Ey Güzel Dostlar İslamiyet Sevgi ve Ahlak dinidir. Yunus Emre’nin “Girdim ilim meclisine, eyledim kıldım talep, dediler ilim geride, illa edep illa edep” sözünde, adap ve edepten uzak insanların yüksek mevki ve makamlara gelmiş veya görev talebinde bulunan ve edep ten nasibini alamayanların düştüğü hal ve haksızlara karşı yaptığı durumları anlamak olmalı.
Edep, bir toplumda örf, adet ve kural halini almış iyi tutum ve bilgiyi, terbiye, vahiyi ve peygamber yaşantısı ve lütuf u ilahi ile muamele ederek, güzel ahlâk, hoşgörülülük, hayâ ve sünnete uygun hareket etmeyi yaşama koymaktır. “İslam sevgi dinidir, ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim” diyen sevgili peygamberimiz âdem-i vasıfları ile en güzel örneğini yaşamımıza koyamadan ömür sermayemiz bir bir tükenmektedir. Başka kişi ve şahsiyetlerde aramak niye…
İtalyan seyyah çok dillere de çevrilen çocuklarımızın da okumasını tavsiye edeceğimiz Çocuk Kalbinin yazarı Edmondo de Amicis. 1870’lerin İstanbul’unu “Constantinople adlı eserinde tarafsız, hatta bizden yana bir üslupla, gıpta ettiği Türk evini ve Türk aile düzenini anlatmıştır. Gayrimüslim İstanbullular hakkındaki gözlemleri de ilgi çekicidir. Edep ve haya için de yaşayan Osmanlı’nın 400 yıllık kayıtlarını incelemesi sonucunda 4 adet idam olduğu ve bu idam edilenlerin de İslam dışı olduğunu yazmıştır. Olmazsa edep, inan olmuşsun merkep! Haberin yok çabuk bağır ve deki, illa edep, illa edep!
Yaşamımız da insanlıktan uzak, barış, mutluluk, saygı gibi duyguları körelmiş yüce kitabımızdaki bilgilerden ne yazık ki, nasibimizi de alamamışızdır. “Hz. Mevlana buyurur: “Kalbim, ‘İman nedir?’ diye aklıma sordu. Aklım da, kalbimin kulağına, ‘İman, edepten ibarettir.’ diye fısıldadı. Onun için edepsiz kimseler, yalnız kendisine kötülük etmiş olmaz. O belki edepsizliği yüzünden bütün dünyayı ateşe vermiş olur.” “ Ademoğlunun eğer edepten nasibi yoksa âdem değildir. Ademoğluyla hayvan arasındaki tek fark edeptir. Gözünü açta bak cümle Kelamullah’a, Kur’anın bütün ayetlerinin manası edepten ibarettir” diyor. Edeb bir tac imiş nur-i Hüda’dan; Giy o tacı emin ol her beladan…
Bilgi sahibi olmadan önce edepli olmayı bilmeli. Okumuş ve cahil insanın aynı musalla taşı üzerinde konulduğunu ve imamın “ Nasıl bilirdiniz?” sorusudur asıl olan!. Verilen sadakalar, yaptığı ibadetler sayısı, hacca şu kadar gittiği değil! Eğer edepli biri ise “Allah rahmet eylesin! Kimseyi incitmezdi, iyilikseverdi gibi anılmasıdır.
Allah bu dünyada bizleri hidayet eylesin. Eylesin ki, nefislerimizi kör kuyu gaflet ve cahilliğinden kurtarsın.
Edebi nasihat alıp, aldığı nasihati yaşamında uygulayıp ve çevresine bir ışık gibi nasihat veren, edebini muhafaza edenlerden olalım. Allah cc. Gönlünce yaşam ve Edepli kişilerden eylesin…