Öğrencilerden hayat kurtaran buluş

Manisa'nın Akhisar ilçesinde Gazi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu İlköğretim Okulu öğrencileri, Adana'nın Aladağ ilçesinde 29 Kasım 2016 tarihinde meydana gelen ve 10'u öğrenci 12 kişinin hayatını kaybettiği yangından etkilenerek böyle bir facianın bir daha yaşanmaması için "Hayata Acil Çıkış" adlı projeye imza attılar. 
Manisa'da geçmiş dönem valilerinden Erdoğan Bektaş öncülüğünde başlatılan "Kodla(Ma)nisa Projesi" gelişerek devam ederken, proje sayesinde hem öğrenciler kodlama yapmayı öğreniyor hem de hayat kurtaracak buluşlara imza atıyor. Proje kapsamında Manisa'nın Akhisar ilçesinde bulunan Gazi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu İlköğretim Okulu bünyesinde açılan kodlama atölyesinde eğitim gören 7. sınıf öğrencisi Beyza Nur Çakır, geçtiğimiz yıl 29 Kasım 2016'da Adana'nın Aladağ ilçesinde meydana gelen ve 10'u öğrenci 12 kişinin hayatını kaybettiği yangından etkilenerek bir daha böyle bir olayın yaşanmaması için girişimde bulundu. İlk olarak bu fikrini okulun Bilgisayar Öğretmeni Feyiz Candan Işık, Fen ve Teknoloji Öğretmeni Mustafa Ayhan ve arkadaşı Yılmaz Enes Girgin'e anlattı. Öğretmenlerinin desteğiyle birlikte kodlama atölyesinde eğitim gören 8. sınıf öğrencisi Yılmaz Enes Girgin ve 7. sınıf öğrencisi Beyza Nur Çakır proje üzerinde çalışmaya başladı.
Yaklaşık 1 yılda tamamlanan "Hayata Acil Çıkış" adlı projeyle, yurt ve benzeri kapalı alanlarda çıkan yangınlar alev sensörüyle denetleniyor. Sensörün yangını algılamasıyla birlikte yangın acil çıkış kapıları açılarak alarm da devreye giriyor. Yangında alev sensörlerinin çalışmaması olasılığına karşın da mobil uygulama geliştirildi. Mobil uygulama sayesinde yangın fark edildiğinde telefondan ya da tabletten sistem devreye sokulabiliyor. Ayrıca her iki olasılıkta da sistemin devreye girmemesi durumunda ise yangın sensörleri manuel bir butonla da kontrol edilebiliyor. Öte yandan, elektrik panosundan meydana gelebilecek yangınlara karşı sistem hem güneş enerjisiyle hem de belli bir kapasiteye sahip bataryalarla da çalışabiliyor.

"Can veren öğrencilerimiz için çok üzüldüm"
Adana'nın Aladağ ilçesinde meydana gelen yurt yangınından etkilenerek böyle bir projeyi düşündüğünü söyleyen Gazi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu İlköğretim Okulu 7. sınıf öğrencisi Beyza Nur Çakır, "Geçtiğimiz yıl Adana'nın Aladağ ilçesinde gerçekleşen yurt yangını haberini izledim. Bu yangında yanarak can veren öğrencilerimiz için çok üzüldüm. Ben de bu problemi teknolojik bir yolla çözmek adına haberleri araştırdım. Haberleri araştırdığımda bir haberde yangın esnasında yangın merdivenlerinin kapılarının kilitli olmasından dolayı öğrencilerin dışarıya çıkamadıklarını öğrendim. Öğretmenime danıştığımda böyle bir projenin olabileceğini söyleyince Enes arkadaşımla birlikte çalışmalara başladık" dedi.
Evde bile proje üzerinde çalıştığını sözlerine ekleyen Çakır, "Eve gittiğimizde ben bu maketi yapmak için Tinkercad adlı programı kullandım. Tabi böyle sürekli okulda çizemeyeceğim için evde kendi bilgisayarımla çizdim. Sistemimizin tüm kapalı alanlarda kullanılmasını istiyoruz" diye konuştu.

Proje için kendisini geliştirdi
Projeyi hazırlamak için kodlamada kendisini geliştirdiğini söyleyen Gazi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu İlköğretim Okulu 8. sınıf öğrencisi Yılmaz Enes Girgin, "Beyza bana böyle büyük bir problemin olduğunu söyledi. 'Buna bir çözüm bulabilir miyiz?' diye konuştuk. Böyle bir proje ortaya çıktı. Fen bilgisi ve bilgisayar öğretmenlerimizden destek aldık. Ailelerimiz de destekledi. Kodlama alanında çok fazla bilgim yoktu. Bu bilgiyi de geliştirmem gerekiyordu. Yaparken biraz zorlandım" ifadelerini kullandı.
Projenin çalışma yöntemini anlatan Girgin, "Projemizin 3 farklı çalışma mantığı var. Birincisi alev sensörüyle kontrol. Alev sensörü yangın çıktığında bunu algılıyor. Daha sonra kapıları ve alarmın otomatik olarak devreye girmesini sağlıyor. Alev sensörü bozulur ve ya arızalanırsa yangın anında alevi algılamazsa bu sorun için alternatifimiz var. Birincisi, bluetooth ile kontrol. Tablet ve telefonlar için yapmış olduğumuz mobil uygulamayla sistemimizi kontrol edebiliyoruz. Ayrıca yangın anında panikten itfaiyenin numarasını unutanlar olabiliyor. Bunun için de uygulamaya "İtfaiyeyi ara" butonu koyduk. Üçüncü seçeneğimiz ise her sistemde olduğu gibi manuel bir şekilde kontrol butonuyla sistemi devreye sokuyoruz. Projeyi yaparken Arduino, alev sensörü, bluetooth modülü, servo motor, 3D yazıcı, buzzer ile buton kullandık" dedi.

"Yangın elektrik panosundan çıkarsa buna da çözüm üretiyoruz"
Projede öğrencilere rehberlik eden Fen ve Teknoloji Öğretmeni Mustafa Ayhan ise "Adana'nın Aladağ ilçesinde gerçekleşen yurt yangını sonucu çıkan haberleri gören öğrencimiz Beyza, bu durumun farkına vardı. Bu problemi danıştığında bu duruma elektronik bir çözüm bulabilir miyiz gibi bir soruyla geldiğinde projemizin başlangıcı bu şekilde oldu. Sonrasında süreç içerisinde böyle çalışmalar var mı diye inceledik. Daha önceki çalışmalardan farklı olarak bizim projemiz güneş enerjisiyle de çalışıyor. Bataryayla da çalışıyor. Yangın elektrik panosundan çıkarsa buna da çözüm üretiyoruz. Yurtlarda yaşanan ya da kapalı alanlarda yaşanan yangınlar dolayısıyla insanlar bizim sistemimizle otomatik olarak açılan kapılarla mekanları tahliye edebiliyorlar" diye konuştu.
Öğrencileri tarafından böyle bir proje hazırlanmasıyla büyük gurur duyduğunu belirten Ayhan, "Duyarlı davranarak Adana'da çıkan yangına çözüm için geldiklerinde çok mutlu olduk. Daha önceki yıllarda yapmış olduğumuz bilim fuarlarının emeklerini alıyor olmak çok güzel bir duygu" dedi.
Proje aynı zamanda Türkiye genelinde gerçekleştirilen "Samsung Geleceğin Mucitleri Proje Yarışması"nda da ilk 10'a girmeyi başardı. İlk 10 proje 5 Aralık'a kadar halk oylamasına sunulurken, halk oylaması sonucu en iyi proje seçilecek.