Türkiye'nin ilk uçak tasarımcısı Vecihi Hürkuş'un hayatı hakkında bilinmeyenler... Vecihi Hürkuş kimdir, mesleği ne, nasıl öldü?

**Vecihi Hürkuş'un Hayatı: İlk Türk Uçak Mühendisi ve Havacılık Pioneri**

Vecihi Hürkuş, 6 Ocak 1896 tarihinde İstanbul'da doğdu. Üç çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olan Hürkuş'un babası Gümrük Müfettişi Faham Bey, annesi ise Zeliha Niyir Hanım'dı. Genç yaşta babasını kaybeden Vecihi Hürkuş, annesi tarafından yetiştirildi.

Tophane Sanat Okulu'nda güzel sanatlar eğitimi aldıktan sonra gönüllü olarak Balkan Savaşı'na katıldı. I. Dünya Savaşı'nda ise Bağdat cephesinde uçak mühendisi olarak görev yaptı. 1917 yılında Kafkas Cephesi'nde bir Rus uçağını düşürerek düşman uçağını düşüren ilk Türk pilotu unvanını aldı. Savaşta yaralanarak Ruslar'a esir düşen Hürkuş, kaçmayı başarıp ülkesine döndü.

Kurtuluş Savaşı'nda da gönüllü olarak yer alan Vecihi Hürkuş, başarılı keşif uçuşları ve düşürdüğü bir Yunan uçağıyla dikkat çekti. İzmir havaalanını işgalden kurtarması ise onu kahramanlaştırdı. Bu başarıları üzerine TBMM tarafından kendisine İstiklal Madalyası ve üç ayrı Tasdikname verildi.

Edirne’ye kazayla düşen bir düşman uçağına adının verilmesi, Hürkuş'un uçak yapma fikrini tetikledi. İlk Türk yapımı uçak olan Vecihi K VI'ı imal ederek, 28 Ocak 1925 tarihinde ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Mustafa Kemal Atatürk'ün yönlendirmesiyle kurulan Türk Tayyare Cemiyeti’ne (TTC) katılan Hürkuş, 1931 yılında kurum adına ilk Türkiye turunu düzenledi.

21 Nisan 1932 tarihinde Sivil Tayyare Mektebi'ni kuran Vecihi Hürkuş, 1933 yılında Nuri Demirağ'ın desteğiyle Vecihi K-XVI adlı uçağı tasarladı. 1937 yılında Türk Hava Kurumu tarafından mühendislik eğitimi alması için Almanya'ya gönderildi. 1939 yılında mezun olarak ülkesine dönen Hürkuş, iki yılda mühendis olunamayacağı gerekçesiyle uçak mühendisi ruhsatı alamadı.

Türkiye’nin ilk sivil hava yolu şirketi olan Hürkuş Hava Yolları’nı 29 Kasım 1954'te kurdu. T.H.Y.’nin elden çıkardığı uçakları onararak filosunu oluşturdu. Ancak uçaklarına düzenlenen sabotajlar ve gerekçesiz uçuş iptalleri nedeniyle şirketini verimli bir şekilde sürdüremedi.

Hayatının son yıllarını büyük maddi sıkıntılar içinde geçiren Vecihi Hürkuş, 16 Temmuz 1969 tarihinde geçirdiği beyin kanaması sonucu kaldırıldığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi’nde vefat etti. Vecihi Hürkuş'un ölümünün üzerinden tam 55 yıl geçti. Türk havacılığının öncüsü olan Hürkuş, hem mühendisliği hem de pilotluğu ile Türkiye'nin gurur kaynağı olarak anılmaya devam ediyor.