Marketlerin karşısında bakkallar eriyor

Zafer Çam

Geçmiş yıllarda mahallelerin vaaz geçilmez bakkal amcalar vardı.

Bugün onların yerini marketler aldı.

Çok değil bundan yirmi otuz sene önce mahallelerde her sokakta, köşe başında yan yana, karşı karşıya halinden memnun hizmet veren bakkaldan geçilmezdi.

Bugün ise zincir marketlerin çoğalması ile sayıları iyice azaldı.

Marketler zincirinin adları çok önemli değil önemli olan devlere açılan kapılar, imkânlar bakkal amcalara açılmadı.

Bakakal amcalar yok oldu, marketler zinciri aldı başını dev oldu. Birçok büyük market zincirinin açıldığı Kırşehir’de mahalle bakkalları kayboldu.

Şehirde her cadde ve sokak başında birbiri ardına açılan marketlerin bakkalları bitirme noktasına getirdi.

Marketler zincir ülke genelinde olduğu gibi bizim şehrimizi de kuşatmış durumda.

Bu, gelişme güzel gibi görülse de çok acı bir durum aslında.

Bu marketler sayesinde geçmişten günümüze kadar gelen bakkallar birer birer kilit vuruyor kapanıyor.

Mahallenin ailesi olarak adlandırılan bakkallar marketler zincirine daha fazla dayanamayıp ayakta duramıyor.

Bugün bakkal deyip geçmememiz gerekiyor.

Bakkal bulunduğu semtte aile görevini üstleniyordu.

Nişanda, düğünde, ölümde en önde olandı.

Acıda, sevinçte bulunandı.

Mahallenin bekçi, asayişinde sorumlu, kim geldi kim geçti bilen.

Mahallenin fakirini, yetimini, zengini tanıyan...

Örneğin çocuğunuz hastalanır, bakkal onu alıp hastaneye götürür. Paranız olmaz veresiye alırsınız.

Fakat şehrin her cadde ve sokak başında birbiri ardına açılan marketler bu güzel örnek insanları bitirdi.

Gelişen şehir şartlarında marketlere ihtiyaç ola bilir buna bir çeki düzen gelmeli değil mi?

Market açılacak yerlerin nüfus oranı ve dükkân büyüklüğü şartları olmalı.

İsteyen istediği yere market açama izni verilmeli.

Devlet ve odalar marketler zincirlerine karşı bakkallar olmak üzere küçük esnafı korumalıydı.

Her sokak başında, binaların altına ruhsat verilmemeliydi.

Bakkalların tek tek kapanmasına rağmen, zincir marketlerin çoğalmaya devam ediyor.

Bu gidişe ‘dur’ diyebilmek için Perakende Yasası’nın acilen yeniden ele alınmalı.

Ülkemizde, hiçbir ülkede görülmeyecek şekilde ucuz zincir marketler açılıyor.

Başta bakkallarımız olmak üzere küçük esnafımızın bu marketlerle rekabet edebilmesi mümkün değil.

 Esnafımız, zincir marketler karşısında eriyor, güçsüz kalıyor, dükkânını kapatıyor.

Gerçek manada alışveriş merkezlerinin düzenlenmesi konusundaki kanunun bir an önce çıkarılıp en azından kendi öz kaynağı ile ailesini geçindiren, vergisini ve sigorta primini ödeyen bakkal camiasına destek olunmalıdır.

Gelişen ve değişen ekonomik ve ticari koşullarda küçük esnafın desteklenmesi, zorunlu hale gelmiştir.

En azından birtakım vergi yükünün küçük esnafın üzerinden hafifletilmesi, teşviklerden gerçek manada yararlandırılması, camianın ayakta kalmasına yeterli olabilir.

Dev marketler zinciri bakkal esnafını yutarak tekelleşmeye doğru gidiyor.

Mahalleli artık marketlerin kucağına doğru itiliyor.

Bunun önüne geçilebilir mi sanmıyorum fakat yinede bir köşede okunsun diye kaleme alalım dedik.