İskoçya ikinci bağımsızlık referandumuna odaklandı

Birleşik Krallık'ta dün yapılan tarihi referandumda AB'den ayrılma kararı çıktı ancak ülkeyi oluşturan 4 bölgeden 2'si AB'ye 'evet' 2'si 'hayır' dedi. İngiltere ve Galler bölgesinde "AB'den çıkalım", İskoçya ve Kuzey İrlanda'da ise "AB'de kalalım" oyları ağır bastı.

İskoç seçmenlerin yüzde 62'si AB'ye 'evet', yüzde 38'i 'hayır' dedi. Bu sonuç, ülke genelindeki yüzde 52 'hayır' ve yüzde 48 'evet' ile büyük tezat oluşturuyor.

Referandumdan önce İskoç ve Kuzey İrlandalı siyasi liderler, İngiltere ile yollarını ayırıp, AB'de kalmayı tercih edeceklerini söylemişlerdi.



Sonuçların belli olmaya başlaması ardından İskoçya Yönetimi Başbakanı ve İskoç Ulusal Partisi (SNP) lideri Nicola Sturgeon'ın ilk tepkisi, "İskoçya, AB'de kalma yönünde güçlü, kararlı bir oy kullandı. Halkımız geleceğini AB'de görüyor" demişti.

'DEMOKRATİK OLARAK KABUL EDİLEMEZ'

Nicola Sturgeon bugün öğlen saatlerinde ise kameralar karşısına geçerek "İskoçya’nın iradesi dışında AB dışına itilmesi tablosuyla karşı karşıyayız. Bu demokratik açıdan kabul edilemez." dedi ve ikinci bir referandumun masada olduğunu, İskoç parlamentosunun önümüzdeki günlerde karar alacağını söyledi.

Sturgeon ayrıca AB ile doğrudan görüşmeler yapacaklarını da sözlerine ekledi.


2014'teki referandumda, bağımsızlığa 'Evet' diyenler hüsrana uğramıştı

İskoçya'da geçen 18 Eylül 2014'te yapılan bağımsızlık referandumunda seçmenlerin yüzde 55'i bağımsızlığa "hayır" demiş, yüzde 45'i ise bağımsızlıktan yana oy kullanmıştı.

Yorumcular Eylül 2014'teki ilk oylamada ayrılığı destekleyen ve kaybeden bölgenin en güçlü partisi SNP'nin, bu sefer kazanacağına emin olmadan sandık başı çağrısı yapmayacağına dikkat çekiyor.

Dolayısıyla İskoçların AB'den ayrılık kararı ardından İngiltere ekonomisinin durumunu, sterlinin ne kadar çabuk toparlanacağını, bu arada euro'daki gelişmeleri ve AB ile nasıl bir ayrılık anlaşmasının yapılacağını izleyecek zamanı olabilir.

Siyasi yorumcular yeni bir ayrılık referandumu yapılırsa neredeyse üç yıl önceki ilk referandumda AB'den ayrılmamak için Londra'ya 'evet' diyen bir kesimin, bu kez 'hayır' kampına katılabileceği görüşünde.

İskoçya'nın ayrılmayacağını, İngiltere ile 300 yıllık ortak tarihe son vermeyeceğini uman çevrelerse, ilk referandum sırasında dünyada petrol fiyatlarının yükselişte olduğunu, bunun da petrol zengini İskoçları cesaretlendirdiğini, oysa şimdi petrolün düşüşte olduğunu hatırlatıyor.

Yani SNP'nin halkına ekonomisinin nasıl ayakta duracağını anlatması gerekecek.

KUZEY İRLANDA NE YAPACAK?

Dünkü oylama, Kuzey İrlanda'da da benzer tartışmaların fitilini ateşledi.

İrlanda Cumhuriyeti ile paylaştıkları sınıra kontrol getirilmesini istemeyen milliyetçi parti Sinn Fein, tepkilerini hemen ortaya koydu.

Kuzey İrlanda Yönetimi başbakan yardımcısı ve Sinn Fein başkan yardımcısı Martin McGuinness ilk açıklamasında, birleşik bir İrlanda için referandum istedi.

Sinn Fein adına açıklama yapan parti liderlerinden Declan Kearney de sonucun siyasi görünümü tamamen değiştirdiğini, AB'den çıkan bir Birleşik Krallık'ın, Kuzey İrlanda halkının çıkarlarını temsil etme yetkisinden mahrum olduğunu belirtti.

Bölgede dün seçmenlerin yüzde 52'si AB'ye 'evet', yüzde 46'sı ise 'hayır' demişti.

Ancak Kuzey İrlanda'da 'hayır' kampanyasına katılanlar yalnızca milliyetçiler değil; İngiltere'yle birlik yanlısı olan Demokrat Birlik Partisi DUP de çoğunlukla ayrılma taraftarı kampanya yürüttü.

DUP'den Edwin Poots, sonuçları "Birleşik Krallık'ın egemenliğine yeniden kavuşması ve demokrasi için bir fırsat" diye niteledi.

DUP ve diğer birlikçiler, şimdi İrlanda adasında referanduma gidilmesi fikrine sıcak bakmayacaktır.

İngiltere ekonomisinin gidişatı, AB ile yapılacak pazarlıklar ve belki de İngiltere'nin özel bir ilişkiye sahip olduğu İrlanda ile ayrıca yapacağı anlaşmalar, nihai kararda rol oynayacak.

Örneğin Sinn Fein'den Declan Kearney bu sabah, İrlanda adasının güneyi ile kuzeyi arasındaki ticaretin kesintiye uğramasının, bu sektörde çalışan 200 bin kişinin istihdamını tehlikeye atacağını söyledi.

Onlar ve bölge ekonomisinde önemli rol oynayan çiftçilere Londra'dan gelecek destek, kampanyanın gidişatını belirleyebilir.

Bir diğer faktör de AB referandumunda "AB'ye evet" kampını açıkça destekleyen, adanın güneyindeki İrlanda Cumhuriyeti'nin tutumu.

Onlar da haftada 1 milyar euro değerinde olduğu tahmin edilen ikili ticaret ilişkilerini ve zayıflayan sterlinin ekonomilerine etkisini dikkatle inceleyecek; birlik oylaması konusunda bir tavır almaları gerekecek.

Çünkü bir oylama yapılırsa, sınırın iki yanında da yapılması gerekiyor.

Kısacası önümüzdeki iki yılda Birleşik Krallık bir yol ayrımının daha eşiğinde.

Bakalım kendisi AB'den ayrılma kararı alan, Avrupa'nın "Birlikte daha güçlüyüz"mesajına kulak tıkayan İngiltere, şimdi İskoçya ve Kuzey İrlanda'ya "Birlikte daha güçlüyüz" diyebilecek ve inandırıcı olabilecek mi?

BBC TÜRKÇE