yabancıların elinden satın alındı. Ankara da Yüksek Ziraat Enstitüsü açıldı.

YIL 1934

Bandırma-Menemen-İzmir Kasaba demiryolu açıldı. Keçiborlu Kükürt fabrikası, Turhal ŞEKER fabrikası açıldı.

YIL 1935

MTA Enstitüsü açıldı. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Kuruldu. Paşabahçe şişe cam açıldı. Zonguldak Türk ANTRASİT fabrikası üretime geçti. Sümerbank Kayseri fabrikası üretime geçti. Ankara Mamak’ta Gaz Maske fabrikası kuruldu.

YIL 1936

Ankara Çubuk Barajı açıldı. Haydarpaşa Numune hastanesi hizmete girdi. Sümerbank Malatya İplik ve bez fabrikası işletmeye açıldı. Elazığ şark Kromları İşletmesi Kuruldu. SEKA İzmit fabrikası kağıt üretimine başladı. Kozlu kömür İşletmeleri Yabancıların elinden satın alındı. Ankara da Motorlu Tayyarecilik okulu açıldı. Urfa’da Ceylanpınar Çiftliği kuruldu.

YIL 1938

Gemli Suni İpek fabrikası açıldı. Ankara radyo evi Hizmete girdi.  Demir Madenleri üretime başladı.Murgul Bakır İşletmeleri Yabancıdan satın alındı. Devlet Hava Yolları Genel Md. kuruldu. İstanbul’da Elektrik şirketi yabancılardan satın alındı. Toprak Mahsulleri Ofisi açıldı. Giresun’da Fiskobirlik kuruldu. Sivas’ta Demiryolları Makine fabrikası kuruldu. Aydın’da 4000 köylüye toprak dağıtıldı. İlk Türk Denizaltısı Haliçte denize indirildi. Sivas-Erzurum demiryolu yapımıyla 3000 km demiryoluna ulaşıldı.

YIL 1940

Türk Petrol Şirketi kuruldu. Ereğli Kömür İşletmeleri kuruldu

YIL 1941

Gebere Barajı açıldı. Türk Hava Kurumu Ank. Uçak fabrikası kuruldu. Dalaman Üretme Çiftliği kuruldu. Bursa-Denizli-Mersin-Çorum-Urfa’da kız sanat Enstitüsü açıldı. İlk Türk İlaç fabrikası Eczacıbaşı İlaç fabrikası açıldı.

YIL 1943

Ankara Gençlik Parkı açıldı. Sivas Çimento fabrikası açıldı. Ankara Fen Fakültesi açıldı. İzmit Klor Alkali fabrikası üretme geçti. Mersin limanı hizmete girdi. Ormanlar koruma amacıyla Devletin Mülkiyetine geçti. Sakarya’da Ziraat Alet ve Makine fabrikası üretime girdi. İzmir’de Yüksek Ekonomi Ticaret Okulu açıldı.

YIL 1945

İskenderun Limanı hizmete girdi. İstanbul-Londra-Paris uçak seferleri başladı. İşçi Sigortaları Kanunu çıktı.

YIL 1947

Köprü ağzı-Maraş demiryolu açıldı. 1950 Adnan Menderes Hükümeti ile Demiryolu yapımları durduruldu. Çatalağzı Termik Santrali hizmete girdi.

YIL 1949

Porsuk Barajı açıldı. Emekli Sandığı kuruldu. Murgul Bakır İşletmeleri faaliyete geçti. Yukarıda kısaltarak yazmaya çalıştığım Cumhuriyetin varlıklardır. Bir yandan Osmanlı’dan devir alınan borçlar ödenmektedir ve İkinci Dünya savaşının Yarattığı Ekonomik kriz yaşanmaktadır. Bu zorluklar içersinde Cumhuriyetin varlıkları hayata geçirilmiştir. Cumhuriyetimizi kuranlar yan gelip yatmamışlardır. Meydanlarda oy uğruna yalanlar söylememişlerdir. Borcu borçla kapatmamış hiç borç almamışlardır. Vatanı ve Milleti düşünerek istihdama, üretime, ekonomiye katkı sağlayacak yatırımlara girmişlerdir. Ve siz bu varlıkları satıyorsunuz öğlemi? Ne uğruna? Üretmeyi fabrikalar açarak istihdam yaratmayı beceremeyip  borç edindiğiniz borcu-borçla kapatmak uğruna mı? Yazık çok yazık…