Prof. Dr. Ceylaner, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği ve Nadir Hastalıklar Gönüllüleri Derneği tarafından düzenlenen basın toplantısında, nadir hastalıklar, tarama yöntemleri ve yenilikçi tedaviler hakkında bilgi verdi. Ceylaner, Türkiye'nin genetik hastalıkların teşhisinde güçlü bir altyapıya sahip olduğunu belirterek, "Türkiye’de neredeyse tüm genetik testler yapılabiliyor. Yurt dışından testler getirilmesine gerek kalmadan, yerli üretimle bu işlemler gerçekleştirilebiliyor. Durum artık eskiye göre çok daha iyi" şeklinde konuştu.
AKRABA EVLİLİKLERİNİN RİSKLERİ VE GENETİK HASTALIKLAR
Ceylaner, Türkiye'deki akraba evliliklerinin genetik hastalık riskini artırdığına dikkat çekti. Akraba evliliğinin, ülkemizde beklenenden daha yaygın olduğunu belirten Ceylaner, "Akraba evliliği genetik hastalık riskini artırıyor ve bu tür evlilikler özellikle kapalı toplumlarda daha fazla görülüyor. Bu durum, bazı köylerde veya bölgelerde belirli hastalıkların daha sık rastlanmasına neden olabiliyor" dedi. Ayrıca, akraba evliliği yapmayan ailelerde de genetik hastalıkların ortaya çıkabileceğini ancak riskin daha düşük olduğunu belirtti.
EVLİLİK ÖNCESİ VE YENİDOĞAN TARAMA ÖNERİLERİ
Nadir hastalıkların önlenmesi için evlilik öncesi ve yenidoğan taramalarının önemini vurgulayan Ceylaner, "Evlilik öncesi tarama ve yenidoğan taramaları, genetik hastalıkların erken teşhisi için kritik öneme sahip. Bu tür taramalar, hastalıkların zamanında tespit edilmesini ve tedavi edilmesini sağlar" şeklinde konuştu.
AŞILARIN GENETİK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Ceylaner, aşıların genetik yapıyı bozmadığını, aksine koruyucu etkiler sağladığını ifade etti. Özellikle HPV aşısının, kanser yapıcı virüslere karşı koruma sağladığını belirtti. "Aşılar, genetik yapıyı etkilemez; aksine, birçok hastalıktan korunmamızı sağlar" diye ekledi.
TARAMA PROGRAMLARININ ÖNEMİ
Nadir Hastalıklar Gönüllüleri Derneği Başkanı Doç. Dr. Gülay Ceylaner, yenidoğan tarama programlarının önemini vurguladı. Kars Aile Mahkemesi tarafından başlatılan topuk kanı tarama programına dikkat çeken Ceylaner, "Topuk kanı taraması, erken tanı konularak çocuğun hayatını tamamen değiştirebiliyor. Şu anda 6 hastalık taranıyor ve bu sayının artırılması planlanıyor" dedi.
GENETİK VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER
Son olarak, genetik faktörlerin dış etkenlerden etkilenebileceğine değinen Doç. Dr. Ceylaner, sigara içmenin kanser riskini artırdığını ancak her sigara içenin kanser olmayacağını ifade etti. Beslenme, yaşam tarzı ve çevresel faktörlerin genlerin çalışma hızlarını etkileyebileceğini belirtti. "Genetik faktörler, çevresel etmenlerden etkilenebilir; bu nedenle sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir" şeklinde konuştu.