ÖZEL HABER: ALİ DEMİRASLAN
Ülkemizde doğa sporlarına artan ilginin nedenini, "İnsanlar şehir hayatının fiziksel açmazlarını ve bunun yarattığı stres, sıkıntı ve kirliliği doğaya çıkarak telafi edebiliyor." diyerek açıklayan Ahmet Uçar, 19 yıldır bu sporla ilgileniyor. Uçar, doğa sporlarını, alınması gereken tedbirleri ve hayat hikâyesini şöyle anlattı:
Öncelikle kendinizi tanıtır mısınız?
Uzun yıllar üniversiteye hazırlık kurslarında coğrafya öğretmenliği yaptım. 19 yıldan beri dağlara çıkıyorum. Doğa yürüyüşlerine (Trekking-Hiking) katılıyorum. Son on yıldan beri de rehberlik ve yürüyüş liderliği yapmaktayım. Kendimi doğa ve dağ rehberi olarak tanımlıyorum. Doğa ve dağ organizasyonları/Ekspedisyon düzenliyorum. TDF'ye (Türkiye Dağcılık Federasyonu) bağlı Alpinist Spor Kulübünün başkanıyım.
DOĞA SPORLARININ STANDARTLARI
Doğa Sporları ile ilgili ne gibi eğitimler almak gerekiyor?
Her spor dalında olduğu gibi doğa sporları ve dağcılığın da bir disiplini, evrensel kuralları ve standartları vardır. Doğada nerede olduğunu ve niçin orada olduğunu bilmek çok önemlidir. Bunun için Harita, Pusula ve son teknoloji ürünleri olarak GPS ve ilgili uygulama ve aplikasyonları bilmek ve kullanmak gereklidir.
Doğada olmak ve doğa ile baş etmek eskiden beri geleneksel yöntemlerle (avcılık, çobanlık, kırsalda yaşamak) var olagelmiştir. Ancak çağdaş anlamda şehir hayatı sürerken doğaya ve dağlara gitmek bir eğitim gerektirir. Bunun için dağcılıkta yaz ve kış temel eğitimleri dediğimiz, doğada giyim ve kuşamdan başlayarak, mevsim koşullarına göre uygun donanım, gerekli araç ve gereçlerin doğru kullanılması, beslenme, arazi koşullarını bilme. Kampçılık vb. temel konuların eğitimini almak gerekir.
Ülkemizde doğa sporlarına olan ilgi son dönemde ciddi artış göstermiş durumda. Bu artışı neye bağlıyorsunuz?
Esas olarak Avrupa ve Amerika'da kent hayatının daha önceden başladığını düşünürsek, onlarda dağ ve doğa gezileri bize göre birkaç yüzyıl önceden başlamıştır. Oralarda insanlar arasında hali hazırda bakılırsa doğa aktiviteleri oldukça da yaygındır. Dünyadaki coğrafyalar kendi içinde ulaşım ve iletişim konularında daha ileri ve bir üst seviyeye çıktıkça birbiriyle daha çok etkileşiyor. Benzer paylaşımlar ve hayat tarzları gelişiyor.
İnsanlar şehir hayatının fiziksel açmazlarını ve bunun yarattığı stres, sıkıntı ve kirliliği doğaya çıkarak telafi edebiliyor. Doğal ortamın başta temiz havası ve fiziksel aktivasyonu insana hem bedensel hem de mental olarak iyi geliyor. Doğadaki kendiliğinden var olmanın görüntü ve akışı insana daha çok huzur ve dinginlik veriyor. Dünyadaki bu trend tabii ki ülkemizi de etkiledi. İnsanlarımız doğaya erişip, yürümeyi, tırmanmayı başardıkça doğayı daha fazla tanıdı ve bunun mutluluğunu yaşamaya başladı. O nedenle bu yönlü eğilimler ve çabalar gittikçe de artıyor.
Doğa sporlarına ilgi duyan biri nasıl bir eğitim sürecinden geçmelidir?
