İşsizliği azaltmak, fazla nüfusun şehirde yığılmasının önüne geçmek ve tarım ile hayvancılığı güçlendirmek için sağlanan desteklerle, kentlerden köylere göç teşvik ediliyor. Ülkemizde hâlihazırda kırsalda yaklaşık 55 olan  ortalama çiftçi yaşının 40 yaş ve altına indirilmesi gerekmektedir.   Bu amaçla kırsalda girişimci, güvenilir, güçlü, gönüllü gençlerin üretime katılırken bilinçli ve eğitimli olarak işlerinin başında olmalarının önü açılmaya çalışılmaktadır. Devletin bir süredir bu yönde verdiği destekler sayesinde, TÜİK verilerine göre 2018 yılında 288.000 kişinin kentlerden köylere göç ettikleri anlaşılmaktadır.

Tarım ve Orman Bakanlığının kentlerden köylere göçü hızlandırmak için uyguladığı küçük çaplı bazı projeler hakkında sizleri bilgilendirmek istiyorum.                       

1. Genç Çiftçi Projesi: Bu proje 2016’da başlatıldı. Kırsal alanda yaşayan ve projesi olan gençlere 30 bin liraya kadar hibe sağlanıyor. Gençler bu parayı geri ödemiyor. Bunun için ön başvurular ücretsiz olarak ‘gencciftci. tarim.gov.tr’ adresinden, kesin başvurular ise yerleşim biriminin bağlı olduğu il ve ilçe tarım müdürlüklerine şahsen yapılıyor. Başvurular, valiliklerde oluşturulacak komisyonlarda değerlendirildikten sonra belirlenen genç çiftçilerle hibe sözleşmesi imzalanarak, projenin uygulanmasına başlanıyor. Genç çiftçi projeleri; hayvansal ve bitkisel üretimin yanı sıra yöresel ürünlerle tıbbi ve aromatik bitki üretimi, işlenmesi, depolanması ve paketlenmesini kapsıyor. Destekten faydalanacak çiftçilerde, 18 yaşını doldurmuş ve 41 yaşından gün almamış olmak, ücretli çalışan, gerçek ve basit usulde vergi mükellefi ve daha önceden bakanlığın diğer hibe programından faydalanmamış olmak şartı aranıyor. Hibeden yararlanacak genç çiftçinin, desteği aldığı tarihten itibaren 3 yıl boyunca kırsalda yaşaması gerekiyor. Bu projenin 2020 yılında devam edip etmeyeceği konusunda yeterli bilgiye ulaşamadığımı belirtmek isterim.

2. Üretici Şartlarında Sözleşmeli Küçükbaş Hayvancılık Projesi: Bu proje kamuoyunda 300 Koyun Projesi olarak bilinmektedir. Hayvan sayısını artırmayı ve et ithalatını azaltmayı amaçlayan bir projedir. Bu teşvikten daha önce hayvancılık yapan, ancak üretimi sürdüremediği için ağılını, toprağını bırakıp kente göç edenlerden, tekrar köye dönmek isteyenler faydalanıyor. Çiftçinin koyunu satın alabilmesi için Ziraat Bankası’ndan 7 yıl vadeli, uygun faizli kredi veriliyor. İlk 2 yılı geri ödemesiz olup doğacak kuzulara da alım garantisi verilmektedir. Bu proje 2019 yılında tamamlanmıştır.

3. Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Kırsal Kalkınmada Uzman Ellerin Desteklenmesine İlişkin Karar. Bu Cumhurbaşkanlığı kararı kamuoyunda Üniversiteliye 100 Bin TL Projesi olarak bilinmektedir. Kırsal alanda yaşayan veya yaşamayı taahhüt eden tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri alanlarında yüksekokul veya üniversite mezunu olan gençlere, tarımsal projeleri için 100 bin lira hibe verilmektedir. Bu pilot proje 2019 ve 2020 yıllarında Amasya, Düzce, İzmir ve Mardin illerinde uygulanacaktır. Bu pilot proje başarılı olursa diğer illerde de uygulanacak. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın söz konusu projelere yönelik diğer hibe programlarına dahil olanlar, bu destekten faydalanamayacak. Hayvansal ve bitkisel ürünler, su ürünleri, yöresel tarım ürünleri, tıbbi ve aromatik bitki üretimiyle bunların işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik projeler karar kapsamında desteklenecek. Desteklerin ödenebilmesi için, hibe sözleşmesinin imzalanması ve proje yatırımının tamamlanması gerekecek. Hibe desteklerinden sadece bir kez yararlanılabilecek.

Kısacası bu projeler ve desteklerle; girişimciliğinin desteklenmesi, gelir düzeyinin yükseltilmesi, alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsalda genç nüfusun istihdamına katkı sağlayacak tarımsal üretime yönelik projelerin desteklenmesi ve bu sayede "Tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması" amaçlanmaktadır. Kentlerde zor şartlar altında kısıtlı imkânlarla geçinmeye çalışan kişilerin kırsala dönüş yapabilmeleri için, Tarım ve Orman Bakanlığının bu proje imkânlarından yararlanmalarını, bu konuları araştırmalarını ve yetkililerden bilgi almalarını tavsiye ediyorum.