MOBBİNG: PSİKOLOJİK TERÖR Mobbing... Yani, "duygusal taciz, psikolojik terör, psikolojik saldırı, yıldırma, sindirme, zorbalık, bezdiri, iş yeri terörü, iş yerinde saldırganlık, iş yeri şiddeti". Üstelik kamu ya da özel sektör ayrımı olmaksızın her kademede çalışanın başına gelebiliyor. Bu durum sadece maruz kalan kişinin sağlığını, çevresi ve ailesiyle ilişkisini bozmakla kalmıyor, ekonomiyi de olumsuz etkiliyor. Mobbing eğitim Yardım Araştırma Derneği Başkan Vekili İsmail Akgün, "veba" olarak nitelediği mobbing nedeniyle iş yerlerinin performans ve kalitesinin düştüğünü, çalışanların başka iş arayışına girdiğini ve ekonominin telafisi güç, önemli kayıplar yaşadığını vurguladı. SON ZAMANLARDA SIKLIKLA DUYULUYOR Mobbing son yıllarda tanıma kavuşan ve sıklıkla duyulur olan bir kavram. İş yerlerinde bir veya birden fazla kişi tarafından diğer kişi ya da kişilere yönelik gerçekleştirilen, belirli bir süre sistematik biçimde devam eden, yıldırma, pasifize etme veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan, mağdur ya da mağdurların kişilik değerlerine, mesleki durumlarına, sosyal ilişkilerine veya sağlıklarına zarar veren, kötü niyetli, kasıtlı, olumsuz tutum ve davranışların bütünü anlamına geliyor. BU NEDENLERLE "İŞ YERİ TERÖRÜ" ESTİRİYORLAR Mobbing Eğitim Yardım Araştırma Derneği Başkan Vekili Akgün'ün açıkladığına göre, mobbingi sadece üstler astlarına uygulamıyor; eşdeğerler ve bazen de astların üstlerine karşı bu tacizleri uyguladığı görülebiliyor. Akgün'ün açıklamasına göre, mobbing uygulama nedenlerine bakınca da şöyle bir tablo ortaya çıkıyor: Politik nedenler, bölgecilik, ırkçılık, din-mezhep gibi nedenler ile tazminat ödememek, ayrımcılık, makamını korumak gibi birçok nedeni bulunuyor. Bu davranışlar kimi zaman doğrudan hakaret, tehdit, aşağılama gibi yöntemlerle yapılırken, kimi zaman da dolaylı davranışlarla dedikodu ve iftiralar yoluyla yapılabiliyor. SAĞLIK, SOSYAL İLİŞKİLER, İŞLETME VE ÜLKE EKONOMİSİ ZARAR GÖRÜYOR Mobbingin sadece bu duruma maruz kalan kişiyi değil, iş arkadaşlarını, çevresini, işletmeyi ve ülke ekonomisini olumsuz etkilediğini belirten Akgün, neye yol açtığını ise şöyle açıkladı: "Mobbing, zamanında önlem alınmazsa çalışanları ve kurumu da önemli bir şekilde etkilemektedir. Çalışanların dikkat dağınıklığı, uykusuzluk, mide-bağırsak rahatsızlıkları, panik ataklar, kalp krizleri, iş kazaları, nedensiz ağlamalar, aşırı kilo alma veya verme, cinayetler gibi birçok soruna yol açmaktadır. Hepimiz iş yerinden ayrıldıktan sonra evimize, yani ailemizin yanına gitmekteyiz. Çalışanları etkileyen bu sorun maalesef aileyi de olumsuz etkilemektedir. Mutsuz aileler ve kimi zaman boşanmalara kadar da gitmektedir. Elbette bireyleri bu denli etkileyen bu veba, kurumları, işletmeleri de çok daha fazla etkilemektedir. Çalışanları mutsuz olan iş yerlerinin gerekli performans ve kalitede hizmet üretmesi beklenemez. Yetişmiş çalışanların başka iş arayışları, istifa etmeleri ya da emekliye ayrılmaları kimi zaman telafisi güç ve önemli kayıplar yaşanmasına yol açmaktadır. Bireyi, aileyi, kurumları etkileyen bu sorun kuşkusuz ülke ekonomisini de olumsuz etkilemektedir." RİSK ALTINDAKİ ÇALIŞMA GRUPLARI BELİRLENMELİ Akgün, kurumların, işletmelerin bu nedenle mobbinge karşı mücadele etmeleri ve bunu oluşturacak zeminleri ortadan kaldırmaları gerektiğini dile getirerek şunları kaydetti: "Bunun için kurumlarda eğitim verilerek farkındalık artırılmalıdır. Psikolojik tacize zemin hazırlayabilecek faktörlere yönelik çalışma ve düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Kurumda psikolojik tacizin yaygınlığını araştıran çalışmalar yapılabilir. Anketler aracılığıyla risk altındaki çalışma grupları belirlenebilir."