Meyvecilikte seyreltme, ağaçların besleyebileceğinden fazla olan meyvelerinin, tomurcuklarının veya çiçeklerinin ağaç üzerinden uzaklaştırılmasına verilen isimdir.

Seyreltme İşleminin Faydaları: Meyve iriliği ve rengi artar, dal kırılmaları önlenir, hastalık ve zararlılarla mücadele kolaylaşır. Bunların yanında kalite artar, hasat ve boylama giderleri azalır. Ağaçların her yıl meyve vermesi kısmen sağlanmış olur.

Meyve seyreltmesi yapılmazsa, ağaçlar üzerindeki meyve yükü fazla olur. Meyve yükü fazla olduğu zaman, gerek fotosentez ile elde edilen besin maddeleri, gerekse kökler ile alınan besinler meyvelerin büyütülmesi için harcanır. Bu nedenle ağaç gelişimi zayıflar ve gelecek yıl oluşacak çiçek tomurcuğu sayısı azalır, yani gelecek yıl verim düşer.

Ayrıca ağaç üzerindeki fazla meyveler tarafından karbonhidratların tüketilmesi sonucu ağaçlar yeteri kadar karbonhidratları depolayamayacağından kış soğuklarından daha fazla zarar görür.

Seyreltme özellikle elma, armut, ayva, erik, nektarin ve şeftalide mutlaka yapılmalıdır. Kayısı, kiraz, vişne, badem, ceviz gibi meyve türlerinde seyreltme genelde yapılmaz.

Seyreltme işlemleri; mekanik aletlerle, elle ve ya kimyasal ilaçlar kullanılarak yapılmaktadır.

Bu yöntemlerin içinde en fazla kullanılanı ve zararsız olanı elle seyreltmedir. Dallar üzerinde toplu halde bulunan çiçeklere hüzme denilmektedir. İri meyveli çeşitlerde hüzmede bulunan en iyi gelişmiş 1 ya da 2 meyve, küçük meyveli çeşitlerde de 3-4 meyve kalacak şekilde diğer meyveler elle koparılır. Hüzmeler arasında 10-15 cm boşluk bırakılmalıdır. Genelde meyvelerde elle seyreltme tüm çiçeklerin açmasından 30-35 gün sonra veya haziran dökümlerinin arkasından, 20-40 yaprağa bir meyve düşecek şekilde yapılmalıdır.

Büyük ticari bahçelerde elle seyreltme fazla iş gücü istediğinden ve çok zaman aldığından ekonomik değildir. Bu yüzden kimyasal maddeler kullanılarak seyreltme yapılmaktadır. Ancak kimyasal maddeler çevre dostu değillerdir. Yanlış kullanıldıklarında insan ve çevre sağlığına zarar vermektedirler. Uzman kişiler tarafından zamanlama ve doz ayarlamasının yapılması çok önemlidir. Bunların yerine arap sabunu, kolza yağı, kireç ile kükürt veya sülfür karışımı gibi maddelerle hem seyreltme yapmakta hem de hastalık ve zararlılar ile daha kolay mücadele edilmesini sağlamaktadır denilse de, bu doğal maddelerin ne kadar etkili seyreltme yaptıkları konusunda tecrübeye veya bilimsel verilere dayalı bilgi yoktur. Gübre olarak kullanılan amonyum tiyosülfat çiçek seyreltmesi içinde zaman zaman kullanılmaktadır.

Seyreltme yapılsa da, zaman zaman ağaçlar üzerlerindeki meyveleri dökebilmektedirler. Bunun çok değişik sebepleri bulunmaktadır. Daha önce “meyveler neden dökülür” başlıklı yazımda bu konu hakkında bilgiler vermiştim.

Bu sene meyvecilik açısından bol verimli ve bereketli bir yıl olacak inşallah. Hemen hemen her sene nisan sonu mayıs başı donları da olmazsa ağaçlarımızda aşırı meyve yükü oluşacak. Mutlaka meyve dostlarının, meyve üreticilerinin seyreltme işlemi yapılmalarını önemle tavsiye ediyoruz.