ÖZEL HABER: HALİL METİN
Kurban Bayramı'nın ilk günü kesilen kurbanlardan çeşit çeşit yemek yapılıp yenilmeye başlanırken, uzmanlardan da uyarılar gelmeye devam ediyor. Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu da et tüketimin yararlarını söylerken, aşırı et tüketiminde ortaya çıkan zararları da tek tek sıraladı. İşte, Yörükoğlu'nun o dikkat çeken açıklamaları:
ET TÜKETİMİ KOLESTROLÜ ARTIRIR MI?
Bu arada, hayvansal gıdalarda bol miktarda bulunan kolesterol konusu var. Makul ölçülerde yenilen hayvansal gıdaların kan kolesterol düzeyini çok artırmadığını ve kalp-damar hastalıklarının oluşumunda önemli olmadıklarını söylemiştik. Ancak burada kilit kelime "makul" kelimesidir. Eğer gıdalarla aldığımız kolesterol miktarı metabolizmamızın kapasitesinin üzerine çıktığı zaman, işte o zaman, biraz önce bahsettiğim diğer faktörlerle birlikte kolesterol önemli hastalıkların oluşmasında bir faktör olarak karşımıza çıkar.
Son 60-70 yılda, bütün dünyada artan refah nedeniyle hayvansal protein tüketimi de olağanüstü bir artış göstermiştir. Aynı dönemde obezite, şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları ve kanserlerin aynı oranda yükselmeleri herhalde bir tesadüf değildir.
Tabii bunun tek nedeni artan et tüketimi değil; aynı dönemde şekerli gıdalar, meşrubatlar ve suni gıdalardaki artış da bu epidemi şeklindeki hastalık artışının önemli bir nedenidir. Buraya kadar anlattıklarımızı toparlayacak ve özetleyecek olursak: İnsanlar omnivor (hem etçil hem otçul) canlılardır ve hayvansal proteinler beslenmemizin doğal ve önemli bir parçasıdır. Etler, ihtiyacımız olan birçok esansiyel amino asit ve başta B12 vitamini olmak üzere B vitaminlerinin yegâne besinsel kaynağıdır.
Etler aynı zamanda sağlığımız için elzem demir, çinko ve selenyum bakımından çok zengindir. Doğal şartlarda yetişmiş, meralarda beslenmiş hayvanların etleri aynı zamanda omega-3 yağ asitleri ve sağlıklı bir yağ olan CLA (konjuge linoleik asit) bakımından da zengindir. Ancak unutmayın, her zaman söylediğim gibi, bir şey faydalı diye daha fazlası daha faydalı değildir.
İŞLENMİŞ ETLERE AMAN DİKKAT!
Hayvansal protein ihtiyacımızı, günde 100 gram yoğurt, haftada 3-4 yumurta ve haftada 200-300 gram et ile karşılamak mümkündür. Daha fazlası kronik hastalıklar için önemli bir risk faktörüdür. Bu arada hemen belirteyim, işlenmiş etler (yani sosis, salam, sucuk gibi ürünler) taze etlerden çok daha zararlıdır. Et konusunda ne diyecek olursak, her zaman söylediğimiz gibi: azı karar, çoğu zarar.