Oy kullanırken bunlara dikkat! Oylar hangi durumda geçersiz sayılır?

Cumhurbaşkanı ile 28. Dönem Parlamentosu'nu belirlemek üzere 14 Mayıs'ta yapılacak seçimlere bir hafta kaldı. Oy kullanırken nelere dikkat edilmelidir? Oylar hangi durumda geçersiz sayılır?

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) hazırladığı Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi takvimi işliyor.

Türkiye, bir hafta sonra, 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçecek.

Seçimde, pusuladaki sıralamaya göre Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan cumhurbaşkanı adayı olarak yarışacak. Milletvekili Genel Seçimine ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek.

Türkiye genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim kurulunda, 191 bin 884 sandık kurulacak. Yurt içi ve dışında toplam 64 milyon 113 bin 941 seçmen oy kullanacak.

Yurt içinde 4 milyon 904 bin 672 seçmen ilk kez oy verecek. Cezaevinde tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü seçmen sayısı ise 53 bin 172.

Seçimler, 6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle yeni önlemler altında yürütülecek. Depremlerden etkilenen illerden taşınan seçmenler, adres kayıtlarını aldırdıkları yerlerde oylarını kullanacak, oylar o seçim çevresi için sayılacak.

Deprem bölgesinden yaklaşık 133 bin seçmen diğer illere kayıtlarını aldırdı. Depremden etkilenen illerde seçimin sağlıklı yapılabilmesi için YSK tarafından yürütülen çalışmalar tamamlandı, buradaki seçmenlerin güvenli şekilde oy kullanması için konteyner alanlar oluşturuldu.

HANGİ SAATLER ARASINDA OY VERİLECEK

Tüm yurtta oy verme saatleri 08.00-17.00 olarak uygulanacak. Oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı seçmenleri saydıktan ve kimliklerini aldıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek. Saat 17.00'den sonra gelen seçmen oy kullanamayacak.

Sandık başına gelen seçmen, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi, "kimliğini tereddütsüz ortaya koyan" resimli, resmi nitelikteki belgelerden birini başkana verecek ve seçmen sıra numarasını söyleyecek. Bu belgelerden birini vermeyen seçmen oy kullanamayacak.

Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdının getirilmesi zorunlu değil. Seçmen bilgi kağıdı gelmeyenler, nerede, hangi sandıkta oy kullanacağını YSK'nin internet sitesinden de öğrenip oyunu kullanabilecek.

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen için 73 ülkedeki 156 yurt dışı temsilciliğinde sandık kurulları oluşturuldu. Bu temsilciliklerde oy verme işlemi, 9 Mayıs'ta sona erecek. Bu tarihe kadar oy kullanamayan yurt dışı seçim kütüğüne kayıtlı seçmenler, 46 gümrük kapısında, 14 Mayıs 2023 Pazar günü saat 17.00'ye kadar oy verebilecek. Gümrüklerde 24 saat oy verme işlemi devam edecek.

YURT DIŞI SEÇMEN SAYISI 2018'DA TOPLAM OY KULLANAN SAYISINI GEÇTİ

Yurt dışındaki temsilciliklerde ve gümrüklerde şu ana kadar toplam 1 milyon 514 bin 987 kişi oy kullandı. Yurt dışı temsilciliklerde oy kullanma sayısı 2018 seçimindeki oy sayısını geride bıraktı. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olanlardan 2018 seçimleri için 1 milyon 358 bin 584 kişi sandık başına gitmişti.

OYLAR HANGİ HALLERDE GEÇERSİZ SAYILACAK?

Bu seçimde, cumhurbaşkanının yanı sıra yeni parlamento üyeleri de belirlenecek. Seçmenler, iki oy pusulasını tek zarfa koyarak seçimini yapacak.

Oy pusulalarında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek. "TERCİH" veya "EVET" mührü dışında, pusulanın herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak. Oy pusulalarından başka, zarfa hiçbir şey konulmayacak, aksi halde kullanılan oy geçersiz olacak.

"EVET" ya da "TERCİH" mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde de oylar geçersiz sayılacak.

SEÇİM GÜNÜ YASAKLARI

Seçim günü saat 06.00'dan gece 24.00'a kadar alkollü içki satışı yasak olacak. Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde kimse silah taşıyamayacak.

Seçim günü kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak. Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek. Seçim günü saat 18.00'dan sonra düğünler yapılabilecek.

YSK'nın kararlarına göre saat 18.00'a kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılması yasak olacak.

Saat 18.00 ile 21.00 arasında ise YSK tarafından seçime ilişkin verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek.

Saat 21.00'den sonra ise bütün yayınlar serbest olacak, YSK bu saati daha erkene alabilecek.

Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması halinde aynı hükümler 28 Mayıs'ta da uygulanacak.

Ülke genelinde oy verme başlangıç ve bitiş saatleri 08.00 ile 17.00 arasında olacak.

Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400'ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek.

CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ İKİNCİ OYLAMAYA KALIRSA SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğu sağlanmadığı takdirde seçim ikinci oylamaya kalacak. İlk seçimde en çok oy alan iki aday, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamada yarışacak. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması halinde seçmenler, aynı seçmen bilgi kağıdı ile ilk seçimde oy verdikleri sandık alanlarında oylarını kullanacak.