TBMM Başkanı Şentop'tan "50+1" açıklaması

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, cumhurbaşkanlığı seçiminde 50+1 barajına ilişkin, "Yüzde 40 olabilir ama yüzde 50 üzerinde bir oran kesin kazanma, toplumun çoğunluğunu arkasına alma anlamında bir destektir. Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda. Bu sistem ittifakla ilgili olarak, ittifaka mecbur ediyor deniliyor. Esasen sistem ittifaka mecbur etmiyor. Partilerin ittifakını zorlayan bir sistem değil bu, bu milletin, seçmenlerin ittifakını zorlayan bir sistem. Bu bakımdan yüzde 50+1'in doğru olduğu kanaatindeyim" dedi.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Kocatepe Camii'nde Prof. Dr. Yaşar Karayalçın'ın cenazesine katıldı. Cenaze namazı sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Şentop, cumhurbaşkanlığı seçiminde barajın aşağı çekilmesi tartışmalarına ilişkin açıklamada bulundu. 50+1 sistemini doğru bulduğunu belirten Şentop, "Bu konuda yeni konuşulan konu değil. Daha önce anayasa değişikliği konuşulurken de gündeme gelmişti. Bazı ülkelerin de yüzde 50 altında oranı kabul eden sistemleri var. O zaman Cumhurbaşkanımız sürecin içindeydi. Bu yüzde 50+1 oy sistemini öngören sistem kabul edilmişti. Bu konuda tekrar bunu gündeme getirmeyi gerektirecek bir durum yok.

Cumhurbaşkanımız da ifade etti. Bu anayasa değişikliği gerektiren bir husus. İkincisi bunu getirmediğiniz takdirde yine bir oran belirlemeniz lazım. Buradaki esas konu şudur; eğer bir oran belirlemez, en çok oyu alan tek turda seçilsin derseniz belediye başkanlıklarında olduğu gibi bunlar hep ihtimaldir, mesela yüzde 20 civarında oy alan 4 kişi arasında bir seçimle aralarından birkaç oy farkla seçimi önde götüren kişi başkan seçilir.

Yüzde 20 civarında bir oyla 5 yıl boyunca Türkiye'yi, hükümeti yönetebilmek çok zor. Bunun toplumsal siyasi boyutu tartışılır. Daha yüksek bir takım oranlar benimsenebilir. Yüzde 40 olabilir ama yüzde 50 üzerinde bir oran kesin kazanma, toplumun çoğunluğunu arkasına alma anlamında bir destektir. Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda. Bu sistem ittifakla ilgili olarak, ittifaka mecbur ediyor deniliyor.

Esasen sistem ittifaka mecbur etmiyor. Partilerin ittifakını zorlayan bir sistem değil bu. Bu milletin, seçmenlerin ittifakını zorlayan bir sistem. Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda mecburen seçmenlerin hangi partiden olursa olsunlar belki partilerinin görüşlerinden farklı olarak ittifak etmelerini zorlayan bir sistem. Sistemi tek tür olarak düşünürseniz her zaman yüzde 50+1 zor diye düşünebilirsiniz. Sistem iki tur seçimi öngörüyor. Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda zaten iki tane aday kalacağından dolayısıyla bir tanesi yüzde 50 üzerinde mutlaka oy alacaktır. Bu da seçmenin, vatandaşların ittifakını gerektiriyor. Bu bakımdan yüzde 50+1'in doğru olduğu kanaatindeyim. Daha önce de görüşülüp konuşulmuştu" dedi.