Kırsal Kalkınmada Uzman Ellerin Desteklenmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, 12 Temmuz 2019 tarihli Resmi Gazete' de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Söz konusu bu karara göre, tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri alanlarında eğitim veren meslek yüksekokulu veya üniversite mezunu gençlere 100 bin liraya kadar hibe desteği verilecek. Hibe desteği şimdilik pilot uygulama olarak Amasya, Düzce, İzmir ve Mardin’de 2019 ve 2020 yıllarında uygulanacak. Başarılı olursa diğer illere de yaygınlaştırılacak.
Bu destekten yararlanabilmek için öncelikle hangi tarımsal faaliyet yapılacaksa o faaliyetlerle ilgili proje hazırlanarak. Bu proje Tarım ve Orman Bakanlıklarının il veya ilçe müdürlüklerine sunulacak. Proje sayısına ve ayrılan paraya göre seçim yapılarak kabul edilen projeler açıklandıktan sonra hibe sözleşmesi imzalanacak. Tarım ve Orman Bakanlığının söz konusu projelere yönelik diğer hibe programlarına dahil olanlar, bu karar kapsamındaki desteklerden faydalanamayacak. Uygulama tebliği henüz yayınlanmadı.
Hayvansal ve bitkisel üretim, su ürünleri üretimi, yöresel tarım ürünleri, tıbbi ve aromatik bitkiler üretimi ile ilgili projelerle, bu ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik projeler de hibe desteğinden yararlanabilecek. Hibe desteğinin üst limiti 100 bin lira olacak ve Ziraat bankası aracılığı ile ödeme yapılacak. Proje bütçesi katma değer vergisi (KDV) hariç hazırlanacak.
Hibe desteği uygulanacak projelerin uygulama alanlarının, 2014 yılı öncesi köy tüzel kişiliğine sahip olan ve bu Kararın yürürlük tarihi itibarıyla nüfusu yirmi binden az olan yerleşim birimlerinde olması gerekiyor.
Tarım, hayvancılık, ormancılık gıda ve su ürünleri konusunda yüksekokul veya üniversite mezunu gençlerin kırsalda yatırım yapmalarını sağlamak onları teşvik etmek önemli bir adım, emeği geçenleri kutluyorum. Tarımda yaşlanan nüfus, ekilmeyen araziler ve işsiz üniversiteliler dikkate alındığında gençlerin sektöre kazandırılması açısından çok önemli bir proje diye düşünüyorum. Ancak bu ve benzeri projeler bakanlık bünyesindeki boş kadrolardan kaynaklanan iş kaybına ve işsiz 120.000 ziraat mühendisinin derdine çare olmayacaktır. Öncelikle ihtiyaç duyulan ziraat mühendisi sayısı belirlenmeli, hiç olmazsa Devlette devamlılığın esas olduğunun gösterilmesi için daha önce alınacağı söylenen 10.500 kadronun alımı bir an evvel gerçekleştirilmelidir.
Bu hibe projesinden, bir yandan üretim desteklenirken, diğer yandan kırsal bölgelerin genç nüfusunu koruyacak ve köyden kente göçü engelleyecek etki yapması beklenmektedir. Türkiye’de son yıllarda belde ve köylerde yaşayanların sayısında artış görülmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2017 de 6.049.393 olan köy ve beldelerde ikamet eden nüfus 2018’ de 6.337.385 kişiye yükselmiştir. Ancak şehirden köye dönüşlerin devam etmesi ve kalıcı olması, eğitimli insanların köyde tutulabilmesi için alt yapı yatırımlarının yapılması lazım. Köylerdeki yol, su, modern konut ve işletme binaları, mekanizasyon, eğitim, evlilik ve sosyal güvence gibi ihtiyaçları karşılayacak alt yapı kurulmalıdır Tarımdan vaz geçerek köyden şehire göç edenlerin, neden tarımı bıraktıklarının sebepleri bulunmalı bu sebepler ortadan kaldırıldıktan sonrada bu ve benzeri projeler uygulamaya konulmalıdır. Aksi takdirde köye dönüşler kalıcı olmayacaktır.
Köyden hiç ayrılmamış halen üretim yapmaya çalışan genç çiftçilerde unutulmamalı. Onlara üretim hedefleri verilmeli. Bu hedeflerini gerçekleştirdikleri oranda girdi maliyetlerinde özel destekler verilerek kırsalda kalmaları ve daha fazla üretim yapmaları sağlanmalıdır.