Doğa sporlarına ilgi duyan birisi Türkiye Dağcılık Federasyonuna bağlı spor kulüpleriyle iletişime geçebilir. Dağcılık spor kulüplerinin tırmanış faaliyetleri olduğu gibi farklı derecelerde günübirlik yürüyüşleri ve kamplı faaliyetleri de olmaktadır. Bu faaliyetler içinde kulüplerin zaman zaman programlı ve zaman zaman da uygulamalı eğitimleri olmaktadır. Doğa sporları ekstrem sporlar kategorisine girer. Yaralanma, sakatlanma ve ölüm riski fazladır. Doğa sporunu eğitimlerle sürdüren ve geliştiren birisi doğada daha güvenli ve daha konforlu olur.
HAYAT KURTARAN EKİPMANLAR
Doğa sporlarında yanımızda bulunması gereken ekipmanlar nelerdir?
Doğada doğru bir donanım ve malzeme ile daha konforlu olursunuz. Açık havada yağmur, kar, rüzgar, sıcak, soğuk ve Güneş etkisine karşın daha dayanıklı olur ve daha iyi korunursunuz. Doğada bulunurken yer/zemin ile etkileşiminizi ayakkabı sağlar. O halde ayak bileklerini saran iyi bir botunuz olmalıdır. Giysileriniz gerektiği durumlarda kat kat (lahana sarması) iç katman, ara katman ve dış katman (Ceket) şeklinde polyester malzemeden üretilmiş olmalıdır. Bu kumaşların soluyabilme özellikleri ayrıca çok önemlidir. Yani sizi rüzgâr, yağmur ve karın dış etkilerine karşın korur ve terletmez. Sizi kuru ve sıcak tutacak özelliktedir. UV korumalı şapka, gözlük de gereklidir. Ayrıca doğada kaldığınız/yürüdüğünüz süre boyunca gerekli gıda, su ve giysilerinizi, Tepe lambanız, bıçağınız, basit bir ilk yardım çantanızı koyacağınız sırt çantanız olmalıdır. Baton olarak isimlendirilen elimizdeki özel alaşımlı metal çubuklar da yürümenin önemli birer destek unsurlarıdır.
Doğa sporları yaparken kaybolma riski var mıdır? Bununla nasıl mücadele edilebilir?
Doğada kaybolma riski her zaman vardır. Çünkü doğada bakıp okuyabileceğiniz ne bir sokak ne bir cadde ve ne de bir ev numarası var. Doğada olmanın ve nerede olduğunuzu bilmenin başka yol ve yöntemleri vardır. Öncelikle doğaya çıkarken bir kılavuz ile çıkmak çok önemlidir. Bu anlamda en başta ve en önemli kılavuz iyi bir doğa Rehberi/Yürüyüş Lideri/Mihmandarınız olmalıdır. İyi bir rehber ve yürüyüş ekibinden çok şey öğrenirsiniz. Yön ve yer bilgisi çok önemlidir. Bunların deneyimleyerek çoğalması gerekir. Deneyim, tecrübe ve rotanızı tayin edecek bir harita, pusula ve GPS olmadan ve bunları kullanmayı bilmeden doğaya çıkmamalısınız.
Son olarak faaliyet gösterdiğiniz oluşum hakkında bilgi verebilir misiniz
Türkiye Dağcılık Federasyonu bünyesinde ve Gençlik Spor Bakanlığına bağlı Alpinist Spor Kulübünün başkanıyım. Kulübümüz bünyesinde temel dağcılık eğitimleri de vermekteyiz. Ayrıca ben dağ ve doğa organizasyonlarımı sosyal medya ismim olan "KutupyıldızıDOĞA" adıyla yapıyorum. Günübirlik yürüyüşler (Hiking) veya birkaç günlük veya haftalık kamplı faaliyetler de (Trekking) yaptırıyorum. Zaman zaman da gerek kamu veya özel kurumların kendi içlerinde kapalı doğa faaliyetlerinin rehberlik ve organizasyonlarını yapıyorum.