Maalesef ülkemizde asgari ücretle çalışanların sayısı bir hayli çok; bunun yanı sıra, asgari ücretin sınıflaması yok. Asgari ücret aslında mesleği olmayan insanların alabileceği en düşük ücrettir.
Pekiyi o zaman mesleği olan, nitelikli elemanın asgari ücreti nedir? Ne olmalı?
Maalesef maaşlar genellikle aynı veya en azından sigorta pirimi asgari ücretten yatırılıyor.
Gazeteci, matbaacı, elektrikçi, tornacı, kuaför, kasap, aşçı ve ismini saymadığım birçok bilgi ve beceri gerektiren mesleki alanlarda da asgari ücret aynı.
İşte bu sebeple insanlar bu meslek guruplarında bu şartlar altında çalışmak istemiyor. Çünkü bilgi, beceri, teknik, tecrübe maalesef para etmiyor. Birde üniversitelerde ihtiyaçtan fazla öğrenci alarak diplomalı işsiz ordusu meydana çıkıyor.
Adamın biri arabasıyla yolda kalıyor. Yolda kalınca telefonla ustasını arıyor. Ustası araba çalışıyor mu? Diye sorunca, araba çalışıyor ama gitmiyor diyor. Usta adama telefonu motora tutmasını söylüyor. Adam telefonu motora tutuyor adam motorun sesine göre adam aracın arızası şu, sana en yakın yerden mesela bir oto elektrikçisi bul, şu parçayı da yanına alsın o parçayı değiştirsin araba çalışır diyor. Adam hemen bir oto elektrikçisine telefonla ulaşıyor. Adam o parçayı da alıp geliyor. Araca o parçayı takıyor ama araba gitmiyor. Adam tekrar ustasını arıyor. Ustam araba hareket etmiyor. Ne yapacağımızı şaşırdık deyince. Telefonu diğer ustaya vermesini söylüyor. Telefondaki usta diğer ustaya parçayı yanlış taktığını nasıl doğru takacağını söylüyor. Parçayı doğru takınca araç çalışıyor. İşte bu!
Benim demem o ki! İki tane ustadan bir tanesi gerçek manada işinin uzmanı, Meslek yüksekokullarında ve de meslek liselerinde uygulamalı dört dörtlük (Tekniker ve teknisyenleri ) oto elektrikçileri, kaporta ustaları, inşaat ustaları, kuaför, kasap, marketçi ve daha birçok mesleki eğitimin tamamını uygulamalı olarak öğreten okullarda yetiştirip, ücretlerini de ona göre belirlemeli.
Mesela;
Gazeteci asgari ücretin % … Fazlası
Oto elektrikçi asgari ücretin % … Fazlası
Tornacı asgari ücretin % …. Fazlası
Bu tablo her mesleğe göre devlet tarafından belirlenmeli. Elbette bu oranlar işin inceliği, çalışma şartlarının zorluğu, ayrıca birçok hususla birlikte aldıkları eğitimin derecesine göre de şekillenmeli. Teknikerler, teknisyenlerden fazla mühendislerde teknikerden fazla almalı. Ancak işinde kendini ispatlayan bir alt gurup bir üst guruptan fazla maaş alması da mümkündür.
Yukarıdaki yazdığım yüzdelik değerler sosyal sigorta primleri de aynı oranda fazla olmalı ki, emekli olunca da o fark ortaya çıksın. İlk zamanlarda mesleki prim artışlarına devlet desteği verilebilir. Buda işletmelerin personel giderlerine bir katkı sağlayacaktır. İşyerleri de devlet tarafından denetlenmeli ki uygulamalar sağlıklı olsun.
İşte o zaman herkes benim çocuğum, işletme mezunu olsun, öğretmen olsun veya diğer mesleklerde masa başı çalışsın diye diretmeyecektir.
Ayrıca mutlaka ve mutlaka üniversitelere ihtiyaca göre öğrenci alınmalı. Aksi halde bir yanda doktor açığı olurken bir yandan da atama bekleyen öğretmenler kanayan yaramız olur.
Devletimiz bu ana şablonu oturtmalı. Planlar o şablon çerçevesinde şekillenmeli. Yoksa eskiden askerde bize verilen elbiseler gibi ya üstümüze göre değil de üstümüze büyük, ya da küçük gelir.
Maalesef bu planlamaları şimdi aileler yapıyor. Ve bu planlamalar bazen koskoca bir kaosa dönüp işsizlikle karşı karşıya kalma olasılığı çok yüksek. Maalesef bu seçimler kumar oynamak gibi; kimse evladını kumar malzemesi yapmak istemez. Dimi ya!