AIDS/HIV nedir? AIDS/HIV nasıl bulaşır? AIDS’ten korunma yöntemleri nelerdir?

HIV (Human Immunodeficiency Virus / İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), kan ve korunmasız cinsel temas yoluyla bulaşan ve vücudun çeşitli dokularına yerleşebilen, ancak esas etkilerini bağışıklık sistemi üzerinde gösteren bir virüstür. HIV, vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır. HIV, özellikle kan, normal sıvılar, anal sıvılar, anne sütü ve semen gibi vücut sıvıları yoluyla bulaşır.

HIV, sağlık sisteminin zayıflamasına neden olarak bulunduğunuz ülkede ve bulunduğunuz yerde daha fazla nüfusa ulaşır. İlerlemiş HIV enfeksiyonu, AIDS olarak adlandırılır.

NASIL BULAŞIR?

HIV insandan insana bulaşmaktadır. Virüs, HIV-pozitif bireylerin kan, sperm, vajina salgısı ve anne sütünde bulunur. Hem kadın, hem de erkekten bulaşabilir.

Cinsel Yolla Bulaşma: HIV en sık cinsel ilişki sırasında bulaşır. HIV taşıyan bir kişi ile cinsel temas (vajinal, anal veya oral seks) sırasında korunmasız bir şekilde temas, HIV bulaşma riskini arttırır.

KAN ÜRÜNLERİ

HIV, kanda daha yoğun oranda bulunur. HIV pozitif kişilerden alınmış kan ve kan ürünleri ile virüsü bulaşabilir. Olası durumlar şunlardır:

HIV pozitif kişinin kanının diğer kişinin kanına teması ile,

Test edilmemiş kanın nakli ile,

HIV virüsü taşıyan organ, doku ve sperm transferi ile,

Kullanılmış ve dezenfekte edilmemiş şırınga, iğne, cerrahi aletler, diş hekimliği aletleri, kesici ve delici aletler (jilet, makas), dövme aletleri ve akupunktur iğneleri ile,

Damar yoluyla (virüsle enfekte olmuş bir şırınganın damara girmesi, ortak şırıngayla damar içi uyuşturucu madde kullanımı vb.)

HIV-pozitif erkek ve kadının cinsel organlarındaki kanamaların veya âdet kanının penise, vajinaya veya ağza temas etmesiyle de bulaşma olabilir.

ANNELER DİKKAT

Gebelik sırasında HIV virüsü taşıyıcısı olan anne, hamilelik süresince, doğum sırasında ve doğum sonrası dönemde bebeğe virüsü geçirebilir. Emzirme döneminde ise bu virüs, yaklaşık yüzde 20-30 oranında anneden bebeğe geçebilir.

Doğumun mutlaka sezaryen yapılması ve annenin doğum sonrası emzirmemesi önemlidir. HIV pozitif tedavisine, annede gebeliğinin son üç ayında, bebekte ise doğumdan sonra başlanır. Anneden bebeğe (yatay geçiş) yüzde 35 oranında geçtiği için önlem alınması çok önemlidir.

AIDS/ HIV İÇİN ÖNEMLİ NOTLAR

Hapşırma, öksüme, aynı havayı soluma, aynı kaptan yemek yeme, aynı bardaktan içecek tüketme, ortak çatal, kaşık, bardak, tabak, telefon kullanma , aynı tuvaleti, duş ve musluğu kullanma, aynı yüzme havuzunda yüzmek, deniz, sauna, hamam gibi ortak alanları kullanma ve ortak kullanılan havlular AIDS bulaşımına sebep olmaz.

KORUNMA YÖNTEMLERİ

HIV/AIDS’den korunmak için en iyi yöntem hala kondom kullanmak olarak gösteriliyor. Ülkemizde hem erkekler hem de -bulmak diğer ürüne göre biraz zor olsa da- kadınlar için kondomlar bulunabilir. Cinsel ilişkinin her çeşidinde ve doğru kullanılması halinde bulaş riski 0'a en yakın seviyeye iner.