“Evrenin en kıymetlisi nedir?” diye sorsam.
Acaba nasıl cevaplar alırdım?
Ben cevabımı hemen yazayım.
Bence; canlılara özgü yaşam, evrendeki en kıymetli değerdir.
Ancak, yaşamı sürdürmenin ise bir bedeli olduğunu biliyoruz.
Yemek, içmek, giyinmek, barınmak, öğrenmek gibi…
İnsan ihtiyaçlarının giderilmesi için, bazı faktörlerin bir araya getirilmesi gereklidir.
Üretim, işgücü, sermaye ve hammadde gibi…
Peki nasıl bir araya gelip, ürüne dönüşecek bu üretim faktörleri?
Elbette girişim ile,
Emek ile,
Çalışmak ile.
Ben burada, büyük sermayenin, emek ve hammaddeyi satın alarak üretimde bulunmasından bahsetmeyeceğim.
Çünkü üretimin önündeki en önemli engelin sermaye birikimi olduğunu biliriz.
Hele sanayileşmemiş ülkelerin vatandaşlarının sermayeye ulaşımının çok kısıtlı ve pahalı olduğunu sağır sultan bile duydu artık.
Kim bilir bu durum;
Belki de küresel sistemin çarkının bir parçasıdır.
İnsani değerlerden uzak, ucuz iş gücü sağlayarak üretim maliyetini düşürmek, küresel kapitalizmin olmayan vicdanını kanatmayacaktır.
Çünkü; kapitalizm için insan, sadece üretimin bir girdisi durumuna düşürülmüştür.
Ben burada üretimin üçüncü yolundan bahsedeceğim.
İşbirliğinin,
Yardımlaşmanın,
Kendi kendine yardım etmenin,
Adil paylaşımın,
Demokratik kuralların geçerli olduğu bir girişim modelinden bahsedeceğim.
Kooperatifçilikten bahsedeceğim yani.
“Kooperatif” kelimesi, ölü bir dil olan Latince kökenlidir.
Ve “işbirliği” anlamına gelir.
Aslında bizim kültürümüz bu yaklaşıma pek yabancı değil.
“İmece” tam da kooperatif kavramını karşılıyor kanımca.
Orta çağda batının başardığı rönesans ve reformlara koşut olarak, Türk aydınlanması tamamlanabilmiş olsaydı, belki de literatüre “kooperatif” yerine “imece” sözlüğü yerleşirdi.
Kim bilebilir ki…
Eşitlik, adalet, sorumluluk, yardımlaşma ve dayanışma, demokratik yönetim, kendi kendine yardım gibi kavramlar, kooperatifçiliğin temel unsurlarıdır.
Yeter ki insanlar ortak ihtiyaçlarını karşılayabilmek için bir araya gelebilsinler.
Yani ortak amaçlar çerçevesinde işbirliği yapıp örgütlenebilsinler.
Kooperatif faaliyet konuları sonsuzdur.
Yani; ihtiyaç çeşidi kadar kooperatif kurulabilir.
Üreticiler; ürettikleri ürünleri gerçek fiyatında satabilmek için
Veliler; çocuklarının daha iyi eğitim almalarını sağlamak için.
Bilim insanları; araştırmalarını daha kolay yapabilmek için.
Üreticiler; daha ekonomik ve kaliteli hammaddeye ulaşabilmek için.
Daha nice konular kooperatifin konusu olur…
Kooperatifler;
Kişinin kendi kendine yardım ettiği bir girişim modelidir.
İyi işletilirse tabi ki…