Ülkemizde pek çok üründe olduğu gibi, cevizde de üretim miktarı tüketimimize yetmediği için ithalat yapmak zorunda kalmaktayız. Cevizde yaklaşık 400 bin ton üretim açığımız bulunmaktadır.

Cevizde ve diğer ürünlerde kendi kendimize yeter hale gelebilmemiz için yerine getirilmesi gereken temel hususlar şunlardır.

1. Daha önceki yazımda da belirtmiştim. Ekilebilir olup ta değişik sebepler yüzünden ekilmeyen 2.7 milyon hektar arazi tekrar üretime kazandırılarak,  iklim ve toprak şartlarının elverdiği ölçüde ithal ettiğimiz ürünlere öncelik verilmelidir.

2. Bitki yetiştirme teknikleri uygulanırken (ekim, dikim, gübreleme, budama, ilaçlama ve hasat gibi) modern bilim ve teknoloji kullanılmalıdır.

3. Mevcut çeşitlerden daha verimli, kaliteli, hastalık ve zararlılara daha dayanıklı yeni çeşitler ıslah ederek üretime kazandırılmalıdır.

İlk ceviz ıslah araştırmaları ABD ve Avrupa’da 1900’  lü yıllarda başlarken, Ülkemizde 1970’ li yıllarda Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde başlamıştır. 1970’ li yıllardan 2015 yılına kadar, ceviz konusunda toplam 401 adet araştırma projesi yürütülmüştür. Bu araştırmaların 29' u doktora tezi ve 78’i yüksek lisans tezi olmak üzere toplam 107’sinin lisansüstü tez çalışması, 294 adedinin ise tez dışı araştırma olduğu belirlenmiştir.

Ceviz hastalık ve zararlıları ile ilgili 15 araştırma yapılmıştır. Bu sayı toplam araştırma sayısına göre çok azdır. Bu konuda sahada ciddi problemlerde yaşanmaktadır. Tarımsal Araştırma Enstitülerimizin ve Üniversitelerimizin ceviz hastalık ve zararlıları konusunda daha fazla ve entegre araştırma projeleri üzerinde çalışmaları gerekmektedir.

Islah konusunda ise 2015 yılına kadar 66 proje üzerinde çalışılmıştır. Ancak yürütülen bu araştırmalarda seleksiyon ıslahı yöntemi kullanılarak ceviz çeşitleri elde edilmiştir. Bu ıslah yöntemi ile istenen özellikleri üzerinde bulunduran verimli ve kaliteli çeşitlerin elde edilmesi çok zordur. Ülkemizde seleksiyon ıslahı yöntemi ile geliştirilen 18 tescilli çeşit vardır. Ama bunlar ABD, Fransa gibi ülkelerde melezleme ıslah yöntemi ile geliştirilen çeşitlerle (Chandler, Fernor, Fernette gibi) rekabet edememektedirler.

Cevizde melezleme yoluyla ıslah çalışmaları, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet SÜTYEMEZ ve ekibi tarafından 2000 li yıllarda başlatıldı. Bu çalışmaların sonucunda "15 Temmuz", "Diriliş", "Bayrak" ve "Maraş 12" isimleri verilen çeşitler tescil edildi. Başta sayın hocamızı ve ekibini kutluyor ve çok teşekkür ediyorum. Başarılarının devam etmesini diliyorum.

Ülkemiz ceviz yetiştiriciliğinde en önemli sorunlardan birisi ilkbahar geç donlarından etkilenmeyen çeşitlerin bulunmamasıdır. Yerli melez çeşitlerimizden 15 Temmuz ve Diriliş ceviz çeşitlerinin, çok geç çiçeklenme tarihine sahip olmaları yönüyle, ilkbahar geç donlarından korunma açısından Chendler, Fernor ve Fernette gibi yabancı melez çeşitlerden daha avantajı oldukları anlaşılmaktadır.

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından da melezleme ıslahı ile geliştirilen Niksar 1 çeşidi de 2013 yılında tescil edildi.  Araştırma Enstitülerinde de melezleme ıslahı ile ceviz çeşitlerinin geliştirilmesi araştırmaları devam etmektedir.

Her geçen gün ceviz yetiştiriciliğine ilgi giderek artmakta ve büyük ölçekli kapama bahçeler kurulmaktadır. Bu bahçeler köyde yaşayan üreticiler ve şehirlerde yaşayan girişimciler tarafından kurulmaktadır.

Ceviz bahçesi kuran girişimcilerin birçoğu bu alanda uzman kişilerin danışmanlığında bahçe tesisi yapmadıklarından büyük hayal kırıklığı ve ekonomik kayıplara uğramaktadırlar. Çoğu zamanda girişimcilerin, modern meyvecilik ve bahçe bakım teknikleri konusunda uzman kişilere ulaşmadıklarını, bu alanda kendini yetiştirmiş teknik personel sayısının da çok az olduğunu gözlemliyorum